Rusya, Türkiye dahil 'dost ülkeler'e yatırım kolaylığı getiriyor

ABD'nin Maliye, Ticaret ve Adalet Bakanlıkları, Türkiye, Ermenistan, Özbekistan ve Çin'in Rusya'ya yönelik yaptırımları delme riski taşıdığı konusunda ortak bir açıklama yaptı. Batılı ülkelerin Ukrayna işgali sonrası Rusya'ya uyguladığı yaptırımlara bazı ülkeler katılmazken, ABD bu ülkeler üzerinden yaptırımların delinmesine izin vermeyeceğini belirtiyor. Açıklamada, yaptırımların sıkı şekilde uygulanmasına çalışılmasına rağmen bazı kötü niyetli kişilerin ihracat denetimlerinden kaçınmak için paravan şirketler ve üçüncü aracıları kullandığı ifade edildi.

Alman Ekonomi Bakanlığı tarafından sipariş edilen bir raporda, Avrupa Birliği'nin Rusya'ya uyguladığı yaptırımların delinmesinde Türkiye'nin önemli bir rol oynadığı belirtildi. Münih Üniversitesi'ne bağlı ifo Enstitüsü'nün raporuna göre, yaptırıma tabi ürünlerin yüzde 13'ü Türkiye üzerinden Rusya'ya ihraç ediliyor. Bu oran 2021'de yüzde 3 iken, Çin'den yapılan ihracatın payı ise yüzde 61'e yükselmiş durumda. ABD, yaptırımları delme şüphesiyle Türkiye, BAE ve Çin'den bazı kişi ve şirketlere yaptırım kararları açıklamıştı.

ABD, Ukrayna işgalinin ardından Rusya'nın askeri araç ve ekipmanlara erişimini engellemek amacıyla Türkiye, Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri merkezli 130 firma ve kişiyi yaptırım listesine ekledi. Yaptırımların hedefinde, Rus istihbaratıyla bağlantılı olduğu iddia edilen Türk uyruklu Berk Türken ve firmaları bulunuyor. Ayrıca, Rusya'nın enerji üretimi ile metal ve madencilik sektörünü hedef alan diplomatik yaptırımlar da uygulandı. Birleşik Arap Emirlikleri merkezli birkaç firma da yaptırımlara dahil edildi.

Rusya, Ukrayna'yı işgal etmeye başladığından bu yana Batılı ülkeler tarafından çok sayıda yaptırıma tabi tutuldu ve toplam yaptırım sayısı 14 bin 22'ye ulaşarak dünyanın en çok yaptırım uygulanan ülkesi haline geldi. ABD, Rusya'ya en çok yaptırım uygulayan ülke olurken, İsviçre, Kanada, Britanya ve AB de önemli ölçüde yaptırımlar uyguladı. Yaptırımlar bireyler, kuruluşlar, gemiler ve uçakları hedef alırken, Rusya'nın Ukrayna işgali Batılı ülkelerin tepkisini çekmeye devam ediyor.

ABD, Ukrayna-Rusya savaşıyla bağlantılı olarak yaklaşık 150 hedefle ilgili yaptırım kararı aldı. Bu hedefler arasında beş Türk şirketi ve bir Türk vatandaşı da bulunuyor. Türk şirketleri, Rusya'nın savunma bakanlığına bağlı gemileri onarma ve 'çift kullanımlı malların' transferine yardımcı olmakla suçlanıyor. Türkiye, Ukrayna'ya savaş açan Rusya'yla, Batı'nın ağır yaptırımlarına karşın ticari ve ekonomik faaliyetlerini sürdürüyor.