Zenginler, zenginliklerini artık gösterişsiz ama oldukça pahalı şeylerle gösteriyor

Türkiye'de 2018'den bu yana sefalet oranı artış göstermiş ve Dünya Sefalet Endeksi yüzde 93.9'a ulaşmıştır. Ülkede en zengin 13 milyarderin serveti 38.9 milyar dolar iken, nüfusun yarısının toplam serveti 38.5 milyar dolardır. Gelir dağılımındaki adaletsizlik, özellikle pandemi sonrası daha da belirginleşmiştir. ABD'de ve diğer bazı ülkelerde zenginler, servet vergisi getirilmesini savunurken, Türkiye'nin zenginlerinden bu konuda bir girişim görülmemektedir.

Makale, son dönemde Türkiye'de yaşanan ve medyada geniş yer bulan zenginleşme skandallarını ele alıyor. Polat ve Candan ailelerinin lüks yaşamları ve sonrasında yaşanan hukuki süreçler toplumun dikkatini çekmiş durumda. Yazar, bu skandalların toplumda yarattığı tepkilerin, özellikle kadınların bu skandallardaki rollerinin ve medyanın bu konudaki tutumunun altını çiziyor. Ayrıca, toplumun bu tür olaylara karşı gösterdiği tepkinin, genellikle kadınlar üzerinden yürütülen bir 'temiz toplum' talebine dönüştüğünü ve asıl suçluların göz ardı edildiğini vurguluyor.

Hayri Kozanoğlu, TÜİK'in 2023 yılı Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçlarını değerlendirerek, zengin ve yoksul arasındaki uçurumun derinleştiğini vurguladı. Araştırmaya göre, ortalama bir ailenin harcamalarının büyük bir kısmı gıda, konut ve ulaştırmaya gidiyor, bu da eğitim, sağlık ve eğlence gibi diğer önemli kalemlere ayrılan payı daraltıyor. Yüksek enflasyon ve kira artışları, özellikle dar gelirli ve emeklilerin geçim sıkıntısını artırıyor.

The Watch Register tarafından hazırlanan rapora göre, 2022 yılında dünya genelinde yaklaşık 30 bin lüks saat kaybolmuş veya çalınmıştır. Ancak geçen yıl bu sayının 100 bini aştığı ve bu saatlerin toplam değerinin yaklaşık 2 milyar dolar olduğu belirtilmiştir. The Watch Register'ın Genel Müdürü Katya Hills, şiddet içeren sokak hırsızlığı vakalarının artması nedeniyle insanların saatlerini dışarıda takmaya korktuğunu ifade etmiştir. Ayrıca, çalınan ürünlerin ikinci el dükkanlar aracılığıyla yüksek meblağlara satılabildiği kaydedilmiştir.

Oxfam'ın yayımladığı raporda, dünyanın en zengin yüzde 1'lik kesiminin son iki yılda kalan yüzde 99'luk kesimden iki kat fazla servet kazandığı belirtiliyor. Raporda, şirketlerin Rusya-Ukrayna savaşını fiyat artışları için bahane olarak kullandığı ve gıda şirketlerinin büyük karlar elde ettiği, bu nedenle vergilerinin artırılması gerektiği ifade ediliyor. Ayrıca, milyarderlerin servetinin günde 2,7 milyar dolar arttığı, enflasyonun ücret büyümesini geçtiği ülkelerde yaşayan işçilerin durumunun ise kötüleştiği kaydediliyor. Oxfam, zenginlere daha fazla vergi uygulanması tavsiyesinde bulunuyor.