Belçika'da haftada dört gün çalışma uygulamasına çalışanlardan düşük ilgi

Belçika'da Ulusal Çalışma Konseyi'nin kararıyla, 1 Mayıs itibarıyla işe bisikletle giden çalışanlara kilometre başına 0,27 avro ödenek verilmesi zorunlu oldu. Bu ödenek vergiden muaf tutulacak ve bir çalışanın günlük alabileceği maksimum ödenek 10,8 avro ile sınırlı olacak. Daha önce işverenlerin yaklaşık yüzde 30'u bu tür bir ödeme yapıyorken, yeni uygulamanın bisiklet kullanımını artırması bekleniyor.

Britanya'da düşünce kuruluşu Autonomy tarafından Haziran-Aralık 2022'de gerçekleştirilen dört günlük mesai düzeni denemesine 61 firma katıldı. Denemeye katılan firmaların %89'u bu çalışma düzenini sürdürmeye devam ederken, %51'i bunu kalıcı hale getirdi. Araştırma sonuçlarına göre, firmaların %82'si bu düzenin çalışanların zihinsel sağlığına olumlu yansıdığını, %50'si işten çıkma oranını azalttığını ve %32'si yeni işe alım süreçlerini iyileştirdiğini bildirdi. Çalışanların %96'sı kişisel yaşamlarına olumlu yansıdığını, %86'sı ise işte verimliliğinin arttığını belirtti.

Avrupa'da haftada 35 saatlik çalışma sürelerinin yaygınlaşması, Türkiye'de de benzer taleplerin artmasına neden oldu. İşçi sendikaları, toplu iş sözleşmelerinde bu taleplerini daha güçlü bir şekilde dile getiriyorlar. Ancak Türkiye'de fazla çalışma yükü göz önünde bulundurulduğunda, azalan haftalık çalışma sürelerinin ek ücrete hak kazandıran bir zaman olarak değerlendirilmesi bekleniyor. Bakanlık, bu konuda bir düzenleme planı olmadığını belirtirken, bu değişimin işe bakış açısının değişimiyle mümkün olabileceği vurgulanıyor.

Ahmet Ergin'in yazısına göre, Türkiye'de işçilerin büyük bir kısmı yasal sınır olan 45 saatin üzerinde çalışıyor. DİSK-AR'ın araştırmasına göre, işçilerin yüzde 59.3'ü haftada 45 saatten fazla çalışırken, yüzde 28.8'i haftada 50 saatten fazla çalışıyor. Yargıtay'ın kararları ve işverenlerin tutumu, uzun çalışma saatlerinin devam etmesine neden oluyor. Çalışma saatlerinin düşürülmesi, hem insani hem de ekonomik nedenlerle gereklidir.

Yunanistan'da haftalık mesai günü beşten altıya çıkarıldı ve bu düzenleme 24 saat hizmet veren özel işletmeler için geçerli olacak. Halk, dünya genelinde daha kısa mesai programlarının uygulandığını savunarak bu karara tepki gösteriyor. Başbakan Kyriakos Miçotakis, bu düzenlemenin azalan nüfus ve kalifiye işçi sıkıntısı gibi tehlikeler nedeniyle gerekli olduğunu belirtti. Sendikalar ve halk, düzenlemeyi protesto etmek için sokağa çıktı.