Yalnız yaşayan yaşlılarda bunama riski üç kat daha fazla

Dünya genelinde yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte Alzheimer hastalığına yakalanan kişi sayısı da artıyor. Bursa Şehir Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Cemile Haki, düzenli fiziksel aktivite ve Akdeniz tipi diyetin Alzheimer hastalığını önleyebileceğini belirtti. Alzheimer hastalığının tam anlamıyla tedavisi bulunmamakla birlikte, hastalığın ilerlemesini yavaşlatacak ve semptomları azaltacak tedaviler mevcut. Ayrıca, sosyal yaşantı ve beyni çalıştıracak aktivitelerin de hastalığın gelişimini geciktirdiği tespit edilmiştir.

Senex: Yaşlanma Çalışmaları Derneği'nin raporuna göre, Aralık ayında Türkiye genelinde 165 yaşlı şiddet, istismar, ihmal, hak ihlali ve ayrımcılığa maruz kaldı. Dernek başkanı Doç. Dr. Özgür Arun, yaş ayrımcılığının Türkiye'de arttığını belirtti. Rapor, medyaya yansıyan haberlerin analizine dayanıyor ve yaşlılara yönelik ihlallerin önlenmesi için farkındalık oluşturmayı amaçlıyor. Araştırmalar, yaşlılara yönelik şiddet ve ihlallerin yaygın olduğunu ve çoğunlukla yoksul yaşlıları etkilediğini gösteriyor.

Lancet Demans Komisyonu'nun 2024 güncellemesine göre, tedavi edilmeyen görme kaybı ve yüksek LDL kolesterol seviyeleri Alzheimer riskini artıran yeni faktörler olarak belirlendi. Türkiye Alzheimer Derneği, demansın önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve risk faktörlerinin iyi yönetilmesiyle vakaların yarısının önlenebileceğini vurguluyor. Ayrıca, sosyal bağların güçlendirilmesi ve sağlıklı yaşlanma stratejilerinin demans riskini azaltmada etkili olduğu belirtiliyor. Yeni Alzheimer ilaçlarının yan etkileri ve Türkiye'deki onay süreçleri de tartışılıyor.

Britanya'da gerçekleştirilen bir araştırma, sosyal izolasyon yaşayan kişilerin erken ölme olasılığının daha yüksek olduğunu belirledi. Araştırmada, yalnız yaşayan ve sevdikleri tarafından ziyaret edilmeyen kişilerin ölüm riskinin %77 daha fazla olduğu tespit edildi. UK Biobank çalışmasından elde edilen verilerle yapılan araştırmada, ortalama 57 yaşındaki 458,146 kişi üzerinde yapılan 13 yıllık takip sonucunda, sosyal bağlantı eksikliğinin ölüm riskini artırdığı sonucuna varıldı. Araştırmacılar, ayda en az bir kez sevdiklerini ziyaret etmenin bile riski azaltabileceğini ifade etti.

Covid-19 pandemisi, Alzheimer hastalığının seyrini değiştirebilir ve hastalığın önümüzdeki yıllarda daha da artmasına neden olabilir. Pandemi nedeniyle ileri yaş grubundakilerin sağlık kontrollerinin aksaması ve Covid enfeksiyonunun zihinsel işlevleri etkileyebilmesi, Alzheimer'ın oluş mekanizmaları ile covidin etki mekanizmalarının örtüşmesi bu durumun nedenleri arasında. Alzheimer hastalığı için bilinen risk faktörleri arasında ileri yaş, genetik yatkınlık, düşük eğitim düzeyi, ağır beyin travmalarına maruz kalmak, hipertansiyon, diyabet gibi aterosklerotik risk faktörlerinin kontrol altında olmaması ve tedavi edilmemiş yerleşmiş depresyon bulunuyor.