Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası yastık altı birikimlerin bankalara dönüşü üç kat arttı

Merkez Bankası verilerine göre, Kahramanmaraş merkezli deprem sonrasında vatandaşların banka ve kredi kartıyla yaptığı harcamaların toplam büyüklüğü yüzde 19,14 oranında azaldı. Market, akaryakıt ve telekomünikasyon harcamaları artarken, diğer alanlarda önemli düşüşler gözlendi. Özellikle içkili yerler, giyim ve ayakkabı, havayolları ve konaklama gibi sektörlerde harcamalar ciddi oranda geriledi. Banka ve kredi kartıyla yapılan harcamalar, düşük faiz oranları nedeniyle vatandaşın son dönemde tercih ettiği borçlanma yöntemlerinden biri olarak öne çıkıyordu.

Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Humberto Lopez, Kahramanmaraş merkezli depremlerin Türkiye ekonomisine yaklaşık 34,2 milyar dolarlık bir maddi zarar verdiğini belirtti. Bu zarar, Türkiye'nin 2021 Gayrisafi Yurt İçi Hasıla'sının yüzde 4'üne denk geliyor. Depremin bölgedeki altyapı, özel sektör ve kamu binalarına verdiği hasarın ölçüldüğü araştırmada, artçı şokların hasar tahminini artırabileceği ve deprem bölgesindeki yüksek yoksulluk oranı ile Suriyeli mülteci nüfusuna dikkat çekildi. Ayrıca, 1,25 milyon insanın geçici olarak evsiz kaldığı tahmin ediliyor.

CHP Sözcüsü Faik Öztrak, Kahramanmaraş merkezli depremlerin toplam maddi zararının 126 milyar dolar olduğunu belirtti. Öztrak, bu rakamın Merkez Bankası'ndan eritilen 128 milyar dolar ile karşılaştırarak, bu miktarın büyüklüğünün şimdi daha iyi anlaşılacağını ifade etti. Ayrıca, bu paraların Hazine ve Merkez Bankası'nda olması durumunda depremin yarattığı yıkımın daha rahat göğüslenebileceğini vurguladı. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın (BMKP) tahminine göre depremlerin faturasının 100 milyar doları geçeceği belirtildi.

Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra, İstanbul'da olası bir deprem riski nedeniyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi yeni imar düzenlemesi üzerinde çalışmalar yaparken, finans sektörü de riskleri dağıtmak için operasyonlarını İstanbul dışına taşımayı düşünüyor. Ekonomim gazetesinin haberine göre, bir yabancı banka Ankara'da yer arayışına başladı. Ayrıca, pandemi sonrası esnek çalışma imkanları sunan bir başka banka da çalışanlarına daha fazla esneklik sağlayabilmek için alternatifler üzerinde düşünüyor.

6 Şubat'ta Kahramanmaraş'ta yaşanan deprem sonrasında üniversitelerin bahar dönemi ertelenmiş ve KYK yurtları depremzedeler için boşaltılmıştı. Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Kasapoğlu, yurtlarda sadece 160 depremzedenin kaldığını ve yurtların yüzde 18,8'lik bir doluluk oranına sahip olduğunu açıkladı. Akademisyenler, öğrenciler ve veliler, bu durumun yeni mağduriyetlere yol açacağını belirtiyor ve uzaktan eğitim kararına itiraz ediyorlar.