Tarihçi Yuval Noah Harari, yapay zekanın hızla evrimleştiğini ve bu sürecin hem fırsatlar hem de riskler barındırdığını belirtti. Harari, yapay zekanın kendi kendine karar verebildiğini ve bu özelliğiyle diğer teknolojik devrimlerden farklı olduğunu vurguladı. Yapay zekanın hızla ilerlemesi ve insanların bu süreci anlamakta zorlanması, finansal sistemlerin kontrolünün kaybedilmesi gibi riskleri beraberinde getirebilir. Harari, bu risklerin üstesinden gelmek için işbirliğinin önemini vurguladı. Ayrıca, yapay zekanın kültürel ve hukuki ortamı değiştireceğini, yeni iş alanlarını belirsizleştireceğini ve insanların sürekli kendini yenilemesi gerektiğini belirtti.
30 Eylül 2023

Dünya Meteoroloji Örgütü'nün raporuna göre, küresel deniz yüzeyi sıcaklıkları mayıs, haziran ve temmuz aylarında rekor düzeylere ulaştı. Atlantik Okyanusu'nun kuzeyinde sıcaklıklarda benzeri görülmemiş artışlar gözlemlendi. El Nino hava koşullarının etkisiyle sıcaklık rekorlarının artması bekleniyor. WMO, 2024 yılında sıcaklık rekorlarının kırılmasının muhtemel olduğunu öngörüyor.
11 Temmuz 2023

Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, Erzincan-Bingöl fay hattının kısa süre içinde kırılacağını belirtti. Kahramanmaraş'ta meydana gelen ve çevre illeri de etkileyen iki büyük depremin ardından, Görür bu fay hattının tarihsel olarak uzun süredir kırılmadığını ve enerji biriktiğini ifade etti. Elazığ ve Maraş depremlerinin Doğu Anadolu fayının aktif olduğunun göstergesi olduğunu ve bu fay hattının Akdeniz'e kadar enerji transfer edebileceğini söyledi.
8 Şubat 2023

İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenk Yaltırak, Marmara'da beklenen deprem için tarih verenlere tepki gösterdi. Yaltırak, bilimin astroloji olmadığını ve popülizm uğruna astrologluk yapılmaması gerektiğini belirtti. Ayrıca, beklenen bir durum için milyonların ruh sağlığıyla oynamanın iyi niyetli bir davranış olmadığını ifade etti. Yaltırak, deprem konusunun ciddi bir olay olduğunu ve bu şekilde sulandırılmaması gerektiğini vurguladı.
25 Eylül 2023

ABD Michigan Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, Z kuşağının psikolojisinin çevre kirliliği ve iklim krizi gibi faktörler nedeniyle bozulduğunu gösteriyor. Araştırmaya göre, sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla birlikte gençler arasında depresyon ve umutsuzluk duyguları artmış. Psikolog Dr. Jean Twenge, sosyal medya ve ekran süresinin gençlerin ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Ayrıca, akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla gençlerin sosyal etkileşimleri ve geleneksel gençlik aktivitelerine katılım oranları düşmüş.
22 Haziran 2023

ABD'nin güney bölgelerinde haftalardır devam eden aşırı sıcak hava dalgası, kuzey eyaletlerine de yayılarak 190 milyon insanı etkiledi. Ulusal Meteoroloji Servisi, ülkenin kuzeydoğu şehirlerinde aşırı sıcak hava uyarısında bulundu ve halk sağlığı için risk oluşturduğunu belirtti. Ayrıca, California, Idaho, Montana ve Nevada'da yüksek ısı, rüzgar ve düşük nem nedeniyle orman yangınları tehlikesine dikkat çekildi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, temmuz ayının insanlık tarihinde kaydedilen en sıcak ay olduğunu belirtti.
29 Temmuz 2023

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ve diğer gökbilimciler, Dünya'dan 3,8 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSS J1531 galaksi kümesinde, kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti. Patlama, bir galaksinin merkezindeki süper kütleli kara delikten kaynaklandı ve sonucunda devasa bir boşluk oluştu. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Osase Omoruyi, daha fazla gözlemle durumu kesinleştireceklerini ve boşluğun kökenine dair daha fazla bilgi edinmeyi umduklarını belirtti. Araştırma bulguları, The Astrophysical Journal dergisinde yayınlandı.
22 Şubat 2024

