Çin

30 Ocak 2023 - 6 Şubat 2023

Çin hakkında, 3 olumlu, 13 olumsuz, ve 12 önemli olmak üzere, toplam 19 olay izlendi.

ABD Pentagon Ahmet Şık Rusya AKP Antony Blinken Tayyip Erdoğan Erkan Baş Joe Biden MHP Y-8 ASW Bülent Arınç Ufuk Köktürk Petr Pavel Ankara Davutoğlu Ukrayna J-11 Tolgahan Demirbaş Pekin Birleşmiş Milletler BKZ-005 Japonya Tsai Ing-wen Nancy Pelosi DW İstanbul Barosu Tayvan Savunma Bakanlığı
ABD Pentagon Ahmet Şık Rusya AKP Antony Blinken Tayyip Erdoğan Erkan Baş Joe Biden MHP Y-8 ASW Bülent Arınç Ufuk Köktürk Petr Pavel Ankara Davutoğlu Ukrayna J-11 Tolgahan Demirbaş Pekin Birleşmiş Milletler BKZ-005

ABD, kendi hava sahasında tespit edilen ve 'casus balonu' olarak nitelendirilen Çin'e ait bir balonu Atlantik Okyanusu üzerinde Amerikan karasularına çıktığında düşürdü. Balonun düşürülmesi için FAA, bazı havaalanlarının uçuşlarını durdurdu ve hava sahasını kapattı. Bu olay, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın Çin ziyaretini iptal etmesine neden oldu ve ABD ile Çin arasındaki gerginliği artırdı.
5 Şubat 2023

ABD Savunma Bakanlığı, ABD hava sahasında Çin'e ait bir istihbarat balonu tespit ettiğini açıkladı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, bu durumu sorumsuzca bulduğunu belirterek Çin ziyaretini iptal etti. Çin yönetimi ise balonun bilimsel ve meteorolojik amaçlarla uçurulduğunu ve ABD hava sahasına girmesinin üzüntü yarattığını ifade etti. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD ile olan bu krizin sakinlikle çözülmesi gerektiğini vurguladı.
4 Şubat 2023

Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, ABD hava sahasında tespit edilen ve Çin'e ait olduğu belirtilen casus balonunun uluslararası hukukun ve ABD'nin egemenliğinin ihlali olduğunu ifade etti. ABD Başkanı Joe Biden'ın Amerikan halkının güvenliğini öncelikli tuttuğunu ve Çin'e karşı ulusal güvenliği koruma konusunda kararlı olduğunu vurguladı. Ayrıca, Biden'ın Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın Çin ziyaretini ertelemesi kararını desteklediği belirtildi.
4 Şubat 2023

2010 yılında gözaltına alınan ve işkence gördüğü iddia edilen Onur Yaser Can'ın intihara sürüklenmesiyle ilgili davanın üçüncü duruşması görüldü. Duruşmada tanıklar dinlendi ve dava 7 Nisan'a ertelendi. Can ailesi avukatlarının 'işkenceye suç duyurusu' talebi reddedildi. Dört polis ve bir bilirkişi, resmi belgede sahtecilik ve belgeleri bozma, yok etme veya gizleme suçlarından yargılanıyor. Can'ın ölümünden sonra ailesinden sadece kız kardeşi hayatta kalmıştır.
3 Şubat 2023

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından hedef gösterilen Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri, 'kayyım rektör' protestolarına katıldıkları gerekçesiyle yargılandı. Berke Gök'e 18 ay, E.K.'ye 14 ay ve diğer öğrencilere birer yıl hapis cezası verildi. Duruşma sırasında avukatlar ve izleyiciler dışarı çıkarıldı ve yerlerine çevik kuvvet polisleri oturtuldu. Hakim Talip Ergen, avukatların reddi hakim talebini reddetti ve duruşma avukatlarla devam etti. Kararın istinaf yolu açık olduğu ve kesinleşene kadar öğrencilerin cezaevine girmeyecekleri belirtildi.
3 Şubat 2023

ABD Savunma Bakanlığı, ABD hava sahasında Çin'e ait bir yüksek irtifalı gözetleme balonu tespit ettiğini ve takip altına aldığını duyurdu. Pentagon Sözcüsü ve üst düzey bir Pentagon yetkilisi, balonun sivil hava trafiği için bir tehdit oluşturmadığını ve istihbarat toplama kapasitesinin zayıf olduğunu belirtti. ABD Başkanı Joe Biden'ın durumdan haberdar edildiği ve askeri seçeneklerin değerlendirildiği, ancak balonun düşürülmesinin yerde hasara yol açabileceği için saldırılmadığı ifade edildi. ABD, konunun ciddiyeti üzerine Çin makamları ile iletişime geçti.
3 Şubat 2023

