Merkez Bankası'nın 818.2 milyar lira zarar açıklaması

Murat Muratoğlu, Türkiye'nin en büyük 500 sanayi kuruluşunun toplamda 645 milyar lira kâr ettiğini, ancak bu rakamın Merkez Bankası'nın 2023 yılında yaşadığı 818 milyar lira zararı kapatmaya yetmediğini belirtiyor. Merkez Bankası'nın zararının Kur Korumalı Mevduat uygulamasından kaynaklandığını ifade eden Muratoğlu, bu durumun Türkiye'deki gelir dağılımı dengesizliklerini daha da derinleştirdiğini vurguluyor. Thomas Piketty'nin 'Yirmi Birinci Yüzyılda Sermaye' adlı eserine atıfta bulunarak, Türkiye'deki hızlı sermaye akışlarının gelir dengesizliğini nasıl artırdığını açıklıyor.

Merkez Bankası, 2023 yılında kur korumalı mevduat uygulamasının (KKM) etkisiyle 818,2 milyar lira zarar ettiğini açıkladı. Bu zarar, 2013'ten bu yana kaydedilen ilk zarar olarak dikkat çekiyor. Zararın büyük bir kısmı açık döviz pozisyonları ve KKM kur farkı ödemelerinden kaynaklanıyor. Bankanın son on yılda genellikle kar ettiği, ancak 2023 yılında rekor bir zararla karşılaştığı belirtiliyor.

Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, genel kurul tarihinin nisana alınmasını normalleşme sürecinin bir parçası olarak nitelendirirken, bu tarih değişikliğinin yerel seçimlerle çakışmaması amacıyla yapıldığı iddia ediliyor. Merkez Bankası'nın, özellikle Kur Korumalı Mevduat hesaplarından kaynaklanan zararları açıklaması bekleniyor. Bu hesaplar, özellikle son iki yılda ekonomi yönetimi için önemli bir sorun haline geldi. 30 Nisan'daki genel kurulda, Merkez Bankası'nın finansal durumuna dair daha fazla şeffaflık ve açıklık bekleniyor.

Murat Muratoğlu, Türkiye'nin ekonomik ve politik durumunu değerlendirerek, yönetimin hatalarını ve Merkez Bankası'nın durumunu eleştirdi. Yazısında, yönetimin futbol federasyonundan Merkez Bankası'na kadar her alanda özerkliği bırakmadığını ve bu durumun ülkenin ekonomik zorluklarını artırdığını belirtti. Ayrıca, Merkez Bankası'nın seçimler sonrası rezervlerini artırmasını olumlu bulduğunu, ancak bu durumun sürdürülebilir olup olmadığı konusunda şüphelerini dile getirdi. Muratoğlu, yüksek faiz oranlarının hem bireyleri hem de kurumları olumsuz etkileyeceğini öne sürdü.

Alaattin Aktaş, Merkez Bankası'nın geçen yıl rekor düzeyde zarar etmesinin en büyük nedeninin döviz dönüşümlü ve TL cinsi Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminden kaynaklanan kur farkı yükü olduğunu belirtiyor. 2023 yılında KKM'nin toplam maliyeti 877 milyar lirayı bulurken, 2022 yılında Maliye Bakanlığı ve Merkez Bankası'nın KKM için yaptığı ödemelerin toplamı 1 trilyon lirayı aşan bir yüke ulaşıyor. Aktaş, bu durumun geniş halk kitlelerinden parası olanlara bir para transferi olduğunu ve Türkiye ekonomisine herhangi bir katkıda bulunmadığını öne sürüyor.