Sinirbilim ve görüntüleme tekniklerindeki ilerlemeler sayesinde, ölüm sürecinde beyin aktiviteleri üzerine yapılan bir araştırma PNAS dergisinde yayınlandı. Araştırmada, ölmek üzere olan dört hastanın beyin dalgaları ve kalp ritimleri incelendi ve özellikle 'gama' adı verilen beyin dalgalarında ani bir artış gözlemlendi. Gama dalgaları, yüksek düzeyde bilişsel işlevlerin gerçekleştirilmesinde önemli bir rol oynar. Araştırma, Michigan Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden nörobilimci Jimo Borjigin başkanlığında yürütüldü ve ölüm sürecini saniye saniye gösteren ilk çalışma olma özelliğini taşıyor.
3 Mayıs 2023

Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İnşaat Mühendisliği Bölümü Su Kaynakları Bölümünde görev yapan bilim insanları, Türkiye'nin giderek daha sıcak ve kurak koşullara sahip olacağını, ortalama yağışların azalacağını ve aşırı yağışların artacağını ve şiddetleneceğini belirtiyorlar. Bu değişimlerin, sera gazı emisyonlarının anlamlı şekilde azaltılmadığı kötümser bir senaryoda daha belirgin olacağı ifade ediliyor. Güneydoğu Anadolu'nun en uzun kurak dönemlerin yaşandığı bölge olmaya devam edeceği, Marmara Bölgesi'nin ise kurak dönemlerin en çok uzadığı bölge olarak hesaplandığı belirtiliyor.
25 Mart 2024

Yaklaşık 5 bin kilometre derinlikte bulunan Dünya'nın iç çekirdeği, sismik ölçümlere göre artık yüzeyden daha yavaş dönüyor. Nature Geoscience dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iç çekirdek 1970'lerin başında gezegenin geri kalanından biraz daha hızlı dönmeye başlamış, ancak 2009 yılı civarında yavaşlamış. Araştırmacılar, iç çekirdeğin dönüş hızındaki bu değişimin, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi için geçen süredeki küçük değişimlerle uyumlu olduğunu belirtiyorlar. Diğer uzmanlar ise bulgular konusunda temkinli yaklaşıyor ve Dünya'nın merkeziyle ilgili gizemlerin devam ettiğini vurguluyorlar.
26 Ocak 2023

Diyarbakır'da, doğal ve yapay yollarla oluşturulan göletler, geciken mevsimsel yağışlar sebebiyle kuruma riskiyle karşı karşıya. Tarım ve Orman Bakanlığı DSİ tarafından su takviyesi çalışmaları yapılsa da, göçmen kuşlar ve diğer canlılar için önemli olan bu su kaynaklarının azalması, bölgedeki biyolojik çeşitliliği tehdit ediyor. Dicle Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ahmet Kılıç, bu durumun canlıların üreme potansiyellerinde düşüşe ve tür çeşitliliğinde kayıplara yol açabileceğini belirtiyor.
27 Ocak 2023

Katmandu merkezli Uluslararası Entegre Dağ Geliştirme Merkezi'nin raporuna göre, Himalaya buzulları son on yılda önceki on yıla göre %65 daha hızlı eriyor. Bu durum, bölgede yaşayan yaklaşık 2 milyar insanın tatlı su kaynağını olumsuz etkileme riski taşıyor. Sera gazı emisyonlarının azaltılmaması halinde buzulların %80 oranında hacim kaybetmesi bekleniyor. Ayrıca, iklim değişikliğinin etkileri nedeniyle bölgede ani sel, çığ ve buzul taşkınları artış gösteriyor.
21 Haziran 2023

Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, 6 Şubat depremlerinin ardından Arap Levhası'nın kuzeye doğru itilmiş olabileceğini ve bu durumun Adıyaman, Diyarbakır, Siirt, Hakkari illerinde depremlere neden olabileceğini belirtti. Görür, bu tahminlerinin kesin olmadığını, farkındalık yaratmak amacıyla paylaştığını ifade etti. Ayrıca yerel yönetimlere deprem dirençli yerleşim alanları oluşturma çağrısı yaptı.
28 Haziran 2023

