AKP'nin Anayasa'yı çiğneme alışkanlığı ve yeniden adaylık tartışmaları

AKP'nin Anayasa'yı çiğneme alışkanlığı ve yeniden adaylık tartışmaları ile benzer, 2 olumlu, 28 olumsuz, ve 28 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

AKP Tayyip Erdoğan CHP Anayasa Mahkemesi Meclis Kemal Kılıçdaroğlu MHP HDP Yeniden Refah Partisi TBMM Yüksek Seçim Kurulu İYİ Parti Anayasa Erdoğan Fatih Erbakan Meral Akşener YSK Bülent Arınç Özlem Zengin Can Atalay Mehmet Uçum Binali Yıldırım Altan Sancar İstanbul Yargıtay Ankara Muharrem İnce Hürriyet Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık
AKP Tayyip Erdoğan CHP Anayasa Mahkemesi Meclis Kemal Kılıçdaroğlu MHP HDP Yeniden Refah Partisi TBMM Yüksek Seçim Kurulu İYİ Parti Anayasa Erdoğan Fatih Erbakan Meral Akşener YSK Bülent Arınç Özlem Zengin Can Atalay Mehmet Uçum Binali Yıldırım

İlhan Cihaner, Türkiye'de Anayasa tartışmalarının yeniden gündeme geldiğini ve bu tartışmaların siyasi iktidar tarafından nasıl yönlendirildiğini ele alıyor. Yazısında, AKP'nin Anayasa ve yasalarla olan ilişkisini 'İstismarcı Anayasacılık' ve 'Askıda Anayasa' gibi kavramlarla tanımlıyor. Cihaner, anayasa değişikliklerinin AKP/MHP iktidarı tarafından nasıl manipüle edildiğini ve bu süreçte muhalefetin tutumunu eleştiriyor. Ayrıca, mevcut iktidarın Erdoğan sonrası döneme hazırlık sürecinde Anayasal kazanımlarını güvence altına alma çabalarına dikkat çekiyor.
3 Mayıs 2024

AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, etki ajanlığı düzenlemesinin tamamen geri çekilmediğini ve ilerleyen dönemde tekrar gündeme alınacağını açıkladı. Kamuoyunda 9. yargı paketi olarak bilinen ve birçok kanunda değişiklik öngören teklifin en tartışmalı maddesi olan etki ajanlığı yasası, devletin güvenliği veya siyasal yararları aleyhine suç işleyenlere yönelik cezaları içeriyor. CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, yasanın geri çekildiğini duyurmuştu, ancak Güler, düzenlemenin muhalefetin önerileriyle tekrar ele alınacağını belirtti.
13 Kasım 2024

AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, partisinin yeni anayasa yapma konusundaki istekliliğini ve geçen dönemde başaramadıkları anayasa değişikliğini bu dönem gerçekleştirme hedeflerini dile getirdi. Başörtüsü konusunda CHP'nin yasal düzenleme teklifine karşılık, Cumhurbaşkanı Erdoğan anayasa değişikliği yapılmasını önermiş ve bu konuda muhalefetin desteğini istemişti. Ancak, Erdoğan'ın başörtüsü için anayasal düzenleme teklifi 69 gün boyunca Meclis'e sunulmadı ve bu durum muhalefet içinde tartışmalara yol açtı.
31 Mayıs 2023

AKP ve MHP'nin hazırladığı anayasa değişikliği teklifi Meclis'e sunuldu. Muhalefet, özellikle CHP ve İYİ Parti, AKP'nin 2010'daki gibi 'bilinçli fire' vererek referanduma gitme ihtimaline karşı tedirgin. İYİ Parti, başörtüsü teklifindeki bazı ifadelerin değiştirilmesini ve 'çocuğun korunmasının öneminin' anayasal güvenceye alınmasını öneriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın seçimleri referandum havasında götürme isteği ve anayasa değişikliği için gereken oyların sağlanması konusunda muhalefetin tutumu belirleyici olacak. Muhalefet, uzlaşı sağlanamazsa oylamaya katılmama seçeneğini de değerlendiriyor.
17 Ocak 2023

Yüksek Seçim Kurulu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın üçüncü kez adaylığına yapılan itirazları, 2017 anayasa değişikliği sonrası 'yeni sistemle kronometreyi sıfırladıklarını' belirterek reddetti. Erdoğan ve AKP'li yetkililer, 2014'teki seçimin eski, 2018'deki seçimin ise yeni sistemle yapıldığını ve bu nedenle üçüncü dönem adaylığının önünde bir engel olmadığını savunuyorlar. Ancak ilgili kanunda 'sıfırlanma'ya dair bir madde bulunmuyor.
3 Nisan 2023

