NASA

1 Ocak 2023 - 29 Eylül 2024

NASA ile ilgili, 64 olumlu, 24 olumsuz, ve 62 önemli olmak üzere, toplam 125 olay izlendi.

NASA Dünya SpaceX ABD Ay Uluslararası Uzay İstasyonu Mars Florida Kennedy Uzay Merkezi Boeing ISS Alper Gezeravcı ABD Havacılık ve Uzay Ajansı Güneş Elon Musk Hubble Uzay Teleskobu Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) Bilim İnsanları BBC Jüpiter Starliner Falcon 9 James Webb Uzay Teleskobu Suni Williams Neptün Butch Wilmore Houston Tayyip Erdoğan
NASA Dünya SpaceX ABD Ay Uluslararası Uzay İstasyonu Mars Florida Kennedy Uzay Merkezi Boeing ISS Alper Gezeravcı ABD Havacılık ve Uzay Ajansı Güneş Elon Musk Hubble Uzay Teleskobu Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) Bilim İnsanları BBC Jüpiter Starliner Falcon 9

ABD havacılık ve uzay şirketi Boeing’in, Starliner mekiğiyle gerçekleştireceği ilk astronotlu uzay uçuş denemesi ikinci kez ertelendi. İçerisinde iki NASA pilotunun yer aldığı Starliner mekiği, fırlatma için geri sayımın yapıldığı anda bilgisayar sistemi tarafından durduruldu. Bilgisayarların geri sayımı neden iptal ettiği bilinmezken, fırlatış ikinci kez ertelendi. Starliner’ın ilk fırlatış denemesi ise 6 Mayıs’ta valf arızası nedeniyle ertelenmişti.
1 Haziran 2024

Maya uygarlığı, MS 250 civarında zirveye ulaşmış ancak MS 900 civarında büyük şehirlerinin neredeyse tamamı terk edilmişti. Illinois Üniversitesi'nden Profesör Lisa Lucero, Mayaların tamamen yok olmadığını, sadece siyasi sistemlerinin çöktüğünü belirtiyor. NASA'nın araştırmaları ve Jared Diamond'ın çalışmaları, kuraklığın ve ormansızlaşmanın Maya uygarlığının çöküşünde önemli rol oynadığını gösteriyor. Ormansızlaşma sonucu artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, mahsüllerin kalitesizleşmesine ve sosyal karışıklıklara yol açarak uygarlığın sonunu getirdi.
19 Nisan 2024

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), güneş yüzeyinde hafta sonu ve pazartesi günü oluşan iki güçlü patlamanın jeomanyetik fırtına oluşturduğunu bildirdi. Bu patlamaların güneşten iki büyük kütlenin atılmasına yol açtığı ve Dünya'da da etkisi hissedildiği belirtildi. Patlamaların radyo frekansları, elektrik şebekeleri ve navigasyon sinyalleri üzerinde olumsuz etkileri olduğu ve uzay araçları ve astronotlar için tehlikeli enerji dalgaları oluşturduğu ifade edildi.
9 Ağustos 2023

SpaceX tarafından Ay'a ve ötesine astronot göndermek amacıyla tasarlanan Starship roketi, test uçuşunda başarıyla havalandı ancak Dünya'ya dönüşünde kayboldu. Roket, içinde insan ya da uydu olmaksızın, alçak yörüngede uzun bir mesafe kat etti ve neredeyse tüm test uçuşunu tamamladı. Ancak, iniş sırasında roketle iletişim kesildi. NASA'nın Ay'a astronot indirme planlarında önemli bir rol oynayan Starship'in başarısı, gelecekteki Ay misyonları için kritik öneme sahip.
14 Mart 2024

