Hayri Kozanoğlu, zengin ve yoksul arasındaki uçurumun derinleştiğini belirtti

Hayri Kozanoğlu, 1 Ocak 2024'ten beri 17.002 TL olan asgari ücretin yetersizliğini ve bu ücretle temel insani gereksinimlerin karşılanamayacağını vurguluyor. Ekonomi yetkililerinin 2025 başına kadar asgari ücrete zam yapılmayacağını tekrarladığını belirten Kozanoğlu, bu durumu meşrulaştırmaya çalışan zayıf mazeretlere dikkat çekiyor. Enflasyon oranlarının asgari ücretin satın alma gücünü ciddi şekilde düşürdüğünü ve bu durumun çalışanların yaşam standartlarını olumsuz etkilediğini ifade ediyor.

Esfender Korkmaz'ın yazısına göre, Türkiye'de ekonomik büyüme kapsayıcı olmamış ve gelir dağılımı eşitsizliği artmıştır. TÜİK verilerine göre, 2022'den 2023'e nüfusun en fakir yüzde 10'unun ve yüzde 20'sinin gelir payı azalırken, en zengin yüzde 10 ve yüzde 20'nin gelir payı artmıştır. Bu durum, ekonomik büyümenin toplumun geneline yansımadığını ve yoksulluk ile zenginlik arasındaki uçurumun derinleştiğini göstermektedir.

Alaattin Aktaş, 2023 yılında hanehalkı tüketim harcamaları çalışmasına göre en yoksul yüzde 20'lik kesimin toplam harcamalardaki payının son yirmi yılın en düşük seviyesine indiğini belirtiyor. En zengin yüzde 20'lik kesim ise toplam harcamaların yüzde 40.1'ini gerçekleştirdi. Gıda ve alkolsüz içecek harcamalarında da benzer bir dengesizlik gözlemleniyor. Aktaş, asgari ücretin ve enflasyonla mücadele politikalarının gelir dağılımını iyileştirmediğini vurguluyor.

TÜİK'in 2022 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarına göre, Türkiye'de en zengin yüzde 20'lik kesimin toplam gelirden aldığı pay yüzde 48'e yükselerek 16 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. En düşük gelire sahip yüzde 20'lik kesimin payı ise yüzde 6'ya düştü. Yıllık ortalama hane halkı geliri yüzde 28,3 artışla 98 bin 416 liraya çıkarken, gelir dağılımı eşitsizliğini gösteren Gini katsayısı 2009'dan bu yana en yüksek değer olan 0,415'e ulaştı. Ücretli çalışanların gelirlerindeki artış oranı diğer gruplara göre daha düşük kaldı.

Türkiye'de hanehalkı gelirlerinin yüzde 70'e yakını gıda, konut ve ulaşım giderlerine ayrılıyor. Resmi verilere göre geçen sene enflasyon yüzde 85'in üzerine çıktı ve bağımsız sosyal bilimciler bu oranın daha yüksek olduğunu belirtiyor. TÜİK'in üç yıl sonra açıkladığı verilere göre, hanelerin gelirlerinden en çok pay ayırdığı harcamalar sırasıyla gıda, kira ve konut harcamaları, ulaştırma oldu. Eğitim, sağlık ve eğlence ve kültür harcamaları ise en düşük paya sahip.