Türkiye'de tütün ürünlerinin yasal düzenlemelere aykırı şekilde satışı ve teşhiri artıyor

Türkiye, tütünle mücadele amacıyla Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi'ni imzalamasına rağmen, Ocak 2019 ile Ağustos 2022 arasında tütün endüstrisine çeşitli teşvikler sağlamıştır. Bu durum, tütün ve ürünlerinin yol açtığı sağlık sorunları ve ölümlerle çelişmektedir. Tütün kullanımı Türkiye'de yıllık yaklaşık 100 bin ölüme neden olmakta ve erkeklerdeki kanser ölümlerinin %35'ini, kadınlarda ise %15'ini oluşturmaktadır. Araştırmacılar, tütün endüstrisine verilen yatırım teşviklerinin tütün kontrolüne zarar verdiğini ve Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi'ne aykırı olduğunu belirtmektedirler. Ayrıca, tütün endüstrisine verilen teşviklerin sağlık ve tütün kontrolü çalışmalarına ayrılması gereken vergi gelirlerinin endüstriye aktarılması anlamına geldiği vurgulanmaktadır.

Türkiye İlaç Sektörü Raporu 2023'e göre, Türkiye'de yenilikçi ilaçlara erişim oranı son dört yılda %20'den %6'ya düşmüştür. 2018-2021 arasında Avrupa İlaç Ajansı tarafından onaylanan 168 yenilikçi tedaviden Türkiye'de sadece 10'una erişim mümkündür. Türkiye'de kişi başı ilaç satışı ve ilaç satışlarının GSYH içindeki payı OECD ülkeleri arasında düşük seviyededir. Rapor, Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği ve Avrupa İlaç Endüstrileri ve Birlikleri Federasyonu sponsorluğunda hazırlanmıştır.

Esrar, bağımlılık yapan yasadışı maddeler arasında en sık kullanılanıdır ve Türkiye'de halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Prof. Dr. Cüneyt Evren, esrarın içerdiği kimyasallar ve bağımlılık yapıcı etkileri hakkında bilgi verirken, esrarın psikotik durumlar ve şizofreni benzeri hastalıkları tetikleme ihtimalinin yüksek olduğunu vurgulamaktadır. Yeni üretilen hibrit ve melez esrar türlerinin daha yüksek THC oranlarına sahip olduğu ve bu durumun bağımlılık riskini artırdığı belirtilmektedir. Esrar kullanımının başlangıç yaşı ortalama 16'dır ve kullanımın yaygınlaşmasıyla kliniklere başvurular artmıştır. Esrarın fizyolojik ve psikolojik etkileri, diğer maddelere geçiş riski ve tedavi yöntemleri üzerine de bilgiler verilmektedir.

ABD'li perakende şirketi Target, 'Onur Haftası' öncesinde satışa sunduğu LGBT+ temalı ürünleri, çalışanlarının güvenliğini tehdit eden seviyeye ulaşan tepkiler nedeniyle mağazalardan çektiğini açıkladı. Ürünler arasında gökkuşağı motifli tişörtler, kupalar ve benzeri aksesuarlar bulunuyordu. Bazı eyaletlerde ürünler mağazanın arka tarafına taşınırken, online mağazalardan da kaldırıldı. Ayrıca, Malezya'da eşcinselliğin yasak olması nedeniyle Swatch markasının gökkuşağı motifli saatlerine el konulduğu bilgisi verildi.

Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu (TRT), e-Bandrol uygulamasını cep telefonları, taşıtlar ve televizyonların yanı sıra bilgisayar, tablet ve akıllı kol saatlerini de kapsayacak şekilde genişletti. Yeni düzenleme ile yurt içinde üretim yapan mükelleflerin belirli üretim kapasitelerine sahip olmaları gerekecek. IMEI, şasi numarası veya seri numarası olmayan cihazlar e-Bandrol'den yararlanamayacak ve usulsüzlük tespit edilen mükelleflere fiziki bandrol verilecek. Üç defa bandrolsüz cihaz satışı tespit edilen mükelleflerin e-Bandrol uygulamasına son verilecek.