GRECO'nun raporuna göre Türkiye'nin yolsuzlukla mücadele çabaları yetersiz bulundu

Avrupa Komisyonu, Türkiye'nin demokratikleşme sürecinde gerileme yaşadığını ve başkanlık sisteminde yapısal sorunların devam ettiğini belirtti. Raporda, yürütme organının denetim mekanizmalarının etkisiz olduğu ve siyasi çoğulculuğun baltalandığı ifade edildi. Yargı bağımsızlığında ciddi gerilemeler olduğu ve yolsuzlukla mücadelede etkili önlemlerin alınmadığı vurgulandı. Ayrıca insan hakları durumunun iyileşmediği, ifade özgürlüğünde gerileme yaşandığı ve azınlıklar ile LGBTİ+ bireylere yönelik ayrımcılığın devam ettiği kaydedildi.

Eurobarometer anketine göre, Avrupa Birliği vatandaşlarının %74'ü ulusal kamu kurumlarında yolsuzluk yapıldığını düşünüyor. En yüksek yolsuzluk algısı %97 ile Yunanistan'da görülürken, en düşük oran %13 ile Finlandiya'da kaydedildi. Türkiye'de yapılan bir ankette ise yolsuzluk yapıldığını düşünenlerin oranı %74,8 olarak belirlendi. Türkiye, Yolsuzluk Algı Endeksi'nde son 10 yılın en düşük puanını alarak 180 ülke arasında 101. sıraya gerilemiş.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2023 Yolsuzluk Algı Endeksi'ne göre Türkiye, 100 üzerinden 34 puan alarak 180 ülke arasında 115. sırada yer aldı. Türkiye'nin puanı, 2014'e göre %11, 2018'e göre ise %7 oranında gerilemiş durumda. Doğu Avrupa ve Orta Asya bölgesinde ortalama skor 35'e düşerken, raporda bu bölgede hukukun üstünlüğünde işlevsizlik ve artan otoriterleşme gibi sorunlar vurgulandı. Danimarka 90 puanla en temiz ülke olarak ilk sırada yer alırken, son sırada 11 puanla Somali bulunuyor.

Avustralya merkezli insan hakları derneği Walk Free'nin 2023 Küresel Kölelik Endeksi'ne göre Türkiye, her bin kişiden 15,6'sının 'modern köle' olarak tanımlandığı bir oranla Avrupa ve Orta Asya'da en yüksek modern köle oranına sahip ülke oldu. Türkiye bu oranla dünya genelinde 8'inci sırada yer alırken, Hindistan listenin ilk sırasında bulunuyor. Raporda Türkiye, modern kölelikle mücadele konusunda en az eylemde bulunan ülkelerden biri olarak gösterildi. Modern kölelik, insanların zorla çalıştırılması, borç esareti, soy temelli kölelik, zorla evlilik ve ev hizmetlerindeki kölelik gibi çeşitli sömürü yollarını içeriyor.

İstanbul Planlama Ajansı'nın hazırladığı şeffaflık raporuna göre, Türkiye son on yılda yolsuzlukla mücadelede 180 ülke arasında 115’inci sıraya geriledi. Raporda, Türkiye'nin şeffaflık ve hesap verebilirlik karnesi değerlendirildi ve ciddi bir şeffaflık kaybı yaşandığı vurgulandı. İPA Başkanı Dr. Buğra Gökce, hukukun üstünlüğü ve demokrasinin güçlenmesi için hesap verebilirlik ve şeffaflığın daha yüksek seviyede uygulanması gerektiğini belirtti. Ayrıca, ifade özgürlüğü alanında da gerilemenin sürdüğü ifade edildi.