Ekonomist Mustafa Sönmez, İş Bankası'nın dövizini üç ay boyunca çekmeyen müşterilere yüzde 20 TL faizi teklif ettiğini iddia etti

Merkez Bankası, seçimler öncesinde faiz indirimine yönelik bir açıklama yaparken, bankaların mevduat faizlerinde artışa gitmesine yol açan 'üç ay' kuralını getirdi. Bu kural sonrasında bazı bankaların mevduat faiz oranları yüzde 30'u aştı. Vatandaşlar, ekonomi politikaları nedeniyle birikimlerini dövizde tutmayı sürdürürken, Merkez Bankası liralaşma stratejisi çerçevesinde döviz hesaplarının TL'ye dönüştürülmesi için bankaları teşvik ediyor. Ayrıca, Merkez Bankası ticari kredi maliyetlerini artıran uygulamalara son verilmesini istedi ve aksi takdirde düzenleme yapabileceğini belirtti.

Türkiye'de döviz talebinin artması ve TL'nin değer kaybetmesiyle kurlar yükseliyor ve bu durum Merkez Bankası'nın rezervlerindeki erimeyi hızlandırıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, faiz indirimlerinin devam edeceğini belirtiyor ve iktidar, piyasada kontrol sağlamak için çeşitli düzenlemeler yapıyor. Merkez Bankası, seçim sonrası ilk haftada üç yeni düzenleme gerçekleştirdi. Ekonomistler ve piyasa oyuncuları, bankada döviz hesabı olan vatandaşların olumsuz gelişmelere hazırlıklı olmaları gerektiğini ifade ediyorlar. Prof. Öner Günçavdı, bu durumun adı konmamış bir sermaye kontrolü olduğunu ve Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığını kazanması halinde Türkiye'nin kredi açığının büyüyeceğini, bu durumun vatandaşa vergi yoluyla kaynak yaratma yükümlülüğü getireceğini belirtiyor.

Türk Lirası mevduatlarının (32-91 gün) aldığı faiz ortalaması yüzde 30 seviyesini geçti, bu oran son olarak Ekim 2003'te görülmüştü. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yeni ekonomi modeli ve Merkez Bankası'nın faiz indirimleri enflasyonun düşeceği ve TL'nin değer kazanacağı beklentisi yaratmıştı ancak ekonomistlerin uyarıları doğrultusunda enflasyon arttı ve TL değer kaybetti. Ekonomi yönetimi, TL'nin değer kaybını çeşitli yöntemlerle kontrol altında tutmaya çalışıyor. Ayrıca, kur korumalı mevduat hesaplarına olan ilgi artarken, bankalar TL mevduatını çekmek için faiz oranlarını yüksek tutuyor.

Merkez Bankası'nın TL mevduat hedeflerini tutturmak amacıyla bankalar arasında faiz yarışı başladı. Bazı bankalar, döviz mevduatları için yüzde 8, TL'ye dönüşümde ise yüzde 18'e varan ilave faiz ödüyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, bankacılık sektöründe TL mevduat oranı yüzde 55,52 seviyesinde bulunuyor. Dövizden TL'ye dönüşümde uygulanan faizlerin toplamda yüzde 25'e kadar çıkabildiği belirtiliyor.

Türk Lirası mevduat faizleri, kamu bankalarında 3 puanlık bir düşüş yaşadı. Bu düşüş, bankaların Merkez Bankası'nın Kur Korumalı Mevduat'ta dönüşüm hedeflerini tutturması ve kredi talebindeki yavaşlama ile ilişkilendiriliyor. Özel bankalarda faiz oranları yüzde 20 ile yüzde 45 arasında değişirken, kamu bankalarında yüzde 41 olan TL mevduat faizleri yüzde 38'e çekildi.