AYM, imar affındaki düzenlemeyi iptal etti ve kamu kurumlarını da sorumlu kıldı

2018 yılında çıkarılan imar barışı düzenlemesi, yapı kayıt belgesi alan binaların deprem dayanıklılığı konusunda maliklerini sorumlu tutuyor ve bu durum, 6 Şubat'taki büyük depremler sonrası tartışma konusu oldu. Uzmanlar, yıkılan binaların çoğunun bu belgeye sahip olduğunu ifade ediyor. Kanun, yapı kayıt belgesi verilen yapılar için yıkım kararlarını ve para cezalarını iptal ediyor, böylece belediye ve bakanlığın sorumluluğunu kaldırıyor. Depremler sonrasında müteahhitlere yönelik tutuklamalar yapılırken, yetkililer hakkında herhangi bir işlem yapılmadı.

Türkiye'de yaşanan depremler sonrası hükümetin imar barışı düzenlemeleri tartışma konusu oldu. 2017'de getirilen ve 2019'a kadar uzatılan düzenleme, ihtilaflı binalar için cüzi bir bedel karşılığında af sağlıyordu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, deprem bölgelerindeki mitinglerde imar affını savunmuştu. Ancak iktidar, depremde yıkılan binaların kaçının imar affından yararlandığı veya kaçak yapıldığı konusunda bilgi vermekten kaçınıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yıkılan binaların çoğunun yapı denetim hizmeti almamış olduğunu belirtti.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, deprem sonrası hasar gören binalardan eşya alımının, binaların durumuna göre 'Alınabilir' veya 'Alınamaz' raporu ile belirleneceğini açıkladı. Bakan Kurum, bu sürecin valilikler aracılığıyla yürütüleceğini ve ağır hasarlı binalardan eşya alınamayacağını belirtti. Vatandaşların konut bulamamaları durumunda eşyalarının güvenli bölgelere taşınacağını ve vatandaşların yeni ev tutmaları halinde taşınma sürecinin koordinasyonunun sağlanacağını ifade etti.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası İstanbul'da olası bir depreme karşı alınacak önlemleri artırıyor. İBB, riskli binaların yenilenmesi için 1 milyon liralık faizsiz kredi ve kira desteği sağlayacağını duyurdu. Yeni imar düzenlemesi kapsamında, ikiden fazla katı bulunan yapılarda bodrum katı zorunluluğu getirilmesi ve asma kat yapımının yasaklanması öngörülüyor. Ayrıca büyük parsellerde deprem konteyneri bulundurma zorunluluğu getirilecek.

Nazmi Şahin, Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında yapılan hasar tespit çalışmalarında 61 bin 722 binanın acil yıkılması kararının çıktığını ve yapı denetiminden geçemeyen binaların imar barışı kapsamında iskan belgesi aldığını ifade etti. Şahin, Adana ve Gaziantep şehir merkezlerinde denetimli binaların yıkılmadığını, Malatya'da ise yıkılan 1300 binadan sadece ikisinin denetimli olduğunu belirtti. Ayrıca, deprem yönetmeliğinin güncellenmesi gerektiğini ve imar barışının teknik inceleme yapılmadan iskan verilmesine yol açtığını eleştirdi.