Kanser tedavilerinin kalp ve damar sistemine etkileri

Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Nail Paksoy, son beş yılda kanser tedavisinde akıllı ilaçların gelişmesiyle büyük değişiklikler yaşandığını belirtti. Akıllı ilaçlar, sağlam dokulara zarar vermeden tümörün büyümesini ve yayılmasını engelliyor. Bu ilaçlar, kemoterapiye göre daha az yan etkiye sahip ve immünoterapi ile birlikte kullanılarak kanserin kronik bir hastalık gibi yönetilmesine olanak tanıyor. Yeni nesil tedaviler, özellikle dördüncü evre kanser hastalarında yaşam süresini uzatıyor.

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye'deki ölümlerin yüzde 40-50'sinin kalp damar hastalıklarına bağlı olduğunu belirtti. Koca, Dünya Kalp Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, kalp damar hastalıklarının dünya genelinde ve Türkiye'de ölümlerin birinci sıradaki nedeni olduğunu ifade etti. Bakan Koca, Türkiye'de Haziran 2022 ile Haziran 2023 arası kalp ameliyatı sayısının 70 binin üzerinde olduğunu ve bu ameliyatların yüzde 73'ünün koroner baypas cerrahisi, yüzde 15'inin kapak cerrahisi, yüzde 4'ünün aort cerrahisi ve yüzde 8'inin konjenital kalp cerrahisi olduğunu bildirdi.

Türk Tabipleri Birliği, rahim ağzı ve kolon kanseri taramalarında kullanılan kitlerin tanı değerleri ve kullanım zorlukları hakkında endişelerini ifade etti. Ocak-Mart döneminde negatif sonuç alan kişilerin yeniden çağrılması ve sonuçlarda uyumsuzluklar olduğu belirtildi. Mamografi okumalarının süresinin uzadığı ve tek merkezde okunma uygulamasının değişebileceği, sağlık kayıt sistemlerinin birbirini görmemesi gibi sorunlar sıralandı. Ayrıca, 6 Şubat ve 20 Şubat depremlerinden sonra kanser tarama hizmetlerinin etkilenen bölgelerde neredeyse durduğu ifade edildi.

Medipol Acıbadem Bölge Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ertuğrul Okuyan, kalp damar hastalıklarının dünya genelinde ölümlerin en sık nedeni olduğunu belirtti. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, bu hastalıklar her 15 saniyede bir kişinin ölümüne yol açıyor. Kalp krizinin genç yaşlarda da artış gösterdiğine dikkat çeken Okuyan, sigara, yüksek kolesterol, hareketsiz yaşam tarzı gibi faktörlerin risk oluşturduğunu vurguladı. Düzenli tıbbi kontroller ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları ile bu hastalıkların önlenebileceğini ifade etti.