Hazine ve Maliye Bakanlığı, geçmişe dönük döviz yükümlülüklerinde ödeme esnekliği sağladı

Merkez Bankası, bankaların Türk lirası mevduat ve menkul kıymet yükümlülüklerine ilişkin düzenlemelerde değişiklikler yaparak Resmi Gazete'de yayımladı. Yapılan değişiklikle, TL mevduatların payı %70'i aşan bankalara makro ihtiyati tedbirlerde muafiyet sağlanacak. Bilançodaki TL payı %60'ın altında kalan bankalar için menkul kıymet yükümlülüğü %3'ten %7'ye çıkarıldı. Ayrıca, dövizden TL'ye dönüşüm oranlarına göre de yeni düzenlemeler getirildi.

Merkez Bankası, tüzel kişilerin dövizden Türk lirası mevduata geçişte sağlanacak desteğin şartlarında değişiklik yaptı. Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikle, döviz tevdiat veya döviz cinsinden katılım fonu hesaplarının açılma tarihi şartı 31 Aralık 2022'ye kadar uzatıldı. Yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin döviz hesapları, talep etmeleri halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebilecek. Bu tebliğ, döviz hesaplarının TL mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümünde sağlanacak desteğin detaylarını düzenliyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türk Lirası mevduatın vadesinin uzatılmasını teşvik etmek amacıyla üç aydan uzun vadeli TL mevduatlar için zorunlu karşılık oranlarını yüzde sıfır olarak ayarladığını duyurdu. Bu karar, liralaşma stratejisi çerçevesinde, vatandaşların ve bankaların döviz hesaplarını TL'ye çevirmelerini teşvik etmek için alındı. Ayrıca, yurt dışından sağlanan altı aydan uzun vadeli yabancı para yükümlülükler için de zorunlu karşılık oranları yıl sonuna kadar yüzde sıfır olarak uygulanacak. Değişiklikler 3 Şubat 2023 tesisinden itibaren geçerli olacak.

Merkez Bankası, makrofinansal istikrar ve parasal aktarım mekanizmasını desteklemek amacıyla TL ve yabancı para mevduat hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarını değiştirdi. Kısa vadeli TL mevduatta zorunlu karşılık oranı yüzde 12'den yüzde 15'e, uzun vadeli TL mevduatta ise yüzde 8'den yüzde 10'a çıkarıldı. Yabancı para mevduat için TL tesis oranı yüzde 8'den yüzde 5'e indirildi. Bu değişiklikler 27 Eylül 2024'ten itibaren uygulanacak.

Türk Lirası'ndaki değer kaybını kontrol altına almak amacıyla Merkez Bankası, bankalar arası piyasada günlük alınabilecek döviz limitini yüzde 25 oranında azalttı. Bu karar, dövize olan talebin artması ve rezervlerdeki erimenin hızlanması sonucunda alındı. Ayrıca, bankalardan firmaların acil olmayan döviz taleplerini 'TL uzlaşmalı vadeli döviz sözleşmesi' işlemlerine yönlendirmeleri istendi.