Türkiye'nin milli gelirini 1 trilyon dolara çıkarma hedefi başarılamadı

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 2022 Yılı Değerlendirmesi 2023 Hedefleri Programı'nda yaptığı konuşmada, Türkiye ekonomisinde iyileşmeler olduğunu ve kişi başına düşen milli gelirin arttığını belirtti. Nebati, 2022'de kişi başına gelirin 10 bin dolar seviyesini aştığını ve 2023 yılında 12 bin doların üzerine çıkacağını öngördüklerini ifade etti. Ayrıca, Türkiye'nin bütçe açığının yılın tamamında 139,1 milyar TL olduğunu söyledi.

Türkiye'de son üç yılda kişi başına düşen milli gelir dolar bazında yüzde 52 artış göstererek 13 bin 110 dolara ulaştı. Ancak bu artışa rağmen Türkiye'nin uluslararası sıralamadaki yeri 20 yıl öncesine, yani 2003 yılındaki 69'uncu sıraya geriledi. İktisatçılar, bu durumun sığınmacılar ve dolar enflasyonu gibi faktörler dikkate alındığında, kişi başına milli gelirin aslında dolar bazında yüzde 20'den fazla düştüğünü belirtiyor. İktisatçı Mahfi Eğilmez, milyonlarca göçmenin ülkedeki gayrisafi yurt içi hasılaya katkı sağlamasının kişi başına gelirde yanılgıya neden olduğunu ifade ediyor.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Cumhuriyetin 100. yıl dönümünde 85 milyonluk bir kucaklaşma gerçekleştirilmesi gerektiğini belirtti. Farklı kökenler, hayat tarzları ve ideolojilere sahip olunsa da ortak paydada buluşulması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, savunma sanayi alanında atılan adımların millete güven aşıladığını ve hasımlarına korku saldığını ifade etti. Savunma sanayinin yerlilik oranının son 20 yılda %20'den %80'e çıktığını belirtti.

Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe, döviz kurunun 35 TL'ye çıkması halinde dahi ihracat hedeflerine ulaşmanın güçlüğüne dikkat çekti. Gültepe, ihracat hedeflerine ulaşabilmek için üretimin artırılması ve çeşitli desteklerin sağlanması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, Türkiye'nin Uzakdoğu pazarlarına göre yüzde 20-40 daha pahalı olduğunu ve fiyat rekabetinde iyileştirmeler yapılması gerektiğini ifade etti. Türkiye'nin yeni ekonomi modeli kapsamında cari işlemlerde fazla verme hedefi ve yüksek enflasyonla mücadele etme planlarına rağmen, TL'nin değer kaybı ve ihracatın ithalata bağımlılığı nedeniyle bu hedeflerin zorlandığı belirtildi.

Şeref Oğuz, hükümetin dar gelirli kesimden vergi alarak bütçe açığını kapatma çabalarını eleştirdi. Oğuz, zenginlerden vergi alınmadığını ve devletin gereksiz harcamalarına devam ettiğini belirtti. Ayrıca, tasarruf paketlerinin etkisiz kaldığını ve kamu harcamalarının arttığını vurguladı. Oğuz, bütçe açığının kayıt dışı ekonomiden elde edilecek gelirlerle kapatılması gerektiğini savundu.