Dünya, sanayi öncesi döneme göre 1,5 derece daha sıcak

Avrupa Birliği’ne bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi, Haziran 2024'ün üst üste ortalama sıcaklık rekorunun kırıldığı 13’üncü ay olduğunu açıkladı. Haziran 2024'teki küresel ortalama sıcaklık, sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üzerinde seyretti. Copernicus verilerine göre, Temmuz 2023 ile Haziran 2024 arasındaki dönem, sanayi öncesi ortalamanın 1,64 derece üzerine çıktı. İklim bilimciler bu durumu olağan dışı olarak değerlendiriyor ve sera gazı emisyonlarının azaltılmaması halinde yeni rekorların kaçınılmaz olduğunu belirtiyor.

Avrupa Birliği'nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi ve Birleşmiş Milletler Dünya Meteoroloji Örgütü'nün hesaplamalarına göre, 2023 yılı sanayi öncesi döneme kıyasla 1,48°C daha sıcak geçti. Bu durum, 2015 Paris İklim Anlaşmaları'nda belirlenen 1,5°C sıcaklık artışı eşiğine tehlikeli derecede yaklaşıldığını gösteriyor. Amerika Birleşmiş Devletleri Ulusal Okyanus ve Atmosfer Birliği, 2024'te daha yüksek sıcaklıklara ulaşma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtiyor. BM Genel Sekreteri ve WMO Genel Sekreteri, iklim değişikliğiyle mücadelede acil eylem çağrısında bulunuyor.

Climate Central tarafından yayımlanan verilere göre, Kasım 2022'den Ekim 2023'e kadar olan dönemde küresel sıcaklıklar sanayi öncesi seviyelerin 1,3 santigrat derece üzerine çıkarak 12 aylık bir rekor kırdı. Bu durum, dünya nüfusunun yüzde 99'unu etkileyen ortalama sıcaklıkların 30 yıllık normları aştığını gösteriyor. Sadece İzlanda ve Lesotho normalden daha düşük sıcaklıklar kaydetti. Ayrıca, 200 şehirde 500 milyondan fazla insan, 30 yıllık normlara göre aşırı sıcaklık yaşadı ve bazı şehirlerde iklim değişikliği bu aşırı sıcakları beş kat daha olası hale getirdi.

Avrupa İklim Hizmeti'nin projeksiyonlarına göre, 2024 yılı, sanayi öncesi döneme göre 1,5 dereceyi aşan sıcaklıklarla dünya tarihinin en sıcak yılı olabilir. Bu durum, iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerini daha belirgin hale getiriyor. Uzmanlar, insan kaynaklı iklim değişikliğinin ve El Nino gibi doğal etkenlerin bu sıcaklık artışında etkili olduğunu belirtiyor. COP29 İklim Konferansı öncesinde, küresel ısınmayı sınırlama ihtiyacının aciliyeti vurgulanıyor.

El Nino hava olayının sona ermesiyle birlikte La Nina hava koşulları etkili olmaya başlıyor ve bu durum 2024'ün son altı ayında rekor sıcaklıkların görülme ihtimalini azaltıyor. Copernicus İklim Değişikliği Servisi verilerine göre, Haziran 2024, insanlık tarihinin en sıcak haziranı olarak kaydedildi. Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Levent Kurnaz, 2024 yazının en sıcak ikinci veya üçüncü yaz olabileceğini belirtti. Akdeniz Havzası'ndaki ülkelerin iklim değişikliğinden kötü etkileneceği ve sıcaklıkların çöl seviyesine ulaşabileceği uyarısında bulundu.