Karadeniz Teknik Üniversitesi akademisyenleri, depremde yıkılan binalardan alınan karotların dayanıklılık testlerinde yetersiz olduğunu belirledi

Prof. Dr. Ali Koçak, deprem bölgesindeki 11 şehirdeki gözlemlerine dayanarak, 1999'dan sonra yapılan binaların bile dayanıksız olduğunu ifade etti. Ağır hasarlı bina sayısının 144 bin 595, orta hasarlı bina sayısının ise 34 bin 747 olduğunu belirtti. Hasar tespit çalışmalarının hızlı ve hatalı yapıldığını, binaların incelenmesine ara verilmesi gerektiğini ve acilen yıkılması gereken binaların yıkılması gerektiğini vurguladı. 1999'daki deprem yönetmeliğinin güncellenmesine rağmen, yeni binaların da kalitesiz yapıldığını gözlemlediğini söyledi.

Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan yeni binalar, Türkiye'deki yapı güvenliği ve deprem yönetmeliklerinin etkinliğini sorgulatıyor. 2018'de güncellenen yönetmeliklere göre deprem bölgesindeki binaların yüksek kaliteli beton ve çelik çubuklarla güçlendirilmesi gerekiyor. Ancak, depremde yıkılan binaların yönetmeliğe uygun olmadığı düşünülüyor. 1999 depreminden sonra sıkılaştırılan inşaat yönetmelikleri, uygulamada yetersiz kalmış ve geçmişte hasar görmüş binaların güçlendirilmesi de yetersiz bulunmuş. Türkiye'de daha önce uygulanan imar affı nedeniyle güvenlik sertifikası olmayan binaların cezadan muaf tutulduğu ve bu durumun deprem riskini artırdığı belirtiliyor.

Boğaziçi Üniversitesi Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı tarafından yayımlanan 'Bina Hasar Kestirimi Ön Raporu'na göre, 6 Şubat'ta meydana gelen deprem sonucunda Kahramanmaraş'taki binaların yaklaşık %40'ı yıkıldı veya orta/ağır derecede hasar aldı. Rapor, bölgedeki yaklaşık 45 bin 800 binanın hasar durumunu üç farklı metotla değerlendirdi ve sonuç olarak yaklaşık 18 bin binanın büyük veya orta derecede hasar gördüğünü ortaya koydu. Bu arada, deprem sonucu can kaybının 18 bin 991, yaralı sayısının ise 75 bin 523 olduğu belirtildi.

Kahramanmaraş'taki depremler sonrası YÖK'ün ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın üniversitelerdeki eğitimi yaza kadar uzaktan yapılacağı yönündeki kararlarına Boğaziçi Üniversitesi akademisyenleri bir bildiri yayımlayarak itiraz etti. Akademisyenler, öğrenci yurtlarının depremzedeler için uygun olmadığını ve kararın yeni mağduriyetlere yol açabileceğini belirtti. Ayrıca, kampüs ortamının depremzede öğrenciler için iyileştirici bir etkisi olabileceğini ifade ettiler.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin yaptığı incelemelerde, 2000 yılından önce inşa edilmiş yaklaşık 29 bin binanın yarısının depremde yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu belirlendi. Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası başlatılan 'hızlı bina tarama testi' hizmeti vatandaşlara ücretsiz sunulmaya başlandı ve bu hizmete 140 binin üzerinde başvuru yapıldı. İBB yetkilileri, 318 binanın ise deprem olmaksızın bile çökebilecek durumda olduğunu ifade etti.