Bireysel kredi kartı ve tüketici kredisi borçlarında kriz patlak verdi

Türkiye'de tüketici kredilerindeki hızlı artışa paralel olarak banka ve kredi kartı harcamaları da yükselerek dört haftalık ortalamada 100 milyar liranın üzerine çıktı. Yıllık artış yüzde 150'yi bulurken, bireysel kredi kartı borcu stoku da yüzde 123,78 oranında arttı. Uzmanlar, Merkez Bankası'nın faiz indirimleri ve kredi kartlarına getirilen faiz sınırının borçlanmayı cazip hale getirdiğini, ancak faiz politikasında bir değişiklik olması durumunda hanehalkı borçluluğunun ve iç talebe etkisinin ağır olabileceğini belirtiyor.

Türkiye'de yükselen enflasyonun etkisiyle, özellikle 25 bin lira ve altı limitli kredi kartlarında kişi başı borç miktarında artış gözlemleniyor. İhtiyaç kredilerindeki faiz oranlarının yükselmesi nedeniyle hanehalkının kredi kartı kullanımına yöneldiği belirtiliyor. Bireysel kredi kartı aktif kullanıcı sayısı ve kişi başı borç tutarı artarken, 500 bin lira ve üstü limitli kredi kartlarında limit kullanım oranı düşüş gösteriyor. 25-100 bin lira arası limitlere sahip kartlarda ise sınırlı bir artış var.

Merkez Bankası ve BDDK tarafından yapılan düzenlemelerle, bireysel kredi kartı ve ihtiyaç kredisi borçlarını ödeyemeyenler için 60 aya kadar yapılandırma imkanı getirildi. Kredi kartı borçlarının yapılandırılmasında azami faiz oranı yüzde 3,11 olarak belirlendi ve kredi kartı limiti, borcun en az yarısı ödenene kadar artırılamayacak. Ayrıca, kredi kartlarında asgari ödeme oranında değişiklik yapılarak, 50 bin lira ve altındaki borçlar için yüzde 20, 50 bin lira üzerindeki borçlar için yüzde 40 olarak belirlendi. Faiz oranları 24 Ekim'de açıklanacak ve 1 Kasım'da yürürlüğe girecek.

Merkez Bankası verilerine göre, bireysel TL cinsi kredi kartı harcamaları, 16 Şubat itibariyle geçen yılın aynı ayına göre yüzde 147,2 artarak 1 trilyon 228 milyar 905 milyon 126 bin liraya ulaştı. Taksitli ve taksitsiz kredi kartı harcamalarında da sırasıyla yüzde 114,8 ve yüzde 181,9 oranında artışlar görüldü. Bu artışlar, kredi kartı faizlerine Kasım 2023'ten bu yana yapılan politika faizi artışının yansıtılmamasına rağmen gerçekleşti.

Murat Muratoğlu'nun yazısında, seçim öncesi kredi kartlarına limit kısıtlaması ve yeni düzenleme geleceğinin açıklanması sonucu kredi kartı harcamalarının arttığı belirtiliyor. Faiz artırımının yasaklanmasıyla birlikte kredi kartlarının faizsiz kredi gibi kullanıldığı, ancak bu durumun seçime kadar sürmediği, bankaların kredi kartı nakit avans taksit sayısını üçe düşürdüğü ve bu değişikliğin herhangi bir açıklama yapılmadan gerçekleştiği ifade ediliyor. Yazıda, finansal kuruluşlar üzerinde büyük bir baskı olduğu ve bankaların aslında kredi kartı kullanımını teşvik ettiği ancak mevcut durumda farklı bir yol izlediği vurgulanıyor.