Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) yayımladığı 2023 istatistikleri raporuna göre, mahkemeye yapılan başvuruların en yüksek sayısı Türkiye'den geldi. Toplam 68 bin 450 dava içinde 23 bin 397'si Türkiye ile ilgili olup, bekleyen davaların yüzde 34,2'sini oluşturuyor. Türkiye'nin çoğu başvurusu 2016 darbe girişimi sonrası yapılmış ve en çok 'adil yargılanma hakkının ihlali' ve 'güvenlik ve özgürlük hakkının ihlali' konularında mahkumiyetler söz konusu. Ayrıca, Rusya ve İtalya ile ilgili başvuruların azaldığı belirtilmiş.
25 Ocak 2024

Yargıtay, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) Can Atalay hakkında verdiği hak ihlali kararını kabul etmeyerek, AYM'nin yetkisini yok saydığını ilan etti. Ayrıca, hak ihlali yönünde oy kullanan AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi. Bu durum, Türkiye'de yargı bağımsızlığı ve anayasal düzen konularında ciddi bir gerilim yarattı ve yargı organları arasındaki ilişkilerde yeni bir aşamaya işaret etti. Murat Sevinç, bu kararın Türkiye'de anayasal düzenin ve AYM'nin varlığını sorgulayan bir adım olduğunu belirtiyor.
8 Kasım 2023

Portekizli gençler, Türkiye dahil 32 ülkeyi iklimle ilgili sorumluluklarını yerine getirmediği gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) dava etti. Davacılar, bu ülkeleri sera gazı emisyonlarını Paris Anlaşması'nın küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlandırma hedefine ulaşacak kadar azaltmamakla suçluyor. Bu dava, Strasbourg'daki AİHM'e açılan ilk dava olma özelliği taşıyor. Davacılar arasında yaşları 11 ile 24 arasında değişen altı kişi bulunuyor.
27 Eylül 2023

İsviçre'de yaşları ortalama 73 olan 2 binden fazla kadın, iklim değişikliği politikalarının yaşam ve sağlık haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde hükümete karşı dava açtı. İsviçre mahkemelerinde 6 yıl süren girişimlerden sonra bu adımı atan kadınlar, iklim değişikliğinin neden olduğu sıcak hava dalgalarının özellikle yaşlı kadınları etkilediğini ve ölümleri artırdığını belirtiyor. AİHM'deki dava, iklim değişikliğinin insan hakları bağlamında ele alındığı ilk dava olma özelliğini taşıyor.
29 Mart 2023

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilme kararının iptali için açılan davada, Danıştay 10. Dairesi'nin ret kararını 'hukuka uygun' buldu. Kadın örgütleri ve siyasi partilerin açtığı dava, Danıştay 10. Dairesi tarafından reddedilmiş ve bu karara yapılan temyiz başvuruları da oy çokluğuyla reddedildi. Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü, karara tepki göstererek, bundan sonraki adımın Anayasa Mahkemesi ve gerekirse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi olacağını belirtti.
2 Ocak 2023

Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, bir YouTube kanalında gençlerin sorularını yanıtlarken, Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş'ın serbest bırakılması gerektiğini ifade etti. Kılıçdaroğlu, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanmamasını eleştirerek, haksızlık karşısında susmanın yanlış olduğunu belirtti. Kavala'nın 1912 gündür, Demirtaş'ın ise 4 Kasım 2016'dan bu yana tutuklu olduğu ve AİHM'nin her iki isimle ilgili Türkiye'ye yönelik ihlal kararları verdiği ancak Türkiye'nin bu kararları uygulamadığı bilgisi verildi.
25 Mayıs 2023

HDP, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş için hak ihlali kararı verdiğini ve Türkiye'nin bu karara uymaması halinde eylül ayında yaptırımlarla karşılaşabileceğini açıkladı. İki siyasetçi, Kasım 2016'da tutuklanmış ve cezaevi görüşmelerinin kaydedilmesine itiraz etmişlerdi. İç hukukta sonuç alamayınca AİHM'ye başvurmuş ve mahkeme Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni ihlal ettiğine hükmetmişti.
8 Haziran 2023

