Japon uzmanlar, Türkiye'deki deprem zararlarının binaların sağlamlığından kaynaklandığını belirtti

Jeofizik yüksek mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, depremlerin 'takdiri ilahi' olarak görülmemesi gerektiğini, Türkiye'nin de Japonya ve Amerika gibi ülkelerdeki gibi deprem yönetimi konusunda başarılı olabileceğini ifade etti. Kahramanmaraş'taki çifte depremin ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Ercan, İstanbul'un kentsel dönüşüm projelerinin finansal sorunlar nedeniyle gerçekleştirilemediğini ve yapısal dönüşümün sadece varlıklı kişiler tarafından yapılabildiğini belirtti. Ercan, depremde yıkılan yapıların çoğunun yapısal sorunlardan kaynaklandığını ve bu sorunların çözülmesi gerektiğini vurguladı.

Japon deprem uzmanı Yoshinori Morivaki, bina maliyetlerini sadece yüzde 2,5 artıran sismik izolatörlerin depremde yıkımı önleyebileceğini ifade etti. Türkiye'deki imar barışını eleştiren Morivaki, Japonya'da böyle bir uygulamanın olmadığını ve af kavramının sadece hapishanelerde geçerli olduğunu söyledi. Ayrıca, Türkiye'de yapı denetim sisteminde ciddi sıkıntılar olduğunu ve bazı binaların sadece imza atılarak denetlendiğini belirtti. Morivaki, Hatay Fayı ve Bingöl Fayı'nın henüz kırılmadığını ve Marmara Bölgesi için de büyük bir deprem riski olduğunu ifade etti.

2024 yılının ilk günlerinde Japonya, 7.6 büyüklüğünde bir depremle sarsıldı ve ardından bir yolcu uçağı, depreme yardım götüren sahil güvenlik uçağına çarptı. Depremde on binlerce ev yıkıldı ve 70'ten fazla kişi hayatını kaybetti. Japonya'nın deprem yönetimi ve afetlere hazırlık konusundaki ciddi yatırımları, Türkiye'nin geçmişte yaşadığı depremlerle karşılaştırılarak ele alındı. Türkiye'nin depreme dayanıklı binalar yapma konusundaki yetersizlikleri ve afet yönetimindeki eksiklikler eleştirildi. Japonya'nın afet yönetimi ve vatandaşlarının bilinç düzeyi örnek gösterilerek, Türkiye'nin de bu konuda ders alması gerektiği vurgulandı.

Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan yeni binalar, Türkiye'deki yapı güvenliği ve deprem yönetmeliklerinin etkinliğini sorgulatıyor. 2018'de güncellenen yönetmeliklere göre deprem bölgesindeki binaların yüksek kaliteli beton ve çelik çubuklarla güçlendirilmesi gerekiyor. Ancak, depremde yıkılan binaların yönetmeliğe uygun olmadığı düşünülüyor. 1999 depreminden sonra sıkılaştırılan inşaat yönetmelikleri, uygulamada yetersiz kalmış ve geçmişte hasar görmüş binaların güçlendirilmesi de yetersiz bulunmuş. Türkiye'de daha önce uygulanan imar affı nedeniyle güvenlik sertifikası olmayan binaların cezadan muaf tutulduğu ve bu durumun deprem riskini artırdığı belirtiliyor.

Japonya, Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası Türkiye'ye başsağlığı dileklerini iletti ve Uluslararası Acil Kurtarma Ekibi'ni bölgeye gönderme kararı aldı. Ekip, bir öncü ekip ve 15 kişilik kurtarma ekibinden oluşuyor ve İstanbul üzerinden Adana'ya ulaşacak. Japonya'nın bu kararı, Türkiye ile dostane ilişkiler ve insani perspektif gözetilerek alındı. Türkiye'nin Tokyo Büyükelçisi, Japonya'nın destek unsurlarının gelecek günlerde de Türkiye'ye gönderilmeye devam edeceğini açıkladı.