Türkiye'de bankaların döviz toplama yarışı ve liralaşma politikaları piyasalarda sıkışıklığa yol açıyor

Türkiye'de döviz talebinin artması ve TL'nin değer kaybetmesiyle kurlar yükseliyor ve bu durum Merkez Bankası'nın rezervlerindeki erimeyi hızlandırıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, faiz indirimlerinin devam edeceğini belirtiyor ve iktidar, piyasada kontrol sağlamak için çeşitli düzenlemeler yapıyor. Merkez Bankası, seçim sonrası ilk haftada üç yeni düzenleme gerçekleştirdi. Ekonomistler ve piyasa oyuncuları, bankada döviz hesabı olan vatandaşların olumsuz gelişmelere hazırlıklı olmaları gerektiğini ifade ediyorlar. Prof. Öner Günçavdı, bu durumun adı konmamış bir sermaye kontrolü olduğunu ve Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığını kazanması halinde Türkiye'nin kredi açığının büyüyeceğini, bu durumun vatandaşa vergi yoluyla kaynak yaratma yükümlülüğü getireceğini belirtiyor.

Bloomberg ajansının haberine göre, Türkiye'de Merkez Bankası, iktidarın ekonomi politikalarını desteklemek amacıyla döviz kurlarını kontrol altında tutmak için 'arka kapı' satışları yapmakta ve altın satışlarına başvurmakta. Seçim öncesinde TL'nin değer kaybını yavaşlatmak için bankalara yeni düzenlemeler getiriliyor. Uzmanlar, seçim sonrasında piyasa dışı uygulamaların sona ereceğini ve TL'nin değer kaybedeceğini öngörüyor. Merkez Bankası ayrıca, altın ve döviz talebini baskılamak ve kur korumalı mevduatın cazibesini artırmak için çeşitli düzenlemeler yapıyor.

Merkez Bankası, seçimler öncesinde faiz indirimine yönelik bir açıklama yaparken, bankaların mevduat faizlerinde artışa gitmesine yol açan 'üç ay' kuralını getirdi. Bu kural sonrasında bazı bankaların mevduat faiz oranları yüzde 30'u aştı. Vatandaşlar, ekonomi politikaları nedeniyle birikimlerini dövizde tutmayı sürdürürken, Merkez Bankası liralaşma stratejisi çerçevesinde döviz hesaplarının TL'ye dönüştürülmesi için bankaları teşvik ediyor. Ayrıca, Merkez Bankası ticari kredi maliyetlerini artıran uygulamalara son verilmesini istedi ve aksi takdirde düzenleme yapabileceğini belirtti.

Türkiye Merkez Bankası'nın faiz oranlarını 6,5 puan artırarak yüzde 15'e çıkarmasına rağmen, piyasalar bu artışı yetersiz buldu ve döviz kurlarında yükseliş meydana geldi. Dolar/TL kuru 25,6 seviyesine ulaşarak yeni bir rekor kırdı, Avro/TL ise 27,8 lira seviyesine ulaştı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomi politikalarının fiyat ve finansal istikrarı hedeflediğini ve sürecin kademeli olarak yönetileceğini belirtti.

Merkez Bankası, Türk Lirasını (TL) güçlendirmek ve bankacılık sistemini TL'yi cazip kılacak şekilde dönüştürmek için yeni adımlar attı. Bu adımlar arasında, TL mevduatını desteklemek ve kur korumalı hesaplardan (KKM) standart TL mevduata geçişi özendirmek bulunuyor. Ayrıca, TL'ye geçiş ve yenilemeyle TL payı hesaplamalarında revizyona gidildi ve ihracat, yatırım ve KOBİ kredilerinde fatura muafiyet sınırı 250 bin TL'ye yükseltildi.