Anayasa'nın 101. maddesi, bir kişinin en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebileceğini belirtirken, Cumhurbaşkanı Erdoğan 2014'ten itibaren üç defa seçilmiştir. Dördüncü dönem adaylığı için tek yol, Anayasa'nın 116. maddesinin uygulanmasıdır, bu madde Meclis'in seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde Cumhurbaşkanı'nın bir defa daha aday olabilmesine olanak tanır. AK Partili TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ ve Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, bu durumun Cumhurbaşkanı Erdoğan için bir Anayasal hak olduğunu ve gelecek süreçte neler olacağının belirsiz olduğunu ifade etmişlerdir.
13 Mart 2024

AKP Meclis grubu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı cumhurbaşkanı adayı olarak gösterme kararı aldı. Erdoğan, 14 Mayıs'ta yapılacak seçim için karar imzaladı ve bu karar Resmi Gazete'de yayımlandı. Anayasa gereği üçüncü dönem adaylığı çoğu hukukçuya göre mümkün olmamasına rağmen, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum'un görüşüne göre yeni sistemle her şey sıfırlanmış durumda ve Erdoğan'ın adaylığına engel yok. Ancak bu görüş kanunda 'sıfırlanma' ile ilgili bir madde olmadığı için tartışmalı.
16 Mart 2023

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın üçüncü kez aday olmasının anayasal bir hak olduğunu ve engel bulunmadığını belirtti. Uzmanlar ise Anayasa'ya göre Erdoğan'ın bir kez daha aday olamayacağını, ancak Meclis'in erken seçim kararı alması durumunda bu mümkün olabileceğini ifade ediyor. Meclis'te gerekli çoğunluğun sağlanması için 'cumhur ittifakı' dışındaki partilerin desteği gerekiyor. Ayrıca, 6 Nisan 2022'de kabul edilen yeni seçim yasasının uygulanabilmesi için seçimlerin 6 Nisan'dan sonra yapılması şart.
19 Ocak 2023

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın bir kez daha aday olmasının hukuka uygun olmadığını savunarak, bu konuda ısrar edilirse Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) başvuracaklarını belirtti. Erdoğan'ın adaylığı ve seçime hangi kanunla gidileceği kamuoyunda tartışma konusu olmuştu. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun bu konudaki sessizliği eleştirilirken, Özel YSK'nın Erdoğan'ın adaylığını onaylaması durumunda anayasa suçu işleyeceğini ifade etti.
26 Ocak 2023

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) kendisinin üçüncü kez cumhurbaşkanı adaylığını onaylamasını eleştirel bir dille değerlendirdi. YSK Başkanı Ahmet Yener, Erdoğan'ın adaylığına yapılan itirazların reddedildiğini açıklamıştı. Erdoğan, Gaziantep'te bir temel atma töreninde yaptığı konuşmada, seçimlerin ardından tüm enerjisini Türkiye'nin geleceğine harcayacağını belirtti. Ayrıca, anayasaya göre üçüncü dönem adaylığının mümkün olmadığına dair uzman görüşlerine rağmen, AKP içindeki bazı yetkililer yeni sistemle her şeyin sıfırlandığı tezini savunuyor.
31 Mart 2023

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 'son kez oy istiyorum' ifadesi, siyasi geleceği hakkında spekülasyonlara yol açtı. Ancak, eski bir bakanın açıklamasıyla, Erdoğan'ın anayasal bir düzenlemeyle yeniden aday olabileceği belirtildi. Bu durum, 2018 seçimleri öncesinde de tartışılmış ve Erdoğan'ın, koşullar elverdiğince, adaylık hakkını kullanmak isteyeceği öngörülmüştü. Kamuoyunda bu konu üzerine çeşitli spekülasyonlar ve komik bulunan yorumlar yapıldı.
14 Mart 2024

AKP'li avukat Ercan Ezgin, daha önce partinin Siyaset Akademisi sınavında derece yaparak Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan plaket almıştı. Ancak bu dönem milletvekili adaylığı için yaptığı başvuru kabul edilmedi. Ezgin, Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda, partisine Diyarbakır'da zor dönemlerde hizmet ettiğini ve tehditler aldığını belirterek, Hulki Cevizoğlu'nun aday gösterilmesine gönderme yaparak kendisinin değer görmediğini ifade etti. Hulki Cevizoğlu ise son dönemde iktidar savunuculuğu yaparak AKP'den İstanbul 1'inci bölge 6'ıncı sıradan aday gösterilmişti.
11 Nisan 2023

Ali Bayramoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yeni iktidar dönemindeki esas hedefinin, hukuk devletinin kalan parçalarını ve sistem içindeki direnç noktalarını zayıflatmak olduğunu belirtiyor. Erdoğan'ın siyasi iktidarın gücünün sınırsız olması gerektiğine inandığı ve bu nedenle hukuk devleti kurallarını, özellikle Anayasa Mahkemesini, ilk hedef olarak gördüğü ifade ediliyor. Yazıda, Anayasa Mahkemesini itibarsızlaştırma, siyasal iddialarla işlevsizleştirme ve diğer kurumların meydan okumasını sağlama gibi yöntemlerin uygulanmaya başlandığı belirtiliyor.
2 Mart 2024

