Fizik

1 Ocak 2023 - 24 Kasım 2024

Fizik hakkında, 11 olumlu, 13 olumsuz, ve 15 önemli olmak üzere, toplam 32 olay izlendi.

Nature Dergisi NASA İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü (INGV) Sağlık Bakanlığı Reuters İtalya Büyük Patlama Nobel Fizik Ödülü ABD MESUDE ERŞAN Edinburgh Üniversitesi Katanya Etna Yanardağı Science Advances İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dünya Sicilya Adası Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi Oksit Kırıcı Mühendisi Şenol Demir mutasyon Almanya’daki Kiel Geomar Helmholtz Okyanus Araştırmaları Merkezi gelişmekte olan ülkeler Taksim Avrupa Prof. Dr. Demirhan Dıraçoğlu Sultanbeyli Devlet Hastanesi Romatem Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Serap Latif Raif Ernutet Krateri
Nature Dergisi NASA İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü (INGV) Sağlık Bakanlığı Reuters İtalya Büyük Patlama Nobel Fizik Ödülü ABD MESUDE ERŞAN Edinburgh Üniversitesi Katanya Etna Yanardağı Science Advances İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dünya Sicilya Adası Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi Oksit Kırıcı Mühendisi Şenol Demir mutasyon Almanya’daki Kiel Geomar Helmholtz Okyanus Araştırmaları Merkezi gelişmekte olan ülkeler

Edinburgh Üniversitesi'nden Neil Turok ve ekibi, Annals of Physics dergisinde yayınladıkları araştırmada, zamanın geriye doğru aktığı bir 'ayna evren' olabileceğini öne sürdü. Bu teori, karanlık madde gibi açıklanması zor olguları ve evrende standart fizik kurallarına uymayan diğer özellikleri açıklayabilir. Araştırma, Büyük Patlama'nın bir ayna noktası olarak düşünülebileceğini ve öncesinde bir ayna evrenin var olabileceğini iddia ediyor. Ancak, bu teorinin matematiksel ve fiziksel olarak gerçekçi olduğunu göstermek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyuluyor.
2 Kasım 2024

Yeni bir araştırmaya göre, dünya genelinde üç dört yaş aralığındaki çocukların sadece yüzde 14,3'ü ideal çocukluk geçirme kriterlerine uyuyor. Çocukların büyük bir kısmı ekran karşısında fazla zaman geçiriyor, yeterli uyku almıyor ve fiziksel aktiviteden mahrum kalıyor. Araştırmacılar, erken çocukluk döneminin sağlıklı alışkanlıklar edinmek için kritik olduğunu ve bu bulguların yaşam boyu sağlık ve refah üzerinde ciddi etkileri olabileceğini belirtiyor. Avrupa'da birçok ülke, çocukların ekran başında geçirdiği süreyi sınırlandırmaya yönelik önlemler alıyor.
2 Ekim 2024

Bilim insanları, Mars ile Jüpiter arasındaki cüce gezegen Ceres'te yaşam barındırabilecek organik maddeler keşfetti. Ceres'in yüzeyinin altında tuzlu su okyanusları ve organik kimyasalların bulunduğu alanlar tespit edildi. Araştırma, bu organik bileşiklerin Ernutet Krateri çevresinde nispeten kısa süre önce yüzeye çıkmış olabileceğini gösterdi. İtalya Ulusal Astrofizik Enstitüsü'nden Prof. Dr. Maria Cristina De Sanctis başkanlığındaki ekip, bu bulguların Ceres'in yaşam barındırma potansiyelini artırdığını belirtti.
26 Eylül 2024

Bilim insanları, sismik dalgalar aracılığıyla Dünya'nın dış çekirdeğinde halka benzeri bir yapı keşfetti. Bu yapı, büyük depremlerin oluşturduğu sismik dalgaların analiz edilmesiyle tespit edildi ve 'donut' şeklinde bir yapıya benzetildi. Araştırma, dış çekirdeğin manyetik alanın oluşumunda kritik bir rol oynadığını ve bu bölgenin daha iyi anlaşılmasının önemli olduğunu vurguluyor. Çalışma, Science Advances dergisinde yayınlandı.
1 Eylül 2024

Lancet Komisyonu tarafından hazırlanan yeni bir rapor, demans riskini artıran 14 değiştirilebilir faktörü belirledi. Bu faktörler arasında işitme kaybı, yüksek tansiyon, sigara içmek, obezite, depresyon, fiziksel hareketsizlik, diyabet, aşırı alkol tüketimi, travmatik beyin hasarı, hava kirliliği, sosyal izolasyon, görme kaybı ve yüksek kolesterol bulunuyor. Raporda, bu risk faktörlerinin ele alınmasıyla demans vakalarının neredeyse yarısının geciktirilebileceği veya önlenebileceği belirtiliyor. Ayrıca, demans riskini azaltmak için sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi gerektiği vurgulanıyor.
4 Ağustos 2024

DEM Parti Mersin Milletvekili Ali Bozan, Meclis kürsüsünde AKP'yi hırsızlıkla suçladığı için AKP milletvekili ve eski ulaştırma bakanı Adil Karaismailoğlu tarafından tekme ve tokatla saldırıya uğradı. Olay, Meclis polisi tarafından müdahale edilerek sonlandırıldı. Bozan, TÜİK verilerine dikkat çekerek AKP'yi eleştirmişti. Saldırı, Meclis'te büyük bir tartışmaya yol açtı.
24 Temmuz 2024

İtalya'nın Sicilya Adası'ndaki Etna Yanardağı, güçlü şekilde lav ve kül püskürtmeye başladı. Özellikle 'Voragine' kraterinde gözlenen bu hareketlilik, İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü'nün bölgeden geçen uçaklar için 'kırmızı' kodlu uyarı mesajı paylaşmasına neden oldu. İtalya Sivil Savunma Departmanı da 'sarı' kodlu uyarı verdi. Kül bulutları Katanya ve çevre kentlerden görülebiliyor.
5 Temmuz 2024

Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınavında bir sorunun cevabının yanlış olduğu gerekçesiyle ortaokul sekizinci sınıf öğrencisi Ali Taha Genç, Milli Eğitim Bakanlığı'na (MEB) dava açtı. Genç, sınav sonuçlarını kontrol ederken Fen Bilgisi 13. sorunun cevabının yanlış olduğunu fark etti ve bu durumu fizik öğretmenleri ve ODTÜ'den bir öğretim görevlisi ile teyit etti. Yanlış cevabın puanını olumsuz etkilediğini belirten Genç, cevabın değiştirilmesini veya sorunun iptal edilmesini talep ediyor.
13 Haziran 2024

Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği İkinci Başkanı Prof. Dr. Demirhan Dıraçoğlu, hareketsizliğin vücuttaki tüm organ ve sistemleri olumsuz etkilediğini belirtti. Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı, haftalık belirli sürelerde fiziksel aktivite yapılmasını öneriyor. Hareketsizlik, kalp ve damar hastalıkları, diyabet, depresyon gibi birçok hastalığın riskini artırıyor. Ayrıca, bağırsak mikrobiyotasının sağlığı için de düzenli egzersiz önemli.
9 Haziran 2024

ABD Uzay Kuvvetleri, 1974 yılında fırlatılan ve daha sonra kaybolan S73-7 Kızılötesi Kalibrasyon Balonu (IRCB) adlı uydunun yerini tespit etti. Uydu, KH-9 Hexagon keşif uydusundan ayrıldıktan sonra şişirilemeyerek uzay çöpü haline gelmiş ve bir süre sonra gözden kaybolmuştu. 1999'da kısa bir süreliğine bulunan uydu, 25 yıl sonra yeniden keşfedildi. Uydu şu anda ilk fırlatıldığı yerden 14 kilometre alçalmış durumda ve atmosferde yanması için daha fazla zaman gerekiyor.
5 Mayıs 2024

Prof. Dr. Çağatay Güler, çevre kirliliğinin kadınlar üzerindeki etkilerini vurgulayarak, bu durumun kadına yönelik şiddetin bir başka boyutu olarak kabul edilmesi gerektiğini belirtiyor. Çalışmalar, çevresel kimyasalların kadın sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini göstermekte; özellikle kanser, üreme sistemi sorunları ve iç mekan kirliliği gibi konulara dikkat çekilmekte. Güler, kadınların çevre bilincinin aile ve toplum sağlığı üzerinde belirleyici olduğunu ve ekofeminizm açısından kadınların doğaya daha duyarlı yaklaştığını ifade ediyor.
29 Nisan 2024

Deniz Zeyrek, Türkiye'nin yeni eğitim modeli olan 'Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nde yer alan 27 kitapçıktan 7'sinin dini derslerle ilgili olduğunu belirtiyor. Müfredatın, bilimsel dersler yerine dini ve ahlaki değerler öğretimine ağırlık verdiğini ve evrensel bilim derslerinin öneminin azaltıldığını ifade ediyor. Ayrıca, müfredatta evrim teorisi gibi önemli bilimsel konuların göz ardı edildiğini ve matematik gibi temel bilimlerin yeterince kapsanmadığını eleştiriyor.
29 Nisan 2024

‘Tanrı parçacığı’ teorisiyle tanınan Nobel ödüllü fizikçi Peter Higgs, 94 yaşında hayatını kaybetti. Edinburgh Üniversitesi, Higgs'in kısa süreli bir hastalık sonrası evinde vefat ettiğini açıkladı. Higgs, 1964 yılında, parçacıklara kütlelerini verdiği düşünülen ‘Higgs bozonu’ adlı atom altı parçacığın teorisini geliştirmiş ve bu teori 2012'de CERN tarafından doğrulanmıştı. Higgs, bu önemli buluşuyla 2013 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştı.
9 Nisan 2024

Osman Müftüoğlu, fiziksel hareketliliğin ve düzenli egzersizin, mükemmel yaşlanma için önemli belirleyicilerden biri olduğunu vurguluyor. Nörologların, insan beyninin temel işlevinin hareket ve eylemi düzenlemek olduğuna dair görüşlerine atıfta bulunarak, fiziksel hareketliliğin hem fiziksel hem de zihinsel sağlık için vazgeçilmez olduğunu belirtiyor. Yeni bir çalışmaya göre, haftanın her günü yapılan sadece 4 dakikalık egzersizlerin bile beynin nöroplastisite yeteneğini korumaya yardımcı olduğu ve yaşlanma sürecini geciktirebileceği ifade ediliyor.
24 Şubat 2024

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ve diğer gökbilimciler, Dünya'dan 3,8 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSS J1531 galaksi kümesinde, kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti. Patlama, bir galaksinin merkezindeki süper kütleli kara delikten kaynaklandı ve sonucunda devasa bir boşluk oluştu. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Osase Omoruyi, daha fazla gözlemle durumu kesinleştireceklerini ve boşluğun kökenine dair daha fazla bilgi edinmeyi umduklarını belirtti. Araştırma bulguları, The Astrophysical Journal dergisinde yayınlandı.
22 Şubat 2024

Oksit Kırıcı Mühendisi Şenol Demir, Anagold madeninde çalıştığı dört yıl boyunca yaşanan bir heyelan olayını anlattı. Demir, heyelanın meydana geldiği gün maden sahasında dinamit patlatıldığını ve bu patlamanın heyelanı tetiklemiş olabileceğini ifade etti. Olay günü çatlaklar tespit edilmiş ve bölge güvenlik açısından boşaltılmıştı. Demir, göçük altında kalan bir personelin neden riskli bölgeye gittiğini bilmediğini belirtti ve tutuklandı.
20 Şubat 2024

İtalya'nın güneyinde bulunan ve kıta Avrupası'nın en yüksek aktif yanardağı olan Etna, dün akşamüstü kül ve lav püskürtmeye başladı. İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü, yanardağın güneydoğusundaki kraterden güçlü bir lav akışı olduğunu ve püskürtülen küllerin yaklaşık 4 bin 500 metre yüksekliğe ulaştığını açıkladı. Bölgeden geçen uçaklar için kırmızı kodlu uyarı verilirken, yanardağ çevresindeki yerleşim yerlerinde küller nedeniyle cadde ve araçlar külle kaplandı.
13 Kasım 2023

Ipsos araştırma şirketinin anketine göre, 31 ülke arasında Türkiye, 'Akıl sağlığı, fiziksel sağlıktan önemlidir' diyenlerde birinci oldu. Ankete katılan Türkiye'deki kişilerin %69'u akıl ve fiziksel sağlığın eşit derecede öneme sahip olduğunu belirtirken, %22'si akıl sağlığının daha önemli olduğunu ifade etti. Ancak, ankete katılanların sadece %35'i ülkedeki sağlık sisteminin her iki konuya eşit muamele yaptığını düşünüyor.
11 Ekim 2023

2023 Nobel Fizik Ödülü, 'maddedeki elektron dinamiğinin incelenmesi için attosaniyelik ışık darbeleri üreten deneysel yöntemler' ile ilgili çalışmalarından dolayı Fransız-Amerikan Pierre Agostini, Macar-Avusturya asıllı Ferenc Krausz ve Fransız Anne L’Huillier'e verildi. Nobel Ödülleri, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor ve insanlığa hizmette bulunanlara veriliyor. Ödüller, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 ayrı dalda en başarılı kabul edilen isimlere veriliyor.
3 Ekim 2023

Bilim insanları, Büyük Patlama sırasında ortaya çıkan ve daha sonra 'kayıplara karışan' anti-maddenin, yer çekimi karşısında madde gibi hareket ettiğini tespit etti. İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'nde (CERN) yapılan deneyler, anti-maddenin aşağı doğru hareket ettiğini gösterdi. Araştırmacılar, antihidrojen atomlarının hareket yönünü tespit eden sensörlerle anti-maddenin aşağı doğru hareket ettiğini belirledi. Bilim insanlarının bir sonraki adımı, madde ile anti-maddenin yer çekimi karşısında aynı hızda hareket edip etmediğini tespit etmek olacak.
27 Eylül 2023
İşaretlediklerim