Bel soğukluğu antibiyotiğe karşı direnç kazanıyor

Antibiyotiklere karşı gelişen direnç, her yıl 700 bin insanın ölümüne yol açıyor ve 2050 yılında bu sayının 10 milyona ulaşması bekleniyor. Türkiye, antibiyotik direnci ve kullanımında OECD ülkeleri arasında yüksek oranlara sahip. Uzmanlar, antibiyotik direncini sessiz ve sinsi bir pandemi olarak nitelendiriyor ve bu durumun sağlık sistemlerine yıllık 29 milyar dolar maliyeti olduğunu belirtiyor. Antibiyotiklerin yanlış veya gereksiz kullanımı, dozaj talimatlarına uyulmaması, tarım ve hayvancılıkta kullanımı ve kötü hijyen uygulamaları direncin artmasına neden oluyor. Yeni antibiyotik geliştirme süreci maliyetli ve zor olduğu için, mevcut antibiyotiklerin etkin kullanımı ve dirençle mücadelede uluslararası işbirliği gerekiyor.

Küresel bir araştırmaya göre, ilaçlara dirençli bakteriler 2050 yılına kadar 39 milyon insanın ölümüne neden olabilir. Araştırma, 1990 ile 2021 yılları arasındaki ilaç direncine bağlı ölüm verilerini analiz etti ve özellikle yaşlı nüfusun tehdit altında olduğunu belirtti. Çalışma, AMR'ye bağlı ölümlerin %80 oranında arttığını ve 2050'de bu oranın %146'ya yükseleceğini öngörüyor. En fazla ölümün Güney Asya, Doğu Asya ve Sahraaltı Afrika'da olacağı tahmin ediliyor.

Türk bilim insanı Özden Baltekin’in de yer aldığı ekip, Britanya’da 8 milyon sterlinlik prestijli Longitude Ödülü’nü kazandı. İsveç’te geliştirilen antimikrobiyal direnç testi, idrar yolu enfeksiyonlarında enfeksiyonun bakteri kaynaklı olup olmadığını tespit ediyor ve doğru antibiyotik tedavisini belirliyor. Bu test, geleneksel yöntemlere göre çok daha hızlı sonuç vererek gereksiz antibiyotik kullanımını önlüyor. Test, Avrupa’da piyasaya sürüldü ve Türkiye’ye getirilmesi için çalışmalar başlatıldı.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 18 Kasım Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü dolayısıyla sosyal medya üzerinden antibiyotiklerin bilinçli kullanılması gerektiğini vurguladı. Antibiyotiklerin yanlış kullanımının bakterilere karşı direnç oluşturabileceğini ve bu durumun ölümcül hastalıkların tedavisini zorlaştırabileceğini veya imkansız hale getirebileceğini belirtti. Koca, antibiyotiklerin sadece bakterilere karşı etkili olduğunu ve hekim önerisiyle reçete edilmesi gerektiğini hatırlattı.

Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi (FDA), toksin üreten bağırsak bakterilerinin yol açtığı enfeksiyonlar için kullanılacak olan ve insan dışkısından yapılan bir ilacı onayladı. Bu ilaç, genellikle antibiyotik kullanımı sonucu ortaya çıkan ve bağırsak mikroorganizmalarının dengesizliğinden kaynaklanan Clostridioides difficile enfeksiyonunun (CDI) tedavisinde kullanılacak. İlaç, 18 yaş ve üzeri yetişkinler için uygun olup, bağırsak florasını eski haline getirerek daha fazla hastalığın önlenmesine yardımcı olabileceği düşünülüyor.