Avrupa Komisyonu'nun Türkiye raporunda demokraside gerileme ve yargı bağımsızlığındaki eksiklikler vurgulandı

Avrupa Komisyonu'nun Türkiye ile ilgili raporunda, Türkiye'nin demokratik kurumlarının işleyişinde ciddi eksiklikler ve yargı bağımsızlığında gerileme olduğu belirtilmişti. Dışişleri Bakanlığı, raporu 'mesnetsiz' olarak nitelendirerek bu iddiaları ve eleştirileri reddetti. Bakanlık, AB politikalarının sadece Avrupa için değil, tüm dünyada, Ortadoğu dahil olmak üzere evrensel değerlere ve uluslararası hukuka dayanması gerektiğini vurguladı.

Avrupa Parlamentosu'nun (AP) Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik sürecinin 'demokratikleşme' olmadan başlatılmayacağına yönelik raporu Ankara'nın tepkisini çekti. Rapor, Türkiye'nin Rus sermaye ve yatırımları için bir sığınak haline geldiğini ve demokratikleşme, insan hakları ve hukuk devleti konularında eksiklikler olduğunu belirtti. Türkiye Dışişleri Bakanlığı ve Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, raporun haksız ve önyargılı olduğunu savundu.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), 2023 raporunda Türkiye'de ifade özgürlüğü, kadın hakları, muhalefete baskı ve LGBTİ+ hakları gibi konularda durum değerlendirmesi yaptı. Raporda, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hükümetinin otoriter eğilimler gösterdiği, medya ve yargı üzerinde denetim uyguladığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na verilen hapis cezası ve siyasi yasak kararı gibi örneklerle bu durumun altı çizildi. Ayrıca, Türkiye'de bağımsız medyanın baskı altında olduğu ve en az 65 gazetecinin gözaltında veya hapis cezasına çarptırıldığı belirtildi. Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanmaması gibi konular da eleştirildi.

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilcisi Komiseri Dunja Mijatovic, Türkiye'de insan hakları durumunun kötüleştiğini belirterek, insan hakları savunucuları, gazeteciler, sivil toplum örgütleri ve hukukçulara yönelik baskılara son verilmesi çağrısında bulundu. Türkiye'de ifade ve toplanma özgürlüğüne yönelik baskıların arttığı, 120'den fazla kişinin 'terör örgütü üyeliği' suçlamasıyla gözaltına alındığı ve özellikle azınlık grupları, LGBTİ+ bireyler ve göçmenlere karşı nefret söyleminin alarm verici seviyelere ulaştığı belirtildi. Avrupa Konseyi, Türk yetkililerden ilke ve standartlara saygı göstermelerini talep etti.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu (DKİHB), Türkiye'deki seçim sürecine ilişkin bir ara rapor yayınladı. Rapor, siyasi partilerin karşılıklı kışkırtıcı mesajlar verdiğini, ifade ve medya özgürlüğüne yönelik kısıtlamalar olduğunu, kadınların siyasette yeterince temsil edilmediğini ve mevzuatın demokratik seçimler için gerekli olan temel hak ve özgürlükleri kısıtlamaya devam ettiğini belirtiyor. Ayrıca, seçim kampanyalarının tonunun genellikle çatışmacı olduğu ve kadın adayların mitinglerde yeterince yer almadığı ifade ediliyor.