Türkiye'de ihtiyaç kredisi faiz oranları Ekim 2018'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı

Merkez Bankası'nın 10 Mart'ta tüketici kredilerini menkul kıymet kapsamına almasının ardından ihtiyaç kredi faizleri artış gösterdi. 70 bin lira altındaki ihtiyaç kredileri için getirilen menkul kıymet zorunluluğunun kaldırılmasına rağmen, TL mevduat faizlerinin hızlı yükselmesi ve bankaların TL dönüşüm oranı hedeflerini tutturma çabası nedeniyle ihtiyaç kredi faizleri yükseltildi. 10 Mart öncesinde yıllık %33,12 olan ihtiyaç kredi faizleri, yaklaşık iki buçuk ayda 26,5 puan artarak %59,88'e ulaştı.

Merkez Bankası'nın sıkı para politikası sonucunda Türkiye'de ticari kredi faizi 24 Kasım haftası itibariyle yüzde 52,19'a yükselerek 2002'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Bireysel kredi faizleri de ortalama yüzde 60 seviyesinde seyretmeye devam ediyor. Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu verilerine göre, tüketici kredilerindeki büyüme yüzde 10,4'e düşerken, ticari kredi büyüme hızı yüzde 19 olarak kaydedildi.

Merkez Bankası'nın politika faizi artışının beklentilerin altında kalması sonucu bankacılık faizlerinde değişiklikler yaşandı. Tüketici kredi faizleri artarken, TL mevduat faizleri düşüş gösterdi. Kamu bankalarında faizler en az 70 baz puan, özel bankalarda ise 50 baz puan artış gösterdi. Kamu bankaları ihtiyaç kredi faizlerini yüzde 2,64 seviyesine çıkardı.

Merkez Bankası'nın politika faiz artırımı, sadeleşme ve miktarsal sıkılaştırma adımları sonucunda ticari kredi faizleri yükseldi. 2 Haziran haftasında yüzde 14,23 olan ticari kredi faizi, sınırın kaldırılmasıyla birlikte yüzde 37,8'e çıktı. Kamu bankaları taksitli ticari kredi faizini TLREF artı 10 puana yükseltirken, özel bankalarda bu oran yüzde 32-38 arasında değişiyor. Ancak yükselen faizler, bankacılık sektörünün kredi arzı iştahını artırmadı.

Türkiye'de tüketici kredilerindeki hızlı artışa paralel olarak banka ve kredi kartı harcamaları da yükselerek dört haftalık ortalamada 100 milyar liranın üzerine çıktı. Yıllık artış yüzde 150'yi bulurken, bireysel kredi kartı borcu stoku da yüzde 123,78 oranında arttı. Uzmanlar, Merkez Bankası'nın faiz indirimleri ve kredi kartlarına getirilen faiz sınırının borçlanmayı cazip hale getirdiğini, ancak faiz politikasında bir değişiklik olması durumunda hanehalkı borçluluğunun ve iç talebe etkisinin ağır olabileceğini belirtiyor.