Rusya, Ukrayna işgalinin ilk yılında dünyanın en çok yaptırım uygulanan ülkesi oldu

ABD, Ukrayna-Rusya savaşıyla bağlantılı olarak yaklaşık 150 hedefle ilgili yaptırım kararı aldı. Bu hedefler arasında beş Türk şirketi ve bir Türk vatandaşı da bulunuyor. Türk şirketleri, Rusya'nın savunma bakanlığına bağlı gemileri onarma ve 'çift kullanımlı malların' transferine yardımcı olmakla suçlanıyor. Türkiye, Ukrayna'ya savaş açan Rusya'yla, Batı'nın ağır yaptırımlarına karşın ticari ve ekonomik faaliyetlerini sürdürüyor.

Rusya, Ukrayna'yı işgal ettikten sonra kendisine yaptırım uygulayan ülkeleri 'hasım ülke' olarak nitelendirirken, yaptırımlara katılmayan ülkeleri 'dost ülke' olarak nitelendirdi. Bu 'dost ülkeler' arasında Türkiye'nin yanı sıra Çin, Hindistan, Brezilya, Suudi Arabistan, Kazakistan ve Belarus da bulunuyor. Rusya, bu ülkelerin vatandaşlarına ve şirketlerine yatırım kolaylığı sağlayacağını açıkladı. Bu kapsamda, 'dost ülkelerin' vatandaşları ve şirketleri Rusya'da banka hesapları açabilecek ve mevduat bulundurabilecek.

Avrupa Birliği (AB), Ukrayna'nın işgal edilmesinin yıl dönümünde Rusya'ya karşı yeni yaptırımları içeren 10'uncu yaptırım paketini onayladı. Bu paket, çift kullanımlı ve teknoloji ürünlerine ihracat kısıtlamalarını sıkılaştırıyor ve İHA gönderenlere ek kısıtlamalar getiriyor. Ayrıca, Rusya'nın silah sistemlerinde kullanılabilecek yeni elektronik bileşenler ve termal kameralar da kısıtlamalara dahil ediliyor. İranlı bazı kurumlar da ilk defa yaptırım listesine eklendi ve propaganda faaliyetlerinde bulunan kişilere seyahat yasağı uygulanıp mal varlıkları donduruluyor.

Alman Ekonomi Bakanlığı tarafından sipariş edilen bir raporda, Avrupa Birliği'nin Rusya'ya uyguladığı yaptırımların delinmesinde Türkiye'nin önemli bir rol oynadığı belirtildi. Münih Üniversitesi'ne bağlı ifo Enstitüsü'nün raporuna göre, yaptırıma tabi ürünlerin yüzde 13'ü Türkiye üzerinden Rusya'ya ihraç ediliyor. Bu oran 2021'de yüzde 3 iken, Çin'den yapılan ihracatın payı ise yüzde 61'e yükselmiş durumda. ABD, yaptırımları delme şüphesiyle Türkiye, BAE ve Çin'den bazı kişi ve şirketlere yaptırım kararları açıklamıştı.

Avrupa Birliği, Rusya'nın Ukrayna'daki istikrarsızlaştırıcı eylemleri nedeniyle 2014 yılında başlattığı ve Şubat 2022'deki Ukrayna saldırısı sonrasında genişlettiği ekonomik yaptırımların süresini 31 Temmuz'a kadar uzattı. AB'nin Rusya'ya yönelik yaptırımları ticaret, finans, sanayi, teknoloji ve diğer alanları kapsıyor. Yaptırımlar arasında ham petrol ve bazı petrol ürünlerinin ithalat yasağı, bazı Rus bankalarının SWIFT sisteminden çıkarılması ve bazı yayın kuruluşlarının faaliyetlerinin askıya alınması bulunuyor. AB, yaptırımları her altı ayda bir gözden geçirerek uzatma kararı alıyor.