Erdoğan'ın tütünle mücadele iddiaları resmi verilerle çelişiyor

Türkiye, tütün kullanımında Avrupa'daki 27 ülke arasında artış gösteren tek ülke olarak dikkat çekiyor. 2012'den sonra tütün kullanım sıklığı ve yasal sigara tüketimi önemli ölçüde arttı. Çocuklar arasında da tütün kullanımı alarm verici düzeylere ulaştı. Sağlık Bakanlığı ve diğer kurumların raporları, tütünle mücadelenin yetersiz kaldığını gösteriyor. İstanbul Tabip Odası, Türk Toraks Derneği ve Sağlığa Evet Derneği gibi kuruluşlar bu duruma dikkat çekerek, mevcut yasaların kararlılıkla uygulanması gerektiğini vurguluyor.

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) Türkiye'yi sigarayla mücadelede en başarılı ülkeler arasında göstermesine Sağlığa Evet Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı'dan itiraz geldi. Dağlı, son yıllarda mücadelede tavizler verildiğini belirtti ve tütün kontrolünde başarı öyküsü aramak aşırı iyimserlik dedi. Dağlı, Türkiye'de erkeklerin yüzde 44,1'i, kadınların yüzde 19,2'si ve toplam erişkin nüfusun yüzde 31,6'sının sigara kullandığını belirtti. Ayrıca, Türkiye'nin 30 ülke arasında tütün satış hacmi en çok büyüyen ülke olduğunu ifade etti.

Türkiye'de 2012-2022 arasında kadınlar arasında sigara içme oranı yüzde 38.3 artarak erkeklerin oranını geçti. Sigara içen kadınlar, KOAH ve akciğer kanseri gibi hastalıklar açısından daha fazla risk altında. Türk Toraks Derneği, kadınların tütün endüstrisinin pazarlama taktiklerinden korunması için acil önlemler talep ediyor. Kadınlar arasında sigara kullanımının artması, gebelik ve cinsiyete özel kanser risklerini de beraberinde getiriyor. Tütün endüstrisi, dijital kanallar ve aromalı ürünlerle kadınları hedef alarak sigara içme oranlarını artırmaya çalışıyor.

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) 'Dünya Sigara Salgını Raporu'na göre Türkiye, sigarayla mücadelede en başarılı ülkelerden biri. DSÖ'nün önerdiği 'MPOWER' isimli altı önlemi en iyi uygulayan ülkeler arasında Türkiye, Brezilya, Hollanda ve Morityus bulunuyor. Ancak, Türkiye'nin tütünle mücadele için Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi'ni imzalamasına rağmen, tütün endüstrisine teşvik vermeye devam ettiği belirtiliyor.

Türkiye'de tütün ürünlerinin satış noktalarında yapılan gözlemler, yasal düzenlemelere uyulmadığını gösteriyor. 199 satış noktasının incelendiği 2022 Gölge Raporu'na göre, tütün ürünlerinin reklamı, teşhiri ve satışı konusunda mevzuata uyulmuyor ve her geçen yıl ihlaller artıyor. Yasak olmasına rağmen e-sigaralar ve mentol topları gibi ürünler satışa sunuluyor. Rapor, kamu kurumlarının denetim görevini yerine getirmediğini ve tütün endüstrisinin pazarlama stratejilerini agresif bir şekilde sürdürdüğünü ortaya koyuyor.