Merkez Bankası, ihracatçıların maliyetlerini düşürme hamlesi yaptı

Merkez Bankası tarafından ihracata ve ithal ikamesine yönelik yatırım kararı almış firmalara tahsis edilen uzun vadeli yatırım taahhütlü avans kredilerinin 100 milyar liralık üst limitine ulaşıldı. Bu durum yeni kredi kullanımının durmasına neden oldu. Bankacılık kaynaklarına göre, son birkaç günde firmalar bu kredileri kullanamadı ve bir süre daha yeni kredi verilmeyeceği belirtildi. İhracat ve ithal ikamesine yönelik bu krediler, 10 yıllık vade ve yüzde 9 civarında faizle veriliyor ve geçen yılbaşından bu yana kullanımı hızlanmıştı. Turizm alanına verilen 50 milyar liralık kredi limitinin ise henüz dolmadığı ve kullanıma devam edildiği ifade edildi.

Merkez Bankası, bankaların ticari kredi maliyetlerini artırıcı uygulamalar yaptığını tespit etti ve bu uygulamalara son verilmesini talep etti. Bazı bankaların kredileri kısa sürelerle yenileyerek ek ücretler tahsil ettiği belirlendi. Bankacılar, kredi ve mevduat faizleri arasındaki makasın genişlemesi nedeniyle maliyetlerin arttığını ifade ediyor. Merkez Bankası, uygulamaların devam etmesi halinde ilave düzenlemeler yapılacağı konusunda uyarıda bulundu.

Merkez Bankası, bankaların bilançolarındaki Türk Lirası ağırlığı yükümlülüğünü yüzde 60'tan yüzde 57'ye indirdi. Ayrıca, yükümlülüğünü yerine getiremeyen bankalar için menkul kıymet tesisi oranı yüzde 10'dan yüzde 5'e çekildi. Bu düzenlemeler, yeni ekonomi yönetiminin göreve gelmesi ve 'liralaşma' adı altında yapılan düzenlemelerin akıbetinin merak edilmesiyle birlikte geldi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), ihtiyaç kredilerini faiz oranlarına göre menkul kıymet tesisine dahil ettiğini açıkladı. Bu düzenlemeyle bankalar, ihtiyaç kredilerinde faizi belirli bir orana indirmek zorunda kalacak ya da kullandırdıkları kredi miktarı kadar tahvil Merkez Bankası'nda bulunduracak. Uzmanlar, bu kararın bankaların ihtiyaç kredisi arzını azaltacağını öngörüyor. Ayrıca, bankaların kredi faiz oranlarında bir üst limit oluşacağı ve mevduat faizlerinin yüksek olduğu bir ortamda düşük faizli kredi vermeyi tercih etmeyecekleri belirtiliyor.

Merkez Bankası, ihtiyaç kredilerinde faiz oranlarına üst sınır getiren bir düzenleme yaptı. Bu düzenlemeyle, 70 bin liraya kadar olan ihtiyaç kredileri menkul kıymet tesisinden muaf tutulacak. Deprem bölgesindeki vatandaşlar ve bazı SGK borçlularına verilecek krediler de bu muafiyetten yararlanacak. Bankalar, düşük faizli ihtiyaç kredileri vermek yerine, kredi tutarı kadar tahvili Merkez Bankası'nda tutmak zorunda kalacaklar, bu da ihtiyaç kredisi arzında bir azalmaya yol açabilir.