Ermenistan ve Azerbaycan sınır protokolünü imzaladı

Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı ve Ermenistan Başbakanlığı, iki ülke arasında barışa ulaşmak için tarihi bir fırsatın oluştuğu konusunda ortak bir açıklama yaptı. Açıklamada, güvenin güçlendirilmesi için önemli adımların atılması konusunda anlaşmaya varıldığı ve her iki devletin de egemenlik ve toprak bütünlüğü ilkelerine saygı temelinde ilişkileri düzenleme ve bir barış anlaşması imzalama niyetini teyit ettiği belirtildi. Ayrıca, Azerbaycan 32 Ermeni askerini, Ermenistan ise iki Azerbaycan askerini serbest bırakma kararı aldı.

Azerbaycan ve Ermenistan, Moskova'da yapılan üçlü görüşmelerde, Sovyetler Birliği döneminde var olan ve Ermenistan'ın Azerbaycan topraklarını işgali nedeniyle tahrip olan Arazdeyen (Yeraskh)-Culfa-Mehri-Horadiz demir yolu hattının yeniden kurulması konusunda genel bir mutabakata vardı. Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksey Overçuk'un da katıldığı toplantıda, ulaşım bağlantılarının açılması hususunda önemli ilerleme kaydedildiği belirtildi. İkinci Karabağ Savaşı sonrası imzalanan üçlü bildiride de eski ulaşım hatlarının yeniden açılması hedeflenmişti.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan ile yapılan barış anlaşması müzakerelerinde temel ilkeler konusunda uzlaşı sağlandığını duyurdu. Bu gelişme, Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel'in arabuluculuğu ile gerçekleşti. Paşinyan ayrıca Azerbaycan'a savaş esirlerinin takasını teklif ettiğini belirtti. 2020 yılında 44 gün süren savaşın ardından Azerbaycan, Ermenistan işgali altındaki topraklarının bir kısmını geri almış ve Dağlık Karabağ bölgesinin bir kısmı Azerbaycan kontrolüne geçmişti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Ermeni askerlerinin 1 Ocak 2025'ten itibaren Türkiye-Ermenistan ve Ermenistan-İran sınırlarında Rus Sınır Muhafızları ile birlikte görev alması konusunda anlaştı. Bu anlaşma, 1992'den beri Rus askerlerinin yürüttüğü sınır koruma hizmetlerinde değişiklik yapılmasını öngörüyor. Ayrıca, Ermenistan-İran sınırındaki kontrol noktası tamamen Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi'ne bağlı Sınır Muhafız Birlikleri tarafından yönetilecek. Görüşmede enerji, eğitim ve insani alanlarda işbirliği konuları da ele alındı.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan ile barış anlaşması metninin yaklaşık yüzde 90'ı üzerinde mutabakat sağlandığını belirtti. Aliyev, 2. Karabağ Savaşı'nda elde edilen zaferin unutulmayacağını ancak bu konulara takılıp kalınmayacağını ifade etti. Ayrıca, Ermenistan ve Gürcistan'daki dış politika değişimlerinin yakından takip edilmesi gerektiğini vurguladı. Aliyev, Ermenistan anayasasında Karabağ'ın Ermenistan'a birleştirilmesi yönündeki maddenin değiştirilmesi gerektiğini de belirtti.