Anayasa Mahkemesi, boşanma davalarında üç yıl bekleme kuralını iptal etti

TBMM Adalet Komisyonu, Medeni Kanun'da yapılan değişiklikle boşanma davalarının reddi sonrası bekleme süresini üç yıldan bir yıla indirdi. Anayasa Mahkemesi, bu sürenin taraflara katlanamayacakları bir külfet yüklediği gerekçesiyle iptal kararı vermişti. Ayrıca, avukatlık stajı ve noterlik kanunlarında da değişiklikler yapıldı. Bu değişiklikler, avukatlık stajı sırasında sigortalı çalışmayı engellemeyecek ve noterlerin tatil günlerinde çalışma usullerini düzenleyecek.

Ankara'da yaşayan H.S. ve eşi, dokuz yıl boyunca farklı şehirlerde çalıştı. H.S., eşinin tayin talebinde bulunmadığını öğrenince Diyarbakır 2’nci Aile Mahkemesi'ne boşanma davası açtı. Mahkeme, kadının tayin yalanını evlilik birliğinin temelden sarsılması olarak değerlendirerek boşanmalarına karar verdi. Karar, eşlerin bir arada yaşamasının evlilik birliği için gerekli olduğunu vurguladı.

Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu'nun 286'ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan ve sadece koca ile çocuğa soybağının reddi davası açma hakkını tanıyan, ancak anneye bu hakkı tanımayan hükmü Anayasa'ya aykırı buldu ve iptal etti. AYM, bu durumun hukuk devleti ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını, anne tarafından soybağının reddi talebiyle yargı mercilerine başvurulamamasının hak arama özgürlüğünün ihlali olduğunu belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek.

Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu'nda yer alan ve kadınların evlenmeyle kocasının soyadını almasını zorunlu kılan hükmü, eşitlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. İstanbul 8'inci Aile Mahkemesi'nin başvurusu üzerine yapılan değerlendirmede, erkeklerin evlenmeden önceki soyadlarını kullanmaya devam edebilirken, kadınların sadece kocasının soyadının önünde kendi soyadlarını kullanabilmesinin cinsiyet temelli ayrımcılık olduğu belirtildi. Kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından dokuz ay sonra yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Eşinin kendisini aldattığını iddia eden bir kadın, eşinin sevgilisine 'kişilik değerlerine zarar verildiği' gerekçesiyle manevi tazminat davası açtı. Mahkeme davayı reddetti ve kadın, 'aile hayatına saygı hakkı'nın ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvurdu. AYM, başvurucunun hakkının ihlal edilmediğine karar verdi. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu daha önce, manevi tazminatın sadece kusurlu eşten ve ancak boşanma davasıyla istenebileceğine karar vermişti.