Sivil toplum ve insan hakları aktivisti Osman Kavala, TRT'nin dijital platformunda yayınlanan ve kamu kaynaklarıyla finanse edilen 'Metamorfoz' adlı dizinin kendisi hakkında gerçek dışı bilgiler içerdiğini ve bir 'itibar suikasti' olduğunu belirtti. Kavala, 2058 gündür hapiste olup, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) serbest bırakılması yönünde karar vermesine rağmen serbest kalmadı. Kavala, dizide rol alan genç sanatçıların bu projede yer almaktan rahatsızlık duymamalarına üzüldüğünü ifade etti. Ayrıca, Kavala'nın yargılanma süreci ve Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) başvurusunun reddedilmesi gibi konulara değinildi.
20 Haziran 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu'nun 286'ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan ve sadece koca ile çocuğa soybağının reddi davası açma hakkını tanıyan, ancak anneye bu hakkı tanımayan hükmü Anayasa'ya aykırı buldu ve iptal etti. AYM, bu durumun hukuk devleti ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını, anne tarafından soybağının reddi talebiyle yargı mercilerine başvurulamamasının hak arama özgürlüğünün ihlali olduğunu belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek.
20 Ekim 2023

Anayasa Mahkemesi, evlenen kadınların bekarlık soyadlarını kullanmalarını engelleyen Türk Medeni Kanunu'nun 187'nci maddesini eşitliğe aykırı bularak iptal etti. İptal edilen karar 28 Ocak 2024'te yürürlüğe girecekken, Habertürk'ten alınan bilgiye göre, yürürlüğe girmeden önce benzer bir düzenlemenin yeni yargı paketi içinde taslak olarak hazırlandığı bildirildi. Yeni düzenlemeyle kadınların, evlenmeden önceki soyadlarını yalnızca eşlerinin soyadlarının önüne alarak kullanmaları öngörülüyor.
11 Aralık 2023

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), 2023 raporunda Türkiye'de ifade özgürlüğü, kadın hakları, muhalefete baskı ve LGBTİ+ hakları gibi konularda durum değerlendirmesi yaptı. Raporda, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hükümetinin otoriter eğilimler gösterdiği, medya ve yargı üzerinde denetim uyguladığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na verilen hapis cezası ve siyasi yasak kararı gibi örneklerle bu durumun altı çizildi. Ayrıca, Türkiye'de bağımsız medyanın baskı altında olduğu ve en az 65 gazetecinin gözaltında veya hapis cezasına çarptırıldığı belirtildi. Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanmaması gibi konular da eleştirildi.
12 Ocak 2023

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilcisi Komiseri Dunja Mijatovic, Türkiye'de insan hakları durumunun kötüleştiğini belirterek, insan hakları savunucuları, gazeteciler, sivil toplum örgütleri ve hukukçulara yönelik baskılara son verilmesi çağrısında bulundu. Türkiye'de ifade ve toplanma özgürlüğüne yönelik baskıların arttığı, 120'den fazla kişinin 'terör örgütü üyeliği' suçlamasıyla gözaltına alındığı ve özellikle azınlık grupları, LGBTİ+ bireyler ve göçmenlere karşı nefret söyleminin alarm verici seviyelere ulaştığı belirtildi. Avrupa Konseyi, Türk yetkililerden ilke ve standartlara saygı göstermelerini talep etti.
9 Mayıs 2023

HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, partinin Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) kapatma davasının seçimler sonrasına ertelenmesi ve tüm yargı işlemlerinin seçimlere kadar durdurulması talebiyle yeni bir başvuru yaptığını duyurdu. AYM daha önce Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin'in talebi üzerine HDP'nin Hazine yardımının kesilmesi ve hesaplara bloke konulması kararını oy çokluğuyla almıştı. HDP, bu kararın hukuka aykırı olduğunu ve AYM'nin varlık nedenine aykırı olduğunu savunarak itiraz hakkını kullanacağını belirtti.
16 Ocak 2023