Boeing'in iki NASA astronotunu taşıyan Starliner mekiğinin Dünya'ya dönüşü ikinci kez ertelendi ve dönüş tarihi en erken 22 Haziran olarak belirlendi. Starliner uzay aracının gemide çeşitli arızalar bulunmasından dolayı yerinden çıkamadığı bildirildi. Astronotlar Butch Wilmore ve Suni Williams, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda mekiğin itiş takımlarını ve kapak operasyonlarını test edecek ve acil durum kapsülünü hazırlayacak. Konuya ilişkin detaylar 18 Haziran'da düzenlenecek basın toplantısında verilecek.
16 Haziran 2024

NASA ve SpaceX'in 2030'larda Mars'a astronot gönderme planları kapsamında yapılan bir araştırma, ilk mürettebatın tamamen kadınlardan oluşmasının avantajlı olabileceğini ortaya koydu. Mekansal Fizyoloji Tıp Enstitüsü'nden Jonathan P. R. Scott liderliğindeki ekip, erkek ve kadın astronotların uzay görevlerindeki oksijen tüketimi, enerji harcaması, karbondioksit ve ısı üretimi ile su gereksinimlerini inceledi. Erkek astronotların bu ölçümleri artırdığı, kadınların ise daha az beslenme gereksinimi ve oksijen tüketimi olduğu bulgulandı. Ayrıca, kadınlar için Mars'ta daha küçük yaşam alanı modülleri kurulabileceği belirtildi. Bu tür araştırmalar daha önce de yapılmış ve kadın astronotların avantajları vurgulanmıştı.
4 Mayıs 2023

ABD'de, Güneş'in etrafında 'ateş çemberi' oluşturan halkalı Güneş tutulması görüntülendi. Tutulma, Pasifik zaman dilimiyle saat 09.13'te başlayarak Oregon, Nevada, Utah, New Mexico ve Teksas eyaletlerinden izlendi. Ayrıca California, Idaho, Colorado ve Arizona'nın belirli bölgelerinden de görüldü. ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), tutulma sırasında Güneş ışığındaki azalmanın Dünya'nın iyonosfer adı verilen atmosfer tabakasını nasıl etkilediğini incelemek için üç sondaj roketi fırlattı.
14 Ekim 2023

İsveç ve Almanya'daki bilim insanları, kış uykusuna yatan ayıların vücutlarında azalan 'HSP47' adlı proteinin insan sağlığı için önemli olabileceğini keşfetti. Omurilik zedelenmesi yaşayan hastalarda da bu proteinin düşük seviyede olduğu gözlemlendi ve bu durumun kan pıhtılaşmasını azalttığı belirtildi. Araştırmacılar, bu proteinin etkisini taklit edebilecek bir ilaç geliştirmeyi hedefliyor. Çalışma, İsveç'te ayıları takip ederek yapıldı ve NASA ile Alman Havacılık ve Uzay Merkezi tarafından fonlandı.
25 Aralık 2023

ABD Kongresi'nde düzenlenen bir oturumda, hükümetin 'tanımlanamayan uçan cisim' (UFO) ve 'tanımlanamayan hava fenomeni' (UAP) hakkında yıllarca bilgi sakladığı iddia edildi. İstihbarat yetkilisi David Grusch, hükümetin tanımlanamayan ve insan kaynaklı olmayan araçların olduğunu ve bu konuda halktan bilgi sakladığını belirtti. Ayrıca, ABD Donanması'nda pilot olarak görev yapmış olan Ryan Graves ve eski donanma komutanı David Fravor da tanımlanamayan olgulara dair gözlemlerini anlattılar. Pentagon ve NASA'nın bu konuyu incelemek için özel birimler ve komisyonlar kurduğu biliniyor.
27 Temmuz 2023

NASA'nın yayınladığı görüntüler, Sahra Çölü'nün bazı bölgelerinin normalden çok daha yeşil olduğunu gösterdi. Bu durum, Atlantik'teki kasırga sezonunun beklenenden daha ılımlı geçmesi ve Afrika kıyılarındaki fırtınaların kuzeye kaymasıyla ilişkilendirildi. Bilim insanları, yağış bölgesinin kuzeye kaymasını küresel ısınmanın etkilerine bağlıyor. Yeşillikteki en büyük artış Nijerya, Sudan, Etiyopya ve genel olarak Kuzey-Orta Afrika'da görülürken, güneyde Kamerun, Gine ve Gana gibi ülkelerde düşüş gözlendi.
25 Eylül 2024

