Uzmanlar, halka arz şirketlerinin piyasa dinamiklerini bozmasından endişeli

2023 yılında Borsa İstanbul'da 47 şirket halka arz edildi ve bu şirketlerin toplam halka arz büyüklüğü 59,8 milyar lira oldu. Halka arz edilen hisseler, yatırımcılara kısa sürede büyük getiri sağladı. Şu anda 80 şirket, Sermaye Piyasası Kurulu'ndan (SPK) halka arz için onay bekliyor. Onay bekleyen şirketler arasında n11, Rönesans Enerji, Tavuk Dünyası, Kızılay İçecek, Golda Gıda ve Penti gibi markalar bulunuyor.

Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK), 2023 yılında sermaye piyasalarında 56 şirketin halka arz edildiğini ve bu arzlardan 79,79 milyar lira gelir elde edildiğini açıkladı. Toplam menkul kıymet değeri yıl sonunda 12,54 trilyon liraya, toplam yatırımcı sayısı 34,1 milyona yükseldi. Yeni yatırımcı sayısı 4 milyon 292 bin 472'ye ulaşırken, yatırım fonlarının portföy değeri 1 trilyon 793 milyar liraya çıktı. Ayrıca, 983 şirketin ihraç ettiği borçlanma araçlarının nominal değeri 496 milyar lirayı aştı.

Borsa İstanbul AŞ Genel Müdürü Korkmaz Ergun, borsa yatırımcı sayısının 8 milyona ulaştığını ve Türkiye nüfusunun yaklaşık onda birinin borsa yatırımcısı olduğunu açıkladı. Bu oranın birkaç sene önce yüzde 1 civarında olduğunu belirten Ergun, yatırımcıların finansal okuryazarlık düzeylerinin artırılması gerektiğini vurguladı. Ekonomi yönetiminin mevduat faizlerini düşük tutması ve enflasyona karşı varlık koruma arayışı, borsaya olan ilgiyi artırmıştır. Ayrıca, ekonomi yönetimine Mehmet Şimşek ve Hafize Gaye Erkan'ın getirilmesiyle borsa endeksleri rekorlar kırmıştır.

14 Nisan itibariyle Borsa İstanbul'da toplam yatırımcı sayısı 4,5 milyonu geçti. Ancak, son bir ayda işlem yapmış aktif yatırımcı sayısı 2,3 milyonda sabit kaldı. 2021 yılında 40 yeni halka arz gerçekleşirken, 2022'de şu ana kadar 14 yeni halka arz yapıldı. SPK'nın düzenlemeleri sonucu bireysel yatırımcıların halka arzlardaki payı arttı ve bu durum katılımcı sayılarında rekorlara yol açtı. Europower Enerji'nin halka arzında 2 milyon 118 bin 379 kişi hisse aldı, bu da yeni bir rekor olarak kaydedildi.

Borsa İstanbul'da yatırımcı sayısı, sekiz ay sonra ilk kez düşüş göstererek bir ayda yaklaşık 100 bin kişi azaldı ve 3,89 milyona geriledi. Geçen yıl enflasyon karşısında korunma aracı olarak görülen borsa, yılbaşından bu yana oynaklık ve manipülasyon iddiaları ile gündemdeydi. 6 Şubat'taki depremler sonrası borsanın açık tutulması tartışma yaratmış ve bölgedeki yatırımcıları zarara uğratmıştı. Hükümetin aldığı önlemlerle geçici bir yükseliş yaşansa da yatırımcı sayısındaki düşüş devam etti.