İran'da Mehsa Emini'nin ölüm yıl dönümünde 260'tan fazla kişi gözaltına alındı

İran'da, 22 yaşındaki Mehsa Emini'nin 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girip hayatını kaybetmesi sonucu başlayan protestolar devam ediyor. Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü'ne göre, en az 481 kişi öldürüldü ve en az 109 kişi idam cezasına çarptırıldı ya da suçlamayla karşı karşıya kaldı. Dört kişinin idamı infaz edildi. İran'da zorunlu başörtüsü kuralına uymayan kadınların sayısının artması üzerine, Genel Başsavcı Yardımcısı Abdussamed Hurremabadi polise, bu ihlallerle kararlı şekilde mücadele etme talimatı verdiğini açıkladı.

İran'da, Mehsa Emini'nin başörtüsü kuralına uymadığı gerekçesiyle 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesinin ardından durdurulan 'ahlak polisi' devriyeleri, protestolar sonrası 10 ay sonra yeniden başlatılıyor. İran Polis Teşkilatı Sözcüsü, başörtüsü kurallarını ihlal edenlere karşı ülke genelinde devriyelerin kurulacağını ve uyarıların dikkate alınmaması durumunda kişilerin adli makamlara sevk edileceğini belirtti. Bu karar, başörtüsü takmayı bırakan kadınların sayısının artması ve rejim yanlısı muhafazakarların baskısı sonucu alındı.

İran İnsan Hakları Derneği, 2023'ün ilk 26 gününde İran'da en az 55 kişinin idam edildiğini, bunlardan 37'sinin uyuşturucu suçları nedeniyle olduğunu bildirdi. Ayrıca, Mahsa Emini'nin ölümünden sonra başlayan protestolarda en az 488 kişinin güvenlik güçleri tarafından öldürüldüğü, 64'ü çocuk ve 39'u kadın olmak üzere, ve en az 107 protestocunun ölüm veya hapis cezası alma riskiyle karşı karşıya olduğu belirtildi. İdam edilenlerin yasal süreç ve adil yargılanma haklarından mahrum bırakıldığı ifade edildi.

İstanbul Valiliği, İran'da ahlak polislerince gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mehsa Emini'nin ölüm yıl dönümünde Beyazıt'ta anılmasına izin vermedi. Türkiye'deki sivil toplum kuruluşları, Beyazıt meydanında Emini'nin öldürülmesinin yıl dönümünde anılması için İstanbul Valiliği'ne başvurmuştu. Ancak valilik, 16 Eylül'de düzenlenmesi planlanan anmaya izin vermeyeceğini bildirdi.

İran'da, 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girerek hastaneye kaldırılan ve 16 Eylül'de ölen Mahsa Emini'nin babası Emced Emini'ye suikast girişimi engellendi. Kürdistan Eyaleti Vali Yardımcısı Mehdi Ramazani, terör örgütleriyle iltisaklı birkaç kişinin suikast girişimini emniyet güçlerinin müdahalesiyle engellediğini ve şahısların yakalandığını belirtti. Mahsa Emini'nin ölüm yıl dönümünde protestoların yeniden canlanma ihtimali üzerine güvenlik güçleri ülke genelinde tedbirlerini artırmıştı.