Haziranda kur korumalı mevduat ödemeleri için bütçe ve Merkez Bankası'ndan 150 milyar liraya yakın para çıkışı bekleniyor

Döviz kurlarındaki artış sebebiyle haziran ayında kur korumalı mevduat (KKM) ödemeleri için Türkiye bütçesi ve Merkez Bankası'ndan 192 milyar liraya kadar para çıkışı bekleniyor. KKM'ye yatırım yapanların üç aylık ortalama kazancı %20'yi aştı. Eski Merkez Bankası başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, KKM'nin 2022'deki toplam yükünün 181,5 milyar lira olduğunu belirtmişken, ekonomi yazarı Alaattin Aktaş haziran ödemeleri için 166 milyar ile 192 milyar lira arasında bir yük öngörüyor.

Bloomberg'in hesaplarına göre, Türkiye Merkez Bankası'nın Aralık 2021'den Haziran 2023'e kadar döviz kurlarını sabit tutmak amacıyla yaptığı 'arka kapı' müdahalelerin toplam maliyeti 199 milyar dolara ulaştı. Bu müdahalelerin en yoğun yaşandığı dönem, seçim yarışının kızıştığı nisan ve mayıs ayları olup, bu dönemde 52 milyar dolarlık bir müdahale gerçekleşti. Muhalefet partileri, özellikle CHP, Merkez Bankası'nın döviz rezervlerinden satılan 128 milyar doların akıbetinin bilinmediğini iddia ediyor. Bloomberg ekonomisti Selva Baziki, bu müdahalelerin aylık ortalama 12 milyar dolar olduğunu belirtiyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, kur korumalı mevduatlar 4 Ağustos haftasında 150 milyar lira artış göstererek 3,28 trilyon lira oldu. Ekonomi yönetimi, kur korumalı mevduatları zorunluluk kapsamına alırken, bu mevduatlara olan ilgi devam ediyor. Dolar karşılığı ise 121,8 milyar dolar olarak kaydedildi.

Aralık 2021'de Türk Lirası'nın değer kaybını yavaşlatmak amacıyla başlatılan kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarındaki toplam para miktarı artış göstermeye devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun verilerine göre, 12 Mayıs haftasında KKM hesaplarındaki toplam tutar 2 trilyon 346 milyon 755 bin lira olarak kaydedildi. Bu miktar, önceki haftalara göre artış göstermiş durumda. KKM hesapları, vade sonunda faiz veya kur farkı ödemesi yapılmasını içeriyor ve seçim öncesi döviz talebini kontrol altına almak için iktidar tarafından faiz sınırı kaldırılarak teşvik ediliyor.

Merkez Bankası'nın yayımladığı haftalık para ve banka istatistiklerine göre, 23 Haziran ile biten haftada bankacılık sektöründeki toplam mevduat 39 milyar 736 milyon lira azalarak 11 trilyon 620 milyar liraya düştü. TL cinsinden mevduat yüzde 2,8 artarken, yabancı para cinsinden mevduat yüzde 4,4 azaldı. Yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatları ise 7 milyar 467 milyon dolar azalış gösterdi.