AGİT, Türkiye'deki seçimlerle ilgili ara raporunda temel hak ve özgürlüklerin kısıtlandığını belirtti

Türkiye'de yarın gerçekleşecek seçimler öncesinde, iktidar kanadının yaptığı açıklamalar Batılı ülkelerde endişe yarattı. NATO ve Avrupa Birliği ülkeleri, Türkiye'de siyasi istikrarsızlık yaratacak hamlelerden kaçınılması gerektiğini belirten mesajlar gönderdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve diğer iktidar yetkililerinin kullandığı sert ifadeler, muhalefetin olası zaferini hedef alıyor. AGİT ve AKPM heyetleri de Yüksek Seçim Kurulu'na demokratik seçimlere gölge düşürecek gelişmelere izin verilmemesi gerektiğini iletti.

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ortak heyeti, Türkiye'deki cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunun adil olmayan koşullarda gerçekleştiğini rapor etti. Heyet, seçim kampanyası süresince kışkırtıcı ve ayrımcı dil kullanıldığını ve medyanın önyargılı tutumu ile ifade özgürlüğüne yönelik kısıtlamaların eşit olmayan koşullar yarattığını belirtti. AKPM heyetinin Alman üyesi Frank Schwabe, seçimlerin ikinci tur kampanyasının açıkça bir kazananı işaret ettiğini ve demokratik koşulların sağlanmadığını ifade etti.

Avrupa Komisyonu, Türkiye'nin demokratikleşme sürecinde gerileme yaşadığını ve başkanlık sisteminde yapısal sorunların devam ettiğini belirtti. Raporda, yürütme organının denetim mekanizmalarının etkisiz olduğu ve siyasi çoğulculuğun baltalandığı ifade edildi. Yargı bağımsızlığında ciddi gerilemeler olduğu ve yolsuzlukla mücadelede etkili önlemlerin alınmadığı vurgulandı. Ayrıca insan hakları durumunun iyileşmediği, ifade özgürlüğünde gerileme yaşandığı ve azınlıklar ile LGBTİ+ bireylere yönelik ayrımcılığın devam ettiği kaydedildi.

Avrupa Parlamentosu'nun (AP) Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik sürecinin 'demokratikleşme' olmadan başlatılmayacağına yönelik raporu Ankara'nın tepkisini çekti. Rapor, Türkiye'nin Rus sermaye ve yatırımları için bir sığınak haline geldiğini ve demokratikleşme, insan hakları ve hukuk devleti konularında eksiklikler olduğunu belirtti. Türkiye Dışişleri Bakanlığı ve Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, raporun haksız ve önyargılı olduğunu savundu.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), 2023 raporunda Türkiye'de ifade özgürlüğü, kadın hakları, muhalefete baskı ve LGBTİ+ hakları gibi konularda durum değerlendirmesi yaptı. Raporda, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hükümetinin otoriter eğilimler gösterdiği, medya ve yargı üzerinde denetim uyguladığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na verilen hapis cezası ve siyasi yasak kararı gibi örneklerle bu durumun altı çizildi. Ayrıca, Türkiye'de bağımsız medyanın baskı altında olduğu ve en az 65 gazetecinin gözaltında veya hapis cezasına çarptırıldığı belirtildi. Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanmaması gibi konular da eleştirildi.