Bilim insanları, Büyük Patlama'dan 470 milyon yıl sonra oluşmuş ve şimdiye kadar keşfedilmiş en eski kara deliği tespit etti. Araştırma ekibi, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini kullanarak, Dünya'dan 13,2 milyar ışık yılı uzaklıkta bir kara delik buldu. Bu keşif, erken evrenin anlaşılması ve ilk süper kütleli kara deliklerin oluşumu hakkındaki teorilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir. Yale Üniversitesi astrofizikçisi Priyamvada Natarajan, bulguyu büyük gaz bulutlarından oluşan kara delikler için şimdiye kadar elde edilen en iyi kanıt olarak değerlendirdi.
6 Kasım 2023

Meksika'nın düşük gelirli bir mahallesinde büyüyen ve otizmli olan Adhara Pérez Sánchez, okulda zorbalığa maruz kaldıktan sonra Yeteneklere Dikkat Merkezi'ne (CEDAT) gönderildi ve burada IQ'sunun 162 olduğu tespit edildi. Bu skor, Albert Einstein ve Stephen Hawking'in 160 IQ puanından daha yüksek. Adhara, ilkokulu beş, ortaokul ve liseyi altı yaşında tamamladı ve şu anda mühendislik alanında yüksek lisans yapıyor. Ayrıca Meksika Uzay Ajansı ile iş birliği yaparak genç kızların uzay araştırmalarına katılımını teşvik ediyor ve NASA'da astronot olmayı hedefliyor.
12 Mayıs 2023

NASA'nın Chandrayaan-1 uzay aracındaki Ay Mineraloji Haritalayıcı (M3) verilerini inceleyen bilim insanları, Ay'ın tüm enlemlerinde su ve hidroksil izlerine rastladı. Bu bulgular, Ay'ın yüzeyinde suyun yalnızca kutup bölgelerinde ve derin gölgeli kraterlerde bulunabileceği düşüncesini değiştirdi. Araştırma, Ay'ın yüzeyinde meydana gelen meteor çarpışmalarının su açısından zengin kayalar ortaya çıkardığını ve Güneş rüzgarlarının hidroksil oluşumuna katkıda bulunduğunu gösterdi. Bu keşif, Ay'ın karmaşık bir jeolojiye sahip olduğunu ve gelecekte astronotların Ay'ın ekvatoruna yakın bölgelerde bile su bulabileceğini ortaya koydu.
23 Eylül 2024

NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'ndan araştırmacı Chad Greene ve ekibinin yaptığı çalışmaya göre, Grönland iklim değişikliği nedeniyle saatte ortalama 30 milyon ton buz kaybediyor. 1985'ten 2022'ye kadar çekilen uydu görüntülerine dayanarak hazırlanan haritada, Grönland'ın neredeyse tamamını kapsayan 200 binden fazla buzul görüntüsü analiz edildi. Araştırma sonuçlarına göre, Grönland 1992'den bu yana yaklaşık beş trilyon ton buz kaybetti ve bu erime, deniz seviyesinde yaklaşık 13 milimetre yükselme ile sonuçlandı. Araştırmanın bulguları 'Nature' dergisinde yayımlandı.
18 Ocak 2024

Türkiye'nin ilk uzay yolcusu Alper Gezeravcı, SpaceX'in Axiom Mission 3 (Ax-3) görevi kapsamında uzaya fırlatıldı. Görev, NASA'nın Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden gerçekleştirildi ve Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda 14 gün kalacak ve 13 bilimsel deney yapacak. Türkiye Uzay Ajansı tarafından verilen bilgiye göre, bu yolculuğun Türkiye'ye maliyeti 55 milyon dolar. Türkiye'nin uzay programı, 2018 yılında kurulan Türkiye Uzay Ajansı tarafından yürütülüyor ve ülke, 1994 yılında fırlattığı haberleşme uydusuyla uzay faaliyetlerine başlamıştı.
19 Ocak 2024

