Esnaf kredilerinde altın alımı şartı ve yüksek kesintiler eleştiriliyor

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, depremden etkilenen esnafların kullandığı kredilerin ertelenmesine yönelik mevzuat çalışmalarını tamamladıklarını açıkladı. Bu kapsamda Adıyaman, Kahramanmaraş, Hatay, Malatya, Osmaniye illeri ve bağlı ilçeleriyle Gaziantep ilinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde faaliyet gösteren esnaf ve sanatkarlara Halk Bankası tarafından kullandırılan Hazine faiz destekli kredilerin ertelenmesi planlanıyor. Bu illerde ve bağlı ilçelerinde 64 bin 191 esnaf ve sanatkarın 9,5 milyar lira kredi bakiyesi bulunuyor.

İktidarın ekonomi politikaları sonucunda iş insanları krediye erişimde güçlük çekiyor ve bankaların getirdiği günlük 5 bin dolarlık sınır nedeniyle kendi döviz hesaplarından para çekmekte zorlanıyorlar. Konut, taşıt ve ihtiyaç kredilerinde talepler ya askıya alınıyor ya da maliyetler son iki haftada neredeyse iki katına çıkıyor. İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel, durumun ithalat ve ihracat yaparken işleri zorlaştırdığını ve döviz ihtiyacını Kapalıçarşı gibi yerlerden yüksek maliyetlerle karşılamak zorunda kaldıklarını belirtiyor.

Merkez Bankası, nakit avans ve kredili mevduat hesaplarında düzenlemeye giderek, 15 bin lira üzerindeki kısımların menkul kıymet tesisi sınırlamasına tabi olacağını duyurdu. Ancak seçim öncesi tepkiler üzerine, kredi kartından nakit avans kullanımı ve kredili mevduat hesabı kredilerinde herhangi bir sınırlama olmayacağı açıklandı. Ekonomistler ve siyasi figürler, seçim sonrası bu düzenlemelerin yeniden uygulanabileceğini ve iktidarın bu konudaki adımlarını eleştiriyorlar.

Merkez Bankası, bankalara gönderdiği uygulama talimatı ile nakit avans ve kredili mevduat hesaplarındaki menkul kıymet tesisine tabi kredilerin kapsamını değiştirdi. Yeni düzenlemeyle, 15 bin lira ve altındaki nakit avans, kredili mevduat hesabı ve kartla yapılan kuyum harcamaları menkul kıymet yükümlülüğü kapsamına girmeyecek. 15 bin liranın üzerindeki tutarlar ise bankalara ek yükümlülük olarak kullandırılmaya devam edilecek. Bu düzenleme, Merkez Bankası'nın daha önce getirdiği ve bankaların çoğunun kredi kartından nakit avansı kapatmasına neden olan menkul kıymet zorunluluğunu hafifletmeyi amaçlıyor.

Türkiye'de bankacılık sektöründe yaşanan seçim belirsizliği ve iktidarın politikaları sonucu yapılan düzenlemeler, ticari kredi arzının neredeyse durmasına ve faiz oranlarının yükselmesine neden oldu. Özellikle uzun vadeli ticari kredilerde fiyatlama yapılamazken, özel bankaların kısa vadeli spot kredilere yönelim gösterdiği ve bazı uç örneklerde faiz oranlarının yüzde 60-70 seviyelerine çıktığı belirtiliyor.