Yeni bir araştırma, Samanyolu galaksisindeki iki yıldızın nadir bir çarpışmasının Dünya'nın koruyucu ozon tabakasını ortadan kaldırabileceğini ve bu durumun gezegendeki tüm yaşam formlarının kitlesel olarak yok olmasına neden olabileceğini ortaya koydu. Bilim insanları, bu tür bir patlamanın Dünya'ya yakın bir yerde meydana gelmesi halinde yaşam için tehlike oluşturabileceğini belirtti. Bu tür yıldız çarpışmalarından kaynaklanan en büyük tehdit, gama ışınları ve ürettikleri X-ışını da dahil olmak üzere radyasyon patlamasıdır.
24 Ekim 2023

ABD'li bilim insanı James Hansen ve ekibinin yaptığı araştırmaya göre, küresel ısınma şu anda tespit edilenden daha hızlı artıyor. Bu durum, önümüzdeki 10 yıl içinde önemli bir sıcaklık eşiğinin aşılmasına yol açacak. Araştırma, dünyanın Paris İklim Anlaşması'nda belirlenen 1.5 santigrat derece eşiğini beklenenden çok daha erken aşacağını öngörüyor. Hansen, fosil yakıtların yakılmaya devam edilmesi ve Dünya'nın bunun etkilerine karşı 'çok hassas' olması nedeniyle 'taahhütlü ısınma' ile büyük miktarda küresel ısınma biriktiğini belirtiyor.
2 Kasım 2023

Fas'ta meydana gelen 7 büyüklüğündeki deprem, 2 bin 12 kişinin hayatını kaybettiği ve birçok kenti etkileyen büyük bir yıkıma neden oldu. Deprem sonucunda, 12. yüzyılda Muvahhidler döneminde inşa edilen ve UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Mescid el-Azam caminin bir kısmı yıkıldı. Ayrıca, deprem Marakeş'i çevreleyen surların ve kentin Eskişehir bölgesindeki tarihi kırmızı evlerin bir kısmının da çökmesine neden oldu.
10 Eylül 2023

Afet modelleme şirketi Temblor, 6 Şubat'ta Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerin diğer fay hatları üzerindeki stres seviyelerini artırdığını ve yakın gelecekte yeni depremleri tetikleyebileceğini belirtti. Alman Yerbilimleri Araştırma Merkezi ve Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür de İç Anadolu ve Erzincan-Bingöl fayı için benzer uyarılarda bulundu. Temblor'un haritası, özellikle doğu-batı yönünde uzanan ve stres seviyesi artan bir bölgeye dikkat çekiyor, ancak bu hesaplamaların kesin sonuçlar yerine olasılıkları gösterdiğini vurguluyor.
9 Şubat 2023

Karlsruher Teknolojisi Enstitüsü araştırmacılarından Dr. Andreas Schäfer, 6 Şubat'ta Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde meydana gelen deprem sonrasında Gaziantep'in Nurdağı ilçesindeki levhaların 3-4 metre oynadığını gösteren bulguları paylaştı. Google Earth üzerinden yapılan incelemelerle elde edilen görsellerde, levha hareketlerinin ve hasarın açıkça görülebildiği ifade edildi. Schäfer, bu hareketliliği ve bölgedeki tahrip olmuş tahıl silolarını gösteren görselleri Twitter üzerinden paylaştı.
9 Şubat 2023

6 Şubat'ta Kahramanmaraş'ta yaşanan deprem sonrasında üniversitelerin bahar dönemi ertelenmiş ve KYK yurtları depremzedeler için boşaltılmıştı. Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Kasapoğlu, yurtlarda sadece 160 depremzedenin kaldığını ve yurtların yüzde 18,8'lik bir doluluk oranına sahip olduğunu açıkladı. Akademisyenler, öğrenciler ve veliler, bu durumun yeni mağduriyetlere yol açacağını belirtiyor ve uzaktan eğitim kararına itiraz ediyorlar.
1 Mart 2023

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden araştırmacılar, Roma dönemine ait yapıların günümüze kadar ayakta kalmasının sırrını çözdü. Science Advances dergisinde yayımlanan bulgulara göre, Roma betonunun dayanıklılığı ve kendi kendini iyileştirme özelliği, sıcak karıştırma yöntemiyle eklenen sönmemiş kireç parçacıklarından kaynaklanıyor. Bu yöntem, betonun çatlaklarını otomatik olarak iyileştirebilmesini ve su geçirmez hale gelmesini sağlıyor. Araştırma sonuçları, modern beton formülasyonlarına katkıda bulunabilecek ve çimento üretiminin çevresel etkisini azaltabilecek potansiyele sahip.
9 Ocak 2023
İşaretlediklerim