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), 'Kozmik Şafak' olarak adlandırılan dönemde oluşmuş bilinen en uzak galaksiyi görüntüledi. NASA, bu dönemin büyük patlamadan sonraki ilk birkaç yüz milyon yıl içinde, ilk galaksilerin doğduğu dönem olduğunu açıkladı. JWST'nin Yakın Kızılötesi Spektrografı (NIRSpec) ile Ocak 2024'te yapılan gözlemler sonucunda, galaksinin çapının 1600 ışık yılından fazla olduğu ve ışığın genç yıldızlardan geldiği tespit edildi. Bu keşif, galaksinin 300 milyon yıldan kısa bir sürede nasıl bu kadar parlak ve kütleli hale gelebildiğine dair yeni sorular ortaya çıkardı.
31 Mayıs 2024

California Üniversitesi ve NASA'nın ortaklaşa yürüttüğü bir çalışma, Grönland'daki Petermann Buzulu'nun gelgit hareketleri nedeniyle beklenenden daha hızlı eridiğini ve deniz seviyesindeki yükselme oranını hızlandırdığını gösterdi. Uydu radar verileriyle yapılan analizler, buzulun kara ile bağlantısının koparak okyanusta yüzmeye başladığını ve gelgit döngüleri sırasında önemli ölçüde yer değiştirdiğini ortaya çıkardı. Çalışmanın baş yazarı Enrico Ciraci, bu durumun deniz seviyesinin yükselmesini hızlandırabilecek yeni bir erime etkisini gösterdiğini belirtti. Çalışmanın ortak yazarı Eric Rignot, bu bulguların deniz seviyesindeki yükselme projeksiyonlarını yüzde 200'e kadar artırabileceğini ifade etti.
10 Mayıs 2023

ABD merkezli uzay mekiği ve roket üreticisi SpaceX'in en güçlü roketi olan Starship, Texas'taki fırlatma üssünde yapılan ilk uçuş denemesi sırasında infilak etti. Yaklaşık dört dakika havada kaldıktan sonra motorlarının ateş alması sonucu patlayan roketin kazası, 'roketin güçlendirici parçadan hızlı plansız ayrışması' olarak açıklandı. SpaceX CEO'su Elon Musk, başarısız denemeden önemli dersler çıkarıldığını ve birkaç ay içinde yeni bir test lansmanı yapılacağını belirtti. Starship, Mars'a mürettebat gönderme, Ay ve ötesine insan ve kargo taşıma planlarında ve NASA'nın Artemis programında kullanılması öngörülen bir roket.
20 Nisan 2023

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın faizlerle ilgili düşüncesinin değişmediğini açıklamasına rağmen, piyasalar Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun perşembe günkü toplantısına odaklanmış durumda. Toplantıya, faiz indirimlerinin mimarı olarak bilinen ve 'Nas' takipçisi dört PPK üyesi katılıyor. Ekonomist Uğur Gürses, bu üyelerle alınacak kararların güvenilirliğinin ve TL üzerindeki etkisinin önemli olduğunu belirtiyor ve PPK'nın yenilenip yenilenmeyeceği sorusunu gündeme getiriyor.
19 Haziran 2023

Bilim insanları, NASA'ya ait Ay keşif aracının radar ölçümlerini analiz ederek Ay'da astronotların uzun süreli misyonlar için kullanabilecekleri bir mağara bulunduğunu doğruladı. Bu mağara, Apollo 11'in indiği yerden yaklaşık 400 kilometre uzaklıkta yer alıyor ve lav tüpünün çökmesi sonucu ortaya çıkmış. Uzmanlar, mağaranın Ay’ın zorlu çevresel şartlarından korunaklı olması nedeniyle gelecekte astronotlara ev sahipliği yapabileceğini belirtti.
15 Temmuz 2024
İşaretlediklerim