Eczacılar, muadil ilaçların güvenli olduğunu hatırlattı

Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS), Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'ya açık mektup yazarak ilaç yokluğuna dikkat çekti ve çözüm bulunmasını talep etti. Eczanelerde özellikle antibiyotikler, ateş düşürücüler, kalp damar hastalıkları ilaçları, antidepresanlar ve tüp bebek tedavilerinde kullanılan ilaçlarda sıkıntı yaşandığı belirtildi. İlaç avro kurunun reel kurdan düşük olması ve pandemi nedeniyle ilaç hammaddelerinde yaşanan sorunlar ilaç sıkıntısını artırdı. Eczacılar ve hastalar mağdur olurken, Sağlık Bakanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ilaç tedariki sorununun çözüleceğini ifade etti.

Türkiye İlaç Sektörü Raporu 2023'e göre, Türkiye'de yenilikçi ilaçlara erişim oranı son dört yılda %20'den %6'ya düşmüştür. 2018-2021 arasında Avrupa İlaç Ajansı tarafından onaylanan 168 yenilikçi tedaviden Türkiye'de sadece 10'una erişim mümkündür. Türkiye'de kişi başı ilaç satışı ve ilaç satışlarının GSYH içindeki payı OECD ülkeleri arasında düşük seviyededir. Rapor, Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği ve Avrupa İlaç Endüstrileri ve Birlikleri Federasyonu sponsorluğunda hazırlanmıştır.

Esrar, bağımlılık yapan yasadışı maddeler arasında en sık kullanılanıdır ve Türkiye'de halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Prof. Dr. Cüneyt Evren, esrarın içerdiği kimyasallar ve bağımlılık yapıcı etkileri hakkında bilgi verirken, esrarın psikotik durumlar ve şizofreni benzeri hastalıkları tetikleme ihtimalinin yüksek olduğunu vurgulamaktadır. Yeni üretilen hibrit ve melez esrar türlerinin daha yüksek THC oranlarına sahip olduğu ve bu durumun bağımlılık riskini artırdığı belirtilmektedir. Esrar kullanımının başlangıç yaşı ortalama 16'dır ve kullanımın yaygınlaşmasıyla kliniklere başvurular artmıştır. Esrarın fizyolojik ve psikolojik etkileri, diğer maddelere geçiş riski ve tedavi yöntemleri üzerine de bilgiler verilmektedir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan'ın sosyal medya hesabından yaptığı açıklamaya göre, 11'i yerli üretim olmak üzere toplam 13 yeni ilaç, Sosyal Güvenlik Kurumu'nun geri ödeme listesine alındı. Listeye eklenen ilaçlar arasında kanser, acil antihipertansif, antibiyotik, romatolojik hastalıklar, psikiyatri, astım, KOAH, antibakteriyel ve antiviral ilaçlar bulunmaktadır. Bakan Işıkhan, ilaçların hastalara şifa getirmesini temenni ettiğini ve vatandaşlara sağlıklı bir ömür dilediğini belirtti.

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) temel ilaçlar listesindeki, gebelik sonlandırılmasında kullanılan ve ağızdan alınan güvenilir ilaçlar Türkiye'de eczanelerden temin edilemiyor. Türkiye'de gebeliğin 10'uncu haftası doluncaya kadar istek üzerine kürtaj yaptırmak hukuken mümkün. Ancak 2012'de dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 'Her kürtaj bir Uludere'dir' demesiyle fiilen engellenmeye başlandı. İlaçla kürtaj (düşük) daha az maliyetli ve kullanımı kolay bir yöntem. DSÖ'nün temel ilaçlar listesinde, ilaçla kürtaj için kullanılan mifebriston (RU-486 adıyla da biliniyor) ve misoprostol yer alıyor. Ancak mifepristone Türkiye'ye hiç girmedi. Misoprostol ise mide koruyucu ilaç olarak reçete ediliyor ve eczanelerde satılıyordu.