Japon deprem uzmanı Yoshinori Morivaki, Türkiye'deki imar affını eleştirdi ve sismik izolatörlerin binaları depremde koruyabileceğini belirtti

Japon deprem uzmanı Yoşinori Moriwaki, İzmir'de 6,5 büyüklüğünde bir deprem beklediklerini ve hazırlıklı olunması gerektiğini belirtti. İzmir Kitap Fuarı'nda düzenlenen 'Depreme hazır mıyız Türkiye?' etkinliğinde konuşan Moriwaki, depremlerde alınacak önlemlerle oluşacak hasarların yüzde 70 azaltılabileceğini ifade etti. Moriwaki, İzmir'in kendi fay hattının henüz kırılmadığını, bu nedenle bir deprem beklediklerini ve bu depremin büyüklüğünün 6,5 olabileceğini söyledi.

Japon Tokyo Üniversitesi'nden Prof. Dr. Masataka Kinoşita ve Doç. Dr. Hiroe Miyake, Türkiye'deki depremlerde yaşanan can kayıplarının temel sebebinin binaların sağlamlığı eksikliği olduğunu ifade etti. Kahramanmaraş'ta meydana gelen ve çevre illeri de etkileyen şiddetli depremler sonrası, Japon uzmanlar Türkiye'de yapıların güçlendirilmesi gerektiğini ve altyapı bakımlarının sürekli yapılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, Türkiye'de deprem bilincinin artırılması ve yapı denetimlerinin özellikle yıkıcı depremlerin olmadığı yerlerde yoğunlaştırılması gerektiğini belirttiler.

Jeofizik yüksek mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, depremlerin 'takdiri ilahi' olarak görülmemesi gerektiğini, Türkiye'nin de Japonya ve Amerika gibi ülkelerdeki gibi deprem yönetimi konusunda başarılı olabileceğini ifade etti. Kahramanmaraş'taki çifte depremin ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Ercan, İstanbul'un kentsel dönüşüm projelerinin finansal sorunlar nedeniyle gerçekleştirilemediğini ve yapısal dönüşümün sadece varlıklı kişiler tarafından yapılabildiğini belirtti. Ercan, depremde yıkılan yapıların çoğunun yapısal sorunlardan kaynaklandığını ve bu sorunların çözülmesi gerektiğini vurguladı.

Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan yeni binalar, Türkiye'deki yapı güvenliği ve deprem yönetmeliklerinin etkinliğini sorgulatıyor. 2018'de güncellenen yönetmeliklere göre deprem bölgesindeki binaların yüksek kaliteli beton ve çelik çubuklarla güçlendirilmesi gerekiyor. Ancak, depremde yıkılan binaların yönetmeliğe uygun olmadığı düşünülüyor. 1999 depreminden sonra sıkılaştırılan inşaat yönetmelikleri, uygulamada yetersiz kalmış ve geçmişte hasar görmüş binaların güçlendirilmesi de yetersiz bulunmuş. Türkiye'de daha önce uygulanan imar affı nedeniyle güvenlik sertifikası olmayan binaların cezadan muaf tutulduğu ve bu durumun deprem riskini artırdığı belirtiliyor.

Türkiye'de yaşanan depremler sonrası hükümetin imar barışı düzenlemeleri tartışma konusu oldu. 2017'de getirilen ve 2019'a kadar uzatılan düzenleme, ihtilaflı binalar için cüzi bir bedel karşılığında af sağlıyordu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, deprem bölgelerindeki mitinglerde imar affını savunmuştu. Ancak iktidar, depremde yıkılan binaların kaçının imar affından yararlandığı veya kaçak yapıldığı konusunda bilgi vermekten kaçınıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yıkılan binaların çoğunun yapı denetim hizmeti almamış olduğunu belirtti.