Türk Tabipleri Birliği, kanser tarama programlarında yaşanan sorunları dile getirdi

Türkiye'de aile hekimleri, aşılar, doğum kontrol malzemeleri ve kanser tarama kitleri gibi temel sağlık hizmetleri malzemelerinin eksikliği nedeniyle zorluklar yaşadıklarını ifade ediyor. Sağlık Bakanlığı'nın özel sağlık sermayesi için sağlık turizmine odaklanmasının eleştirildiği ve koruyucu sağlık hizmetlerinin aksamadan yürütülmesinin önemi vurgulanıyor. Aile hekimleri, ilaç fiyatlarındaki artış ve piyasada ilaç bulunamaması gibi sorunlara da dikkat çekiyor. İstanbul Tabip Odası yetkilileri, enfeksiyon hastalıklarının yayılma riskine karşı aşılamada yaşanan aksaklıkların giderilmesi gerektiğini belirtiyor.

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.

Florida Üniversitesi Onkoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Dr. İlyas Şahin, kolorektal kanser vakalarının gençlerde yılda yüzde 1-2 oranında arttığını açıkladı. Türkiye'de 50-70 yaş arası bireyler için gaitada gizli kan testi ve 50 yaş üstü için her 10 yılda bir kolonoskopi öneriliyor. Kolorektal kanser Türkiye'de en sık görülen üçüncü kanser türüdür. Amerikan Kanser Derneği raporuna göre, genç hastalarda kolorektal kanser oranı artıyor ve bu durum çevresel ve beslenme faktörlerine bağlanıyor. Dr. Şahin, erken teşhisin önemini vurgulayarak, aile öyküsü olan bireylerin daha erken yaşta tarama yaptırması gerektiğini belirtti. Ayrıca, sağlıklı beslenme ve yaşam tarzının kanser riskini azaltabileceğini ifade etti.

Türk Tabipleri Birliği, kızamık hastalığının yayılmasının önüne geçmek için bir dizi önlem sıraladı. TTB Pandemi Çalışma Grubu üyesi Dr. Esin Şenol, 2023'ün ilk dört ayında kızamık ön tanısıyla 2005 kişinin incelendiğini ve 1440 tanının doğrulandığını belirtti. Aşısız ve eksik aşılı olguların çoğunlukta olduğu vurgulandı. Basın toplantısında, aşı kampanyalarının hızlandırılması, sağlık çalışanlarının bağışıklanması, toplumun bilgilendirilmesi ve sığınmacı-göçmen nüfusa yönelik koruyucu hizmetlerin artırılması gibi önlemler önerildi.

Türk Radyoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Can Çevikol, kamu ve üniversite hastanelerinde radyolojik tetkiklerin uygunsuz ve denetlenmeyen hizmet alımları sonucu toplum sağlığının tehlikeye atıldığını ifade etti. Hastane yönetimlerinin ve şirketlerin baskısıyla tetkiklerin standart dışı ve fazla sayıda yapıldığını, bu durumun tanısal değeri düşürdüğünü ve maliyetleri artırdığını belirtti. Ayrıca, radyoloji uzmanlarının yoğun iş yükü altında çalıştığını ve tükenmişlik yaşadıklarını, gereksiz ve hatalı tetkiklerin hasta sağlığını olumsuz etkilediğini dile getirdi. Sağlık Bakanlığı'nın 2021 istatistiklerine göre Türkiye, MR ve BT cihazı başına düşen görüntüleme sayısında OECD ülkelerini geride bırakarak birinci sırada yer alıyor.