Merkez Bankası'nın baz etkisi üzerine açıklaması ve cari işlemler dengesi verileri

Merkez Bankası, 'Herkes İçin Ekonomi' başlığı altında yayınladığı son videoda 'baz etkisi' konusunu ele alarak, yıllık enflasyonun baz etkisiyle düşmesinin önemli olmadığını vurguluyor. Videonun, gelecekteki 'Faizi indir' baskılarına karşı kamuoyu oluşturma ve belirli kesimlere mesaj verme amacı taşıdığı belirtiliyor. Ayrıca, enflasyon görünümünü değerlendirirken yıllık verilerin yanı sıra aylık enflasyon verilerinin de dikkate alınmasının önemi vurgulanıyor.

Türkiye'nin cari işlemler hesabı Aralık 2022'de 5,91 milyar dolar açık verdi ve yıllık açık 48,769 milyar dolara ulaştı. Merkez Bankası'nın açıkladığı verilere göre, resmi rezervlerde artış yaşanırken, gayrimenkul kaynaklı net döviz girişi ve yüksek mevduat girişi de göze çarptı. Hükümetin 'yeni ekonomi modeli' cari fazla hedeflerken, TL'nin değer kaybı ve yüksek enflasyon hedeflerin tutturulamadığını gösterdi.

Türkiye'nin cari işlemler hesabı, Mayıs ayında 1 milyar 235 milyon dolar açık verdi. Merkez Bankası'nın açıkladığı verilere göre, aynı dönemde dış ticaret açığı 4 milyar 199 milyon dolar olarak gerçekleşti. Hizmetler altın ve enerji hariç cari işlemler hesabında ise 3 milyar 263 milyon dolarlık fazla oluştu. Yıllıklandırılmış cari açık 25 milyar 191 milyon dolara inerken, son bir yıllık iyileşme 31 milyar 831 milyon dolar oldu.

Merkez Bankası, yılsonu enflasyon tahminini 2 puan artırarak, bu artışın 1,8 puanını enflasyon ana eğilimindeki bozulmaya bağladı. Bu bozulma, ürün ve hizmet fiyatlarının beklentilerin üzerinde artması olarak tanımlanıyor. Ayrıca, çıktı açığı ve gıda fiyatları da enflasyon görünümünü yukarı çeken diğer önemli faktörler arasında yer alıyor. Merkez Bankası, iç talebin soğumadığı bir ortamda faiz artışlarının sınırlı etkisi olduğunu ve ekonominin 2025-26 yıllarında daha düşük büyümesi gerektiğini belirtiyor.

Bülent Falakaoğlu, Türkiye'nin ekonomik büyümesinin cari açık artışıyla doğru orantılı olduğunu ve bu büyümenin dışa bağımlılık nedeniyle sürdürülebilir olmadığını ele alıyor. Ocak ayında cari açığın yıllık bazda 37.5 milyar dolara indiği, ancak aylık bazda artış gösterdiği belirtiliyor. Falakaoğlu, ekonomik iyileşmelerin emekçiler üzerindeki olumsuz etkilerine odaklanarak, dışa bağımlılığın ve enerji fiyatlarındaki düşüşün cari açığı azalttığı ancak temel sorunların devam ettiğini vurguluyor.