Kamu bankalarının deprem yardımı bağışları bankacılık kanununa aykırı

Türkiye'de meydana gelen yıkıcı depremlerin ardından, Merkez Bankası ve kamu bankaları AFAD ve Kızılay'a toplam 69 milyar lira bağışta bulundu. Türk Telekom ve Turkcell gibi özel sektör temsilcileri de milyarlarca lira bağış yaptı. Toplam bağış miktarı 21:50 itibarıyla 92 milyar 899 milyon 912 bin liraya ulaştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bağışların tamamının depremzedeler için kullanılacağını belirtti.

6 Şubat depremlerinin ardından başlatılan 'Türkiye Tek Yürek' kampanyasına katılan bazı kamu kurumları ve şirketlerin, vadettikleri bağış miktarlarını tam olarak yatırmadıkları belirlendi. Merkez Bankası, Ziraat Bankası, Vakıfbank, Halkbank, Türk Hava Yolları ve Türk Telekom gibi kurumlar vaatlerini yerine getirirken, Ziraat Katılım Bankası, Vakıf Katılım Bankası, Türkiye Sigorta, Türkiye Hayat Emeklilik, TMSF, Emlak Konut ve Turkcell'in bağışları konusunda eksiklikler ve belirsizlikler tespit edildi. Toplamda vadedilen 115 milyar liranın bir kısmı hala yatırılmamış durumda.

Merkez Bankası, Türkiye'de meydana gelen büyük depremin ardından düzenlenen 'Türkiye Tek Yürek' yardım kampanyasına 30 milyar lira bağışta bulunduğunu duyurdu. Bu bağışın Merkez Bankası'nın 2022 yılı karından karşılanacağı belirtildi. Her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı'na temettü ödeyen Merkez Bankası, bu yılki genel kurulda Hazine'ye aktarılacak karın bir kısmını depremzedelere bağış olarak ayıracak. Bankanın geçen yıl Hazine'ye 49,3 milyar lira aktardığı bilgisi verildi.

Kadir Has Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Özgür Orhangazi, Türkiye'de düzenlenen deprem bağış kampanyasının bir şova dönüştüğünü ve devletin kendi içinde para dolaştırdığını belirtti. Merkez Bankası'nın 30 milyar liralık bağışının 2022 karından karşılanacağını, kamu bankalarının ise daha önce aldıkları sermaye desteğini bağış olarak sunduğunu ifade etti. Ayrıca özel şirket ve kişilerin bağışlarının vergiden düşülebileceğini, bu durumun da aslında bir cepten diğer cebe para aktarmak anlamına geldiğini eleştirdi. Orhangazi, bağışların gerçekten depremzedelere ulaşıp ulaşmayacağı ve devletten ne gibi ihaleler bekleneceği konusunda da sorularını dile getirdi.

Türkiye'de meydana gelen büyük depremin ardından televizyon kanallarının düzenlediği ortak canlı yayında toplanan bağışlar sonucunda, bankaların AFAD ve Kızılay'a yapacakları yardımlar için bankacılık kanununun öngördüğü özkaynakların binde dört sınırı kaldırıldı. Bu değişiklik, Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında alınan bir kararname ile Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Daha önce bankaların yasal sınırları aşan bağışları nedeniyle ceza alma riski bulunuyordu.