AKP Grup Başkan Vekili Özlem Zengin, etki ajanlığı düzenlemesinin her halükarda yapılacağını belirtti. Muhalefetin tepkisi üzerine torba kanun teklifinden çıkarılan düzenleme için Zengin, yeni bir düzenleme üzerinde çalıştıklarını ifade etti. Partilerin itirazlarını dikkate alarak düzenleme üzerinde tekrar çalışacaklarını ve bu düzenlemenin yapılmasının kesin olduğunu vurguladı.
21 Kasım 2024

Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Yardımcısı Prof. Dr. Doğan Aydal, partisinin cumhur ittifakına katılım için sunduğu 30 maddenin AKP tarafından kabul edildiğini açıkladı. Bu gelişme, AKP'nin ittifakı genişletme çabaları ve düşen oy oranları bağlamında değerlendiriliyor. Hüda-Par da daha önce cumhurbaşkanlığı seçiminde aday çıkarmayıp Erdoğan'ı destekleyeceğini duyurmuştu. Yeniden Refah Partisi'nin sunduğu maddeler arasında 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ile ilgili bir düzenleme de bulunuyor.
13 Mart 2023

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Meclis'i feshederek 14 Mayıs'ta erken seçim yapılacağını açıklamasının ardından AKP'de milletvekili adaylık süreci hareketlendi. Parti, bürokrasiden gelen adaylık taleplerini ve mevcut milletvekillerinin listeye girebilme beklentilerini dengelerken, kırgınlıkları önlemeye çalışıyor. Aday adaylığı için AFAD'a yardım şartı getirilmiş ve parti yönetimi, aday gösterilmeyecek isimlerle birebir görüşmeler yaparak olası kırgınlıkları en aza indirmeyi hedefliyor. Bürokrasiden gelen 'seçilecek yerden adaylık' talepleri de değerlendiriliyor ve son kararı Erdoğan verecek.
13 Mart 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), ekonomik kriz ve yerel seçim gündemi arasında, Cumhurbaşkanlığı teşkilatı hakkındaki Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin birçok hükmünü iptal etti. Bu karar, Cumhurbaşkanına 'kanunla yapılması gereken işleri kararnameyle yapmama' uyarısında bulunuyor ve anayasayı değiştirme çağrısı yapıyor. Karar, iktidar içindeki çatışmaları ve yeni bir anayasa yapma ihtiyacını gündeme getiriyor. Seçim sonuçlarından bağımsız olarak, Erdoğan için yeni bir anayasa yapma zorunluluğu bulunuyor.
7 Mart 2024

İktidar tarafından Adalet Reformu adı altında sunulan yeni yasa değişiklikleri, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuruları zorlaştırırken, 'Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi' hakkındaki, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen maddeyi daha da kesinleştirerek yeniden yürürlüğe sokuyor. Bu durum, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi'nin kararlarına rağmen gerçekleşiyor ve pek çok hukuk profesörü ile demokratik toplum örgütü tarafından eleştiriliyor.
24 Mart 2024

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 14 Mayıs seçimleri öncesinde AKP milletvekili adaylarına seçim bölgelerinde çalışmalarını yoğunlaştırmaları ve Ankara'ya gelmemeleri yönünde talimat verdi. 'Çalınmadık kapı kalmasın' ifadesiyle adaylara genel merkezden görevlendirme olmadıkça Ankara'ya gelmeme çağrısı yapıldı. Ayrıca, AKP'nin seçim kampanyası stratejisi olarak açılış ve temel atma törenlerini mitinglere dönüştürme sayısını artırma kararı alındı. CHP ise bayram sonrası kampanya hızını artırmayı ve seçmenle iç içe olmayı hedefliyor.
19 Nisan 2023

Memleket Partisi lideri Muharrem İnce, seçimlerin ertelenmesi ihtimaline karşı Yüksek Seçim Kurulu (YSK) üyelerine anayasal uyarılarda bulundu. Kahramanmaraş depremleri sonrası seçimlerin ertelenmesi tartışmaları sürerken, İnce YSK'nın böyle bir karar alamayacağını ve anayasayı ihlal etmekten yargılanabileceklerini ifade etti. Anayasanın 78. maddesine göre, seçimlerin sadece savaş durumunda ve TBMM kararıyla ertelenebileceğini belirtti. AKP'nin önde gelen isimlerinden Bülent Arınç ise seçimlerin ertelenmesini önermişti.
15 Şubat 2023
İşaretlediklerim