Covid-19'un 'Kraken' adı verilen XBB.1.5 varyantının dünya genelinde yayılması ve Türkiye'deki durumun belirsizliği

KLİMİK Derneği, Türkiye'de Kraken olarak bilinen XBB.1.5 varyantının dalgasının başladığını tahmin ediyor, ancak Sağlık Bakanlığı'ndan resmi bir açıklama yapılmadı. Dernek, SARS-CoV-2 virüsünün mutasyonlarla yeni varyantlar oluşturmaya devam ettiğini ve mevcut varyantların klinik bulgularının öncekilerden farklı olmadığını belirtiyor. Ayrıca, mRNA aşılarının Omicron alt varyantlarına karşı en etkili olduğu ve aşı şemalarının güncellenmesi gerektiği vurgulanıyor. Dünya genelinde yapılan 13 milyar doz aşının güvenli olduğu ve ciddi yan etkilerinin olmadığı ifade ediliyor.

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), ABD'de hızla yayılan 'Kraken' adlı Covid-19 alt varyantı XBB.1.5'in Avrupa'da da yaygınlaşabileceğini açıkladı. ABD'de bu varyantın vakaların %40'ını oluşturduğu ve en hızlı büyüyen ikinci varyant olduğu belirtiliyor. ECDC, Kraken varyantının AB'de şu an düşük seviyelerde görüldüğünü ve kısa vadede vakaların artışına yol açmasının beklenmediğini ifade etti. Varyant, Avrupa'da az sayıda vakada tespit edilmiş durumda.

Omicron varyantının alt dallarından biri olan XBB.1.5, ABD'de Covid-19 vakalarının yüzde 40'ından fazlasında görülerek baskın hale geldi. Bu varyant, bağışıklık sistemini atlatırken hücrelere tutunma yeteneğini artıran F486P mutasyonuna sahip. DSÖ, XBB.1.5'in daha bulaşıcı olduğunu ancak önceki Omicron varyantlarından daha ciddi veya zararlı olduğuna dair bir gösterge olmadığını belirtiyor. Bilim insanları, aşılanmış nüfus için endişeli olmadıklarını, ancak savunmasız kişiler üzerindeki etkisi konusunda endişelerini dile getiriyorlar.

Türk Tabipleri Birliği (TTB), Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın Covid-19'un Eris varyantının Türkiye'de dokuz kişide görüldüğüne dair açıklamasına yanıt verdi. TTB, salgının yönetimindeki eksikliklerin endişe verici olduğunu belirtti. Ayrıca, salgının yeniden alevlenme riskine karşı bir hazırlık yapılmaması, bakanlığın internet sitesinde Covid-19'a ilişkin paylaşılan son verilerin 6 ay önceye ait olması ve sağlık otoritesinin aşı kararsızlığını/karşıtlığını gidermeye yönelik yeterli çabaya girişmemesi konularını eleştirdi. Dünya Sağlık Örgütü ise, Eris varyantının diğer varyantlardan daha fazla sağlık tehdidi oluşturmadığını belirtti.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Ghebreyesus, 'Hastalık X' adını verdikleri ve henüz bilinmeyen bir patojenden kaynaklanabilecek bir hastalığın, Covid-19 salgınından 20 kat daha ölümcül olabileceğini ve her beş yılda bir yeni bir salgın haline gelebileceğini ifade etti. DSÖ, Hastalık X için dünya genelinde hazırlıklı olunması gerektiğini vurgularken, Toronto Üniversitesi'nden bir profesör, bu durumun hızla yayılan bir hastalık tehdidine karşı dünyanın nasıl tepki vereceği konusunda varsayımsal bir hazırlık olduğunu belirtti.