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), şifreli mesajlaşma uygulaması ByLock kullanımı nedeniyle 'terör örgütü üyeliği' suçlamasıyla çeşitli cezalara çarptırılan bin kişinin başvurusunu işleme alarak Türkiye'ye bildirdi. Bu başvurular, AİHM tarafından daha önce alınan ve eski öğretmen Yüksel Yalçınkaya'nın hak ihlali kararıyla ilgili emsal teşkil eden kararın ardından geldi. Başvurular, 2019-2023 yılları arasında yapılan şikayetlerden oluşmakta ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanma ve kanunsuz ceza olamayacağına dair maddelerinin ihlal edildiği iddia edilmektedir. AİHM'deki toplam ByLock ile ilgili başvuru sayısı 8 binin üzerinde olup, potansiyel başvuru sayısının 100 bin olduğu tahmin ediliyor.
18 Aralık 2023

Türkiye Halter Federasyonu, milli halterci Batu Han Yüksel'e dopingle mücadele kapsamında 8 yıl hak mahrumiyeti cezası verildiğini açıkladı. Yüksel, bu yıl Ermenistan'da düzenlenen Avrupa Şampiyonası'nda erkekler 81 kiloda ikinci olmuştu.
20 Eylül 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Gezi Davası’nda hapis cezası onanan Türkiye İşçi Partisi Hatay Milletvekili Can Atalay’ın başvurusunu, bir üyenin dosyaya hazırlanmadığını söylemesi üzerine ileri bir tarihe erteledi. Aynı gerekçeyle daha önce de AİHM'nin eski HDP eş genel başkanı Selahattin Demirtaş hakkında verdiği ihlal kararının gündeme alınması ertelenmişti. Can Atalay, Gezi Parkı davasından dolayı bir yılı aşkın süredir tutuklu bulunuyor.
12 Ekim 2023

Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, Anayasa Mahkemesi'nin internet sansürü aracı olarak kullanılan 8/A maddesiyle ilgili 'hak ihlali' kararının yeterli olmadığını, maddenin iptali için Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) harekete geçmesi gerektiğini belirtti. AYM'nin 62 başvurucu için verdiği kararın, 8/A maddesi dayanak gösterilerek uygulanan erişim engellerinin kaldırılmasını içerdiği, ancak bu kararların uygulanmasında aksaklıklar yaşandığı ve 8/A maddesinin hala yürürlükte olduğu ifade edildi. Akdeniz, 8/A maddesinin yerel seçimler döneminde de sansür için kullanılacağına dikkat çekti.
12 Ocak 2024

Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, AİHM'nin Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala kararlarını anımsatarak Türkiye'nin hukuk devleti olması gerektiğini belirtti. Ayrıca, Atatürk Havalimanı'nın havacılık ve uzay çalışmaları merkezi haline getirilmesi planı çerçevesinde, Bayraktar ailesinin şirketi Baykar ile yaşanan tartışmaya değindi. Kılıçdaroğlu, Bayraktar ailesinin önemli işler yaptığını ve onlara destek vereceklerini ifade etti. Ayrıca, Türkiye'nin kavgadan yorulduğunu ve herkesin oylarına talip olduğunu, HDP ile de diğer partilerle de görüşmeye açık olduklarını söyledi.
29 Nisan 2023

Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu'nun 'evlenen kadının kocasının soyadını alacağı' hükmünü eşitliğe aykırı bularak iptal etti ve Meclis'e bu konuda yeni bir düzenleme yapılması için dokuz ay süre verdi. Bu süre 28 Ocak 2024'te doluyor. İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği Koordinatörü Nazan Moroğlu, yasal bir boşluk oluştuğunu ve Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı sonrası kadınların evlilikte kendi soyadlarıyla devam etme zorunluluğunun kalktığını belirtti. Yeni yargı paketi taslağında ise benzer bir düzenlemenin sinyali verildi, ancak kadınların tek başına bekarlık soyadını kullanamayacağı belirtildi.
26 Ocak 2024

Futbol hakemi Halil Umut Meler, Ankaragücü'nün eski başkanı Faruk Koca'nın da aralarında bulunduğu saldırganların en ağır şekilde cezalandırılmasını istediğini belirtti. Koca, bir maç sonrası sahaya girerek Meler'e fiziksel saldırıda bulunmuştu. Meler, bu olayın sadece sporla sınırlı kalmayıp, toplumun her alanında şiddetin caydırılması için emsal teşkil etmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, hakem arkadaşlarının güvenlikleri sağlandıktan sonra görevlerine dönmelerini arzuladığını dile getirdi.
16 Aralık 2023
İşaretlediklerim