Anayasa Mahkemesi, boşanma davalarında üç yıl bekleme kuralını iptal etti

Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu'nda yer alan ve anlaşmalı boşanma davalarında evliliğin en az bir yıl sürmesi şartını düzenleyen maddenin iptali talebini reddetti. Ankara 18’nci Aile Mahkemesi, bu şartın kişilerin iradesini yok saydığını ve temel hakların kullanılmasını zorlaştırdığını belirterek iptalini istemişti. AYM, kararında kanun koyucunun aile kurumunun korunması amacıyla bu düzenlemeyi yaptığını ve eşlerin kararlarını yeniden değerlendirmelerine imkan tanıdığını vurguladı.

TBMM Adalet Komisyonu, Medeni Kanun'da yapılan değişiklikle boşanma davalarının reddi sonrası bekleme süresini üç yıldan bir yıla indirdi. Anayasa Mahkemesi, bu sürenin taraflara katlanamayacakları bir külfet yüklediği gerekçesiyle iptal kararı vermişti. Ayrıca, avukatlık stajı ve noterlik kanunlarında da değişiklikler yapıldı. Bu değişiklikler, avukatlık stajı sırasında sigortalı çalışmayı engellemeyecek ve noterlerin tatil günlerinde çalışma usullerini düzenleyecek.

Ankara'da yaşayan H.S. ve eşi, dokuz yıl boyunca farklı şehirlerde çalıştı. H.S., eşinin tayin talebinde bulunmadığını öğrenince Diyarbakır 2’nci Aile Mahkemesi'ne boşanma davası açtı. Mahkeme, kadının tayin yalanını evlilik birliğinin temelden sarsılması olarak değerlendirerek boşanmalarına karar verdi. Karar, eşlerin bir arada yaşamasının evlilik birliği için gerekli olduğunu vurguladı.

Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu'nun 286'ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan ve sadece koca ile çocuğa soybağının reddi davası açma hakkını tanıyan, ancak anneye bu hakkı tanımayan hükmü Anayasa'ya aykırı buldu ve iptal etti. AYM, bu durumun hukuk devleti ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını, anne tarafından soybağının reddi talebiyle yargı mercilerine başvurulamamasının hak arama özgürlüğünün ihlali olduğunu belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek.

Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu'nda yer alan ve kadınların evlenmeyle kocasının soyadını almasını zorunlu kılan hükmü, eşitlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. İstanbul 8'inci Aile Mahkemesi'nin başvurusu üzerine yapılan değerlendirmede, erkeklerin evlenmeden önceki soyadlarını kullanmaya devam edebilirken, kadınların sadece kocasının soyadının önünde kendi soyadlarını kullanabilmesinin cinsiyet temelli ayrımcılık olduğu belirtildi. Kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından dokuz ay sonra yürürlüğe girmesi bekleniyor.