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, 30 Aralık'ta Ankara'da silahlı saldırı sonucu öldürülen eski Ülkü Ocakları başkanı ve Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Sinan Ateş'in Bursa'daki ailesini ziyaret etti. Akşener, aileye başsağlığı dileklerini iletti ve faillerin yakalanması, hukuk önünde cezalandırılmaları konusunda takipçi olacaklarını belirtti. Sinan Ateş cinayetiyle ilgili soruşturma kapsamında MHP'li isimler dahil 18 kişi tutuklanmış, tetikçi olduğu belirtilen Eray Özyağcı ise henüz yakalanmamıştı.
2 Şubat 2023

Tayvan Savunma Bakanlığı, adanın çevresinde 23 askeri hava aracı ve 4 savaş gemisinin tespit edildiğini açıkladı. Bu araçlar Tayvan'ın Hava Savunma Tanımlama Bölgesi'nde (ADIZ) uçarken, elektronik takip, devriye uçakları ve yer füze sistemleri tarafından izlendi. Bu gelişme, Çekya'nın yeni seçilen Cumhurbaşkanı'nın Tayvan lideri ile telefon görüşmesi yapmasının ardından ve Çin'in bu görüşmeyi protesto etmesinin sonrasında gerçekleşti. Çin, Tayvan'ı kendi topraklarının bir parçası olarak görmekte ve 'tek Çin ilkesi' çerçevesinde Tayvan'ın uluslararası ilişkilerini sınırlamaya çalışmaktadır.
2 Şubat 2023

ABD'li elektrikli araç üreticisi Tesla, modellerinin fiyatlarını düşürmesinin ardından artan talebi karşılamak amacıyla Şanghay'daki fabrikasında üretimi artırma kararı aldı. Şirket, Şubat ve Mart aylarında fabrikada haftalık ortalama 20 bin araç üretmeyi hedefliyor. Bu üretim artışıyla fabrika, Eylül ayındaki üretim seviyelerine geri dönecek, bu dönemde fabrikada 82 bin 88 Model 3 ve Model Y aracı üretilmişti.
1 Şubat 2023

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 26 Ocak'ta Meclis'te yapılan son yoklamaya katılmayan 90 AKP'li milletvekiline tepki göstererek, 'hakkını helal etmediğini' ve aldıkları maaşların haram olduğunu ifade etti. Dikkat çeken isimler arasında eski bakanlar ve Erdoğan'ın danışmanları bulunuyor. Bazı vekillerin önümüzdeki seçimlerde aday gösterilmeyeceği için Meclis görüşmelerine katılmadığı iddia ediliyor. Ayrıca, 2022'de hiç söz hakkı kullanmayan 103 AKP'li milletvekili olduğu belirtiliyor.
1 Şubat 2023

İYİ Parti lideri Meral Akşener, partisinin Meclis grubunda yaptığı konuşmada, Sinan Ateş cinayetiyle ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan'a sorular yöneltti. Akşener, Erdoğan'ın bu konuda sessiz kalamayacağını ve katillerin nerede olduğunu sormaya devam edeceğini belirtti. Ayrıca, Erdoğan'ın 'tek söz sahibi' olduğunu iddia ederek, bu durumda katillerin kim tarafından saklandığını açıklaması gerektiğini ifade etti. Sinan Ateş, 30 Aralık'ta Ankara'da uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetmiş ve cinayetle ilgili soruşturma MHP'li isimlere uzanmıştı.
1 Şubat 2023

ABD'nin çip endüstrisinde Çin'i dışlamak amacıyla uyguladığı yaptırım ve ticaret kısıtlamalarının, ABD ve Avrupa'da yatırım yapan ve ürün satan Çinli şirketler üzerinden ABD çip endüstrisine zarar verebileceği Bloomberg analizinde ifade ediliyor. Ayrıca, bu kısıtlamaların Çin'in daha gelişmiş teknolojiler üretmesine yol açabileceği ve ABD'nin ulusal güvenliğini uzun vadede tehdit edebileceği belirtiliyor. ABD'nin Tayvan ile ilişkileri ve çip sektöründe Japonya ve Hollanda ile iş birliği yaparak Çin'e karşı aldığı önlemler de makalede yer alıyor.
1 Şubat 2023

Tayvan Savunma Bakanlığı, 34 Çin askeri hava aracı ve dokuz savaş gemisinin Tayvan Boğazı'nda ve Tayvan'ın Hava Savunma Tanımlama Bölgesi'nde görüldüğünü duyurdu. Bu gelişme, Çekya Cumhurbaşkanı'nın Tayvan lideri ile telefon görüşmesi yapmasının ardından ve Çin'in bu görüşmeyi protesto etmesinin sonrasında yaşandı. Çin, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin 2022'deki ziyaretinden sonra bölgedeki askeri devriye faaliyetlerini artırmıştı. Pekin yönetimi, Tayvan'ın bağımsızlığını tanımayıp, 'tek Çin ilkesi' çerçevesinde hareket etmekte ısrarcı.
1 Şubat 2023

Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün yolsuzluk endeksinde Türkiye, 36 puanla 101'inci sırada yer aldı. 180 ülkenin değerlendirildiği endekste, Türkiye'nin bu yılki konumu, 1995'ten beri en kötü performans olarak kaydedildi. Türkiye, Arnavutluk, Ekvador, Kazakistan gibi ülkelerle aynı sırada bulunurken, Belarus 91., Macaristan 77., Çin 65. ve Suudi Arabistan 54. sırada yer alıyor. Türkiye'nin yıllara göre sıralaması giderek düşmekte olup, 1995 yılında 29'uncu sırada iken, 2022'de 101'inci sıraya kadar gerilemiştir.
31 Ocak 2023

IMF, Dünya Ekonomik Görünüm Raporu'nda 2023 yılı için küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 2,9 olarak güncelledi. Raporda, merkez bankalarının faiz artırımları ve Rusya-Ukrayna savaşının ekonomik faaliyeti baskıladığı, Çin'deki Covid-19 durumunun ise toparlanmayı hızlandırdığı belirtildi. Küresel enflasyonun 2022'deki yüzde 8,8 seviyesinden 2023'te yüzde 6,6'ya ve 2024'te yüzde 4,3'e düşmesi bekleniyor. Ayrıca, ABD ve Avro Bölgesi'nin büyüme tahminleri yukarı yönlü revize edilirken, Türkiye'nin 2023 yılı büyüme tahmini yüzde 3 olarak korundu.
31 Ocak 2023

KLİMİK Derneği, Türkiye'de Kraken olarak bilinen XBB.1.5 varyantının dalgasının başladığını tahmin ediyor, ancak Sağlık Bakanlığı'ndan resmi bir açıklama yapılmadı. Dernek, SARS-CoV-2 virüsünün mutasyonlarla yeni varyantlar oluşturmaya devam ettiğini ve mevcut varyantların klinik bulgularının öncekilerden farklı olmadığını belirtiyor. Ayrıca, mRNA aşılarının Omicron alt varyantlarına karşı en etkili olduğu ve aşı şemalarının güncellenmesi gerektiği vurgulanıyor. Dünya genelinde yapılan 13 milyar doz aşının güvenli olduğu ve ciddi yan etkilerinin olmadığı ifade ediliyor.
30 Ocak 2023

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden 'Barış İçin Akademisyenler' bildirisine imza attığı için ihraç edilen Dinçer Demirkent hakkında göreve iade kararı çıktı. Anayasa Mahkemesi, 2019'da bildiriye imza atan akademisyenlerin ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetmişti. Demirkent, OHAL Komisyonu'nun ret kararının ardından Ankara 21'inci İdare Mahkemesi'nde dava açmış ve mahkeme oybirliğiyle iadesine karar verdi. Ankara Üniversitesi'nin kararı istinafa götürmemesi durumunda karar kesinleşecek.
30 Ocak 2023

Opel Türkiye Genel Müdürü Emre Özocak, Covid-19 pandemisi ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonucu başlayan çip krizinin Opel için artık sona erdiğini belirtti. Ancak şimdi otomobil sektörünü etkileyen yeni bir sorun olarak lojistik problemleri öne çıktı. Özocak, limanların doluluğu ve gemi bulma zorlukları nedeniyle araçların fabrikada beklemek zorunda kaldığını ve bu durumun ek maliyetlere yol açtığını ifade etti. Ayrıca, alternatif taşıma yöntemleri olarak demiryolu gibi çözümlere yöneldiklerini söyledi.
30 Ocak 2023

Toyota, şarj edilebilir hibrit otomobil modeli C-HR'yi Türkiye'nin Sakarya şehrinde üreteceğini duyurdu. Bu model, Türkiye'de üretilen ilk şarj edilebilir hibrit otomobil olacak. Toyota'nın bu model için yaptığı yatırım 317 milyon avro olup, şirketin Türkiye'deki toplam yatırımını 2,3 milyar avroya çıkaracak. Ayrıca, Toyota Avrupa'nın ilk batarya üretim hattı da yıllık 75 bin adet kapasite ile Sakarya'da kurulacak.
30 Ocak 2023
İşaretlediklerim