Türkiye’nin brüt borç stoku 8,1 trilyon lira oldu

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye'nin merkezi yönetim brüt borç stokunun eylül ayı sonu itibarıyla 8 trilyon 649,3 milyar lira olduğunu açıkladı. Bu borcun 3 trilyon 558,8 milyar liralık kısmı Türk lirası cinsinden, 5 trilyon 90,5 milyar liralık kısmı ise döviz cinsinden oluşuyor. Bu durum, Türkiye'nin borç yapısının önemli bir kısmının döviz cinsinden olduğunu gösteriyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 30 Haziran itibarıyla Türkiye'nin brüt dış borç stokunun 512 milyar dolar, net dış borç stokunun ise 265,4 milyar dolar olduğunu açıkladı. Brüt dış borç stokunun milli gelire oranı yüzde 42,6, net dış borç stokunun milli gelire oranı ise yüzde 22,1 olarak kaydedildi. Ayrıca, Hazine garantili dış borç stoku 16,6 milyar dolar, kamu net borç stoku 6 trilyon 337 milyar lira ve AB tanımlı genel yönetim borç stoku 9 trilyon 144 milyar lira olarak belirlendi.

Türkiye'nin iç borç stoku, 2017 yılından bu yana önemli bir artış göstermiş ve 2024'ün ilk çeyreğinde 4,5 trilyon TL'ye ulaşmıştır. Bu artış, milli gelirin dörtte birine yakın bir orana ulaşmıştır. Hazine, iç borçlanma takvimine uygun olarak mayıs ayında yeni ihraçlar gerçekleştirmiştir ve bu ay içinde toplam 210,4 milyar TL borç bulması gerekmektedir. Ayrıca, sıkı para politikası ve politika faizindeki yükseliş, devlet iç borçlanma araçlarının faiz yükünü artırmıştır.

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın verilerine göre, Türkiye'nin merkezi yönetim bütçesi ocak-ekim döneminde 1 trilyon 260 milyar 478 milyon lira açık verdi. Ekim ayında bütçe gelirleri 769 milyar 207 milyon lira olurken, giderler 955 milyar 478 milyon lira olarak gerçekleşti. Bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 75,1 artarken, giderler yüzde 79,4 arttı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomik durumun iyileşeceğini belirterek, enflasyonun mayıstan sonra düşeceğini öngördü.

Hazine'nin her 10 bin liralık borcunun 6400 lirası döviz cinsinden olduğu belirtiliyor. İç piyasaya 1200 lira, dış piyasaya ise 5200 lira döviz borcu bulunuyor. Hazine uzmanlarının bu durumdan vicdan azabı çektiği, bazılarının ise verilen emirleri uyguladıklarını belirttiği ifade ediliyor. Yazıda, bu borçlanma stratejisinin sonuçlarına dair eleştiriler yer almakta ve hükümetin bu konudaki tutumuna dair eleştirilere yer veriliyor.