Türkiye'de yüksek enflasyon nedeniyle yatırımcılar otomobil alımına yöneliyor

2023'te rekor satışlar gerçekleştiren otomotiv sektörü, yüksek enflasyon ve döviz kuru artışı nedeniyle zorluklarla karşılaşıyor. Özellikle lüks otomobil tüketicileri, fiyatların hızla artması nedeniyle siparişlerini iptal etme eğiliminde. Türkiye, otomobil vergisinin en yüksek olduğu ülkeler arasında yer alıyor ve bu durum, otomobillerin fiyatının yarıdan fazlasını oluşturuyor. Ayrıca, döviz kuru artışı ve otomobillerdeki zam furyası, otomobillerin Türkiye'de ulaşılabilir olmasını zorlaştırıyor.

Daha önce yüksek enflasyon dönemlerinde yatırım aracı olarak tercih edilen otomobillerin bu özelliğini yitirmeye başladığı belirtiliyor. Özellikle ikinci el araç fiyatlarının yükselen döviz kuru ve tedarik zincirlerindeki aksaklıklar nedeniyle arttığı, ancak Borusan Otomotiv İcra Kurulu Başkanı Hakan Tiftik'e göre, arz tarafında yaşanan değişikliklerle birlikte otomobillerin yatırım aracı olarak görülme trendinin azaldığı ifade ediliyor. Ayrıca, motosiklet satışlarının ilk kez otomobil satışlarını geçtiği ve otomotiv satışlarında bir ekim rekorunun kırıldığı bilgisi de veriliyor.

Türkiye'de yatırımcılar, enflasyondan korunma amacıyla borsaya yönelmişken, borsanın dalgalı seyri nedeniyle otomobil ve hafif ticari araçlara olan ilgi arttı. Otomotiv gazetecisi Emre Özpeynirci ve EBS Danışmanlık verilerine göre, Mart ayında otomotiv satışlarında rekor bekleniyordu. ODMD'nin verilerine göre, Şubat 2023'te satışlar yüzde 63,4 artarak 81 bin 148 adet olmuş ve en yüksek Şubat satışlarına ulaşılmıştı. Mart ayında ise satışlar 110 bin adedi aştı. Gülan Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gülan, seçim öncesi tedarikin erkene çekildiğini ve otomobilin yatırım aracı olarak tercih edildiğini belirtti.

EBS Danışmanlık'ın verilerine göre, Türkiye'de 2022 yılında her bin kişiden sadece yedisi yeni bir otomobil satın alabildi. Otomobil fiyatlarındaki yükseliş, dünya genelindeki çip sıkıntısı, üretimdeki yavaşlama ve artan talebin yanı sıra Türkiye'de dövizdeki rekor artışlar ve ek vergilerle daha da arttı. Bu durum, Türkiye'yi 31 Avrupa ülkesi arasında otomobil alımında 29'uncu sıraya düşürdü.

EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin, hükümetin sıfır otomobiller için yaptığı matrah düzenlemesinin etkisinin sona erdiğini ve otomobil fiyatlarında artış beklediğini ifade etti. Kasım ayında getirilen düzenleme, satılan araçların yaklaşık yüzde 30'unu etkileyerek ÖTV dilimlerini değiştirmiş ve fiyatları düşürmüştü. Ancak Şahin, bu önlemlerin etkisinin kısa sürdüğünü ve fiyatların daha da artacağını, çip krizinin de 2023'te devam edeceğini belirtti.