Türkiye'de bireysel kredi ve kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin sayısı arttı

Türkiye'de tüketici kredilerindeki hızlı artışa paralel olarak banka ve kredi kartı harcamaları da yükselerek dört haftalık ortalamada 100 milyar liranın üzerine çıktı. Yıllık artış yüzde 150'yi bulurken, bireysel kredi kartı borcu stoku da yüzde 123,78 oranında arttı. Uzmanlar, Merkez Bankası'nın faiz indirimleri ve kredi kartlarına getirilen faiz sınırının borçlanmayı cazip hale getirdiğini, ancak faiz politikasında bir değişiklik olması durumunda hanehalkı borçluluğunun ve iç talebe etkisinin ağır olabileceğini belirtiyor.

Türkiye'de yükselen enflasyonun etkisiyle, özellikle 25 bin lira ve altı limitli kredi kartlarında kişi başı borç miktarında artış gözlemleniyor. İhtiyaç kredilerindeki faiz oranlarının yükselmesi nedeniyle hanehalkının kredi kartı kullanımına yöneldiği belirtiliyor. Bireysel kredi kartı aktif kullanıcı sayısı ve kişi başı borç tutarı artarken, 500 bin lira ve üstü limitli kredi kartlarında limit kullanım oranı düşüş gösteriyor. 25-100 bin lira arası limitlere sahip kartlarda ise sınırlı bir artış var.

Türkiye'de ihtiyaç kredisi faiz oranları yüzde 40'a yaklaşarak Ekim 2018'den bu yana görülen en yüksek seviyeye çıktı. Merkez Bankası'nın politika faizinin yüzde 8,5 olmasına rağmen piyasadaki faizler bu oranın çok üzerinde. 10 Mart'tan itibaren tüketici kredileri faizleri artış gösterdi. Bankalar, TL mevduat faizlerini yükselterek ve TL dönüşüm oranı hedeflerini tutturmak için ihtiyaç kredisi faizlerini artırdı. Bazı bankalarda ihtiyaç kredisi faiz oranlarının yüzde 60'a kadar çıktığı iddia ediliyor.

Merkez Bankası'nın 10 Mart'ta tüketici kredilerini menkul kıymet kapsamına almasının ardından ihtiyaç kredi faizleri artış gösterdi. 70 bin lira altındaki ihtiyaç kredileri için getirilen menkul kıymet zorunluluğunun kaldırılmasına rağmen, TL mevduat faizlerinin hızlı yükselmesi ve bankaların TL dönüşüm oranı hedeflerini tutturma çabası nedeniyle ihtiyaç kredi faizleri yükseltildi. 10 Mart öncesinde yıllık %33,12 olan ihtiyaç kredi faizleri, yaklaşık iki buçuk ayda 26,5 puan artarak %59,88'e ulaştı.

BloombergHT'nin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, Türkiye'de tüketici kredilerindeki büyüme oranı yüzde 77,8'e geriledi. Bir önceki hafta bu oran yüzde 100,47 idi. Ticari kredilerde de benzer bir düşüş gözlemlenerek büyüme oranı yüzde 37,6'ya düştü. Bankacılık sektörünün toplam kredi hacmi artarken, toplam mevduat miktarı azaldı.