Türkiye’nin net Uluslararası Yatırım Pozisyonu eksi 325 milyar dolara çıktı

Merkez Bankası verilerine göre, Türkiye’nin yurt dışı varlıkları 2023 yıl sonuna göre yüzde 3,7 azalarak 317 milyar dolar oldu. Aynı dönemde yükümlülükler yüzde 3,4 artarak 634,7 milyar dolara yükseldi. Net Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) ise 2023 yıl sonunda -284,7 milyar dolarken, 2024 Mart sonunda -317,6 milyar dolar seviyesine geriledi. Varlıklar ve yükümlülükler alt kalemlerinde de çeşitli değişiklikler gözlemlendi.

Yurt içi yerleşiklerin yurt dışı portföy yatırımları 2023'ün ilk çeyreğinde 3,5 milyar dolar olarak kaydedildi ve bu miktar 2006'nın son çeyreğinden bu yana görülen en yüksek seviyeyi temsil ediyor. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 52,3 ve önceki çeyreğe göre yüzde 26 artış gösteren bu yatırımların artmasında, Merkez Bankası'nın döviz çıkışını zorlaştırıcı politikaları ve TL'de değer kaybı endişesiyle döviz geliri elde etmek isteyen yurt içi yerleşiklerin etkili olduğu belirtiliyor. Ayrıca, döviz mevduatlarında azalmanın teşvik edilmesi ve kur korumalı mevduat dışında alternatiflerin kısıtlanması da hisse senedi ve tahvil yatırımlarına olan ilgiyi artırmış.

Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), Türkiye'ye yabancı sermaye girişinin 2025 yılında artmasının beklendiğini belirtti. Raporda, Türkiye'nin ortodoks politikaları sürdürmesi durumunda yurt dışından net sermaye girişinin artacağı ifade edildi. Ayrıca, Türkiye'nin reel GSYH büyümesinin sanayileşmiş ülkelerin ortalama büyümesini geçeceği ve bu olumlu büyüme farkının yabancı sermaye çekmede etkili olacağı vurgulandı. S&P ve Fitch'in Türkiye'nin kredi notunu yükseltmesinin ardından, yabancı yatırımların 2025'e kadar ılımlı bir şekilde artacağı tahmin ediliyor.

Merkez Bankası verilerine göre, Türkiye'nin vadesine bir yıl ya da daha az kalmış dış borç stoku 211 milyar dolarla rekor seviyeye yükseldi. Ağustos sonu itibarıyla kısa vadeli dış borç stoku, 2022 yıl sonuna göre yüzde 10,9 artışla 165,4 milyar dolar oldu. Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2022 yıl sonuna göre yüzde 10,2 artarak 11,8 milyar dolar oldu. Özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 0,5 azalarak 86,9 milyar dolar oldu.

Türkiye Merkez Bankası'nın Ocak 2023 ödemeler dengesi verilerine göre, Türkiye'nin dış ticaret açığı 12,43 milyar dolar olarak kaydedildi ve resmi rezervler 9,34 milyar dolar azaldı. Hükümetin 'yeni ekonomi modeli' ile cari işlemlerde fazla vermeyi hedeflemesine rağmen, Türk Lirası'nın değer kaybı ve yüksek enflasyon oranları bu hedefin gerçekleşmesini engelledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın faiz indirimi politikası ve TL'nin dolar karşısında değer kaybı, ekonomik hedeflerin tutturulamamasına yol açtı.