Merkez Bankası, gerçek kişi hesapları için dövizden TL'ye dönüşüm yükümlülüğü oranlarını güncelledi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankalara gelen yeni fiziki döviz veya altın nedeniyle Türk Lirası mevduat oranının düşmesini engellemek amacıyla, 28 Mart 2023 tarihinden itibaren bu tür girişlerin TL mevduat oranı hesaplamalarında dikkate alınmamasına karar verdi. Bu düzenleme, deprem felaketi sonrasında yastık altındaki birikimlerin ekonomiye kazandırılmasını hızlandırmayı amaçlıyor. Ayrıca, bankaların menkul kıymet tesis oranları, mevduat ve kredilerdeki TL payına göre ayarlanacak ve gerçek kişilerin dönüşüm hesapları da bu hesaplamalarda dikkate alınacak.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankaların TL mevduatlarının toplam mevduat içindeki oranını yüzde 60'tan yüzde 57'ye düşürdü. Bu değişiklik, yeni ekonomi yönetiminin 'liralaşma' politikaları çerçevesinde yapılan düzenlemelerin bir parçası olarak Resmi Gazete'de yayımlandı. Ayrıca, ilave zorunlu karşılık oranının hesaplanmasında gerçek ve tüzel kişiler için ayrı ayrı dikkate alınacak olan son iki hesaplama tarihi itibarıyla en yüksek oranın esas alınacağı belirtildi.

Merkez Bankası, vadeli TL mevduata geçiş hedefini vadesi gelen gerçek kişi döviz dönüşüm hesapları için en az yüzde 10, TL kur korumalı mevduatlar için en az yüzde 50 olarak belirledi. Bankaların dönüşüm hesaplarında yüzde 95 yenileme ve TL’ye geçiş hedefine nasıl ulaşmasının beklendiği de açıklandı. Katılım bankalarının iş modellerindeki farklılıkların oluşturduğu zorluklar yapılan bu düzenlemede dikkate alındı. Merkez Bankası, deprem bölgesinde kullandırılan kredilere ilişkin tanımladığı muafiyetin süresini de 31 Ağustos 2023’ten 1 Ocak 2024’e uzattı.

Merkez Bankası, tüzel kişilerin dövizden Türk lirası mevduata geçişte sağlanacak desteğin şartlarında değişiklik yaptı. Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikle, döviz tevdiat veya döviz cinsinden katılım fonu hesaplarının açılma tarihi şartı 31 Aralık 2022'ye kadar uzatıldı. Yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin döviz hesapları, talep etmeleri halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebilecek. Bu tebliğ, döviz hesaplarının TL mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümünde sağlanacak desteğin detaylarını düzenliyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankaların TL mevduat ve katılım fonlarının toplam mevduat içindeki payını hesaplama formülüne türev ürünleri ve repoları dahil etti. Bu değişiklikle bankaların yüzde 10 tahvil yükümlülüğü tutma zorunluluğu bulunan TL mevduat hesaplamalarında, finansal türev işlemler ve yabancı para repo işlemleri de dikkate alınacak. Menkul kıymet tesis oranı değişiklikleri 27 Ocak'tan, yabancı para komisyonları ise 20 Ocak'tan itibaren geçerli olacak.