İşsizlik Fonu'nun büyük bir kısmı işverenlere aktı

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kararıyla, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan işverenlere sağlanan destek ve teşvikler için ayrılan fon oranı %30'dan %50'ye yükseltildi. 2023 yılında fonun büyük bir kısmı işverenlere aktarılırken, işsizlik ödeneği alanların sayısı kayıtlı işsizlerin sadece beşte biri düzeyinde kaldı. İş ve İşçi Bulma Kurumu, Ocak 2024 itibarıyla 2 milyon 400 bin 827 kayıtlı işsiz olduğunu açıkladı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Türkiye'de önümüzdeki üç yıl içinde istihdamı yıllık ortalama 758 bin kişi artırmayı ve işsizlik oranını tek haneli seviyelere kalıcı olarak düşürmeyi hedeflediklerini açıkladı. Işıkhan, İşsizlik Sigortası Fonu'nun doğru yatırım araçlarına yönlendirilerek büyütüldüğünü ve fonun 320 milyar liranın üzerine çıktığını belirtti. Ayrıca, emekli maaşlarının iyileştirilmesine yönelik çalışmaların sürdürüleceğini ifade etti. Bakanlığın 2025 bütçe teklifi ise 865 milyar 536 milyon lira olarak belirlendi.

Türkiye Varlık Fonu, Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Vakıflar Bankası'na toplam 111,7 milyar lira sermaye artırımı yaptı. Bu destekle TVF'nin Halk Bankası'ndaki payı %87,7'den %91,5'e, Vakıflar Bankası'ndaki payı ise %64,8'den %74,8'e yükseldi. Kamu bankaları, son yıllarda ekonomiyi desteklemek için kullandıkları ucuz finansman ve Kredi Garanti Fonu kredileri nedeniyle sermaye ihtiyacı içindeydi. TVF, Mart 2022'de 51,5 milyar lira ve Mayıs 2020'de 21 milyar lira olmak üzere daha önce de kamu bankalarına sermaye desteği sağlamıştı.

SGK, özel sektör işverenlerine 16 ayrı istihdam teşvik ve destekleri sunarak sigorta primi indirimleri sağlıyor. 2023 yılında işverenlere sağlanan SGK desteği 206 milyar TL'ye ulaştı. 2020-2023 yılları arasında özel sektöre sağlanan toplam teşvikler cari fiyatlarla 427,4 milyar TL olup, yeniden değerleme oranlarıyla güncellendiğinde 1,3 trilyona yaklaşıyor. Aziz Çelik, SGK'nin özel sektöre sağladığı bu devasa teşviklerin yerel yönetimlere neden sağlanmadığını sorguluyor.

Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerine göre, Temmuz 2024'te kayıtlı işsiz sayısı 114 bin kişi artarak Mart 2022'den bu yana en hızlı artışı gösterdi. Temmuz ayında kayıtlı işsizlerin yüzde 47,7'si erkek, yüzde 52,3'ü kadın ve yüzde 21,2'si 15-24 yaş grubundan oluştu. Aynı dönemde İŞKUR aracılığıyla 138 bin 881 kişi işe yerleştirildi ve en fazla işe yerleştirme sanayi sektöründe gerçekleşti. İşverenlerden alınan açık iş sayısı ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,21 artarak 228 bin 